1722031847

ურთულესი IQ ტესტი მხოლოდ სამი კითხვისგან შედგება: შეამოწმეთ საკუთარი ინტელექტი

IQ ტესტები ძალიან პოპულარულია ინტერნეტში. ითვლება, რომ მათ შეუძლიათ აჩვენონ ადამიანის გონებრივი განვითარების დონე რიცხვებში. ზრდასრულთა საშუალო IQ მერყეობს 85-დან 115-მდე. Microsoft-ის დამფუძნებელს ბილ გეიტსს აქვს 170 ქულა. ხოლო უდიდესი ფიზიკოსის ალბერტ აინშტაინისთვის მან შეიძლება მიაღწიოს 190 ქულას, მაგრამ ეს მხოლოდ ვარაუდია, რადგან მეცნიერს არასოდეს გაუკეთებია IQ ტესტი. როგორც წესი, IQ ტესტები შედგება ათობით ლოგიკური ამოცანებისგან, სირთულის მზარდი დონით. მათ დასრულებას დაახლოებით ნახევარი საათი ან მეტი დრო სჭირდება. მაგრამ არსებობს ტესტი, რომელიც მხოლოდ სამი კითხვისგან შედგება და გაცილებით სწრაფად წყდება.მსოფლიოში ყველაზე სწრაფი IQ ტესტი 2005 წელს შეიქმნა. ის შექმნა ამერიკელმა პროფესორმა შეინ ფრედერიკმა, რომელიც მუშაობდა მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიურ ინსტიტუტში. ის შეიცავს მხოლოდ სამ მათემატიკურ კითხვას, რომლებიც მიზნად ისახავს ინტუიციურ რეაქციებს და ადამიანის აზროვნების სხვა პროცესებს.ერთ დღეს ტესტი ჩაუტარდა მოხალისეთა ჯგუფს - 3428 კაცისგან შემდგარს. გასაკვირია, რომ ექსპერიმენტის მონაწილეთა მხოლოდ 17%-მა შეძლო პრობლემების სწორი პასუხების პოვნა. აღმოჩნდა, რომ მათ გადასაჭრელად, თქვენ უნდა გადააგდოთ პირველივე ვარიანტები და შემდეგ კვლავ კარგად დაფიქრდეთ.გაიარეთ IQ ტესტი შეგიძლიათ გაიაროთ უმოკლეს IQ ტესტი ახლავე. ქვემოთ დავწერეთ სამი კითხვა – წაიკითხეთ და პასუხები ჩაწერეთ ფურცელზე ან თქვენთვის მოსახერხებელ ადგილას. პასუხები ქვემოთ მოცემულია, ასე რომ, შედეგის სიზუსტისთვის,  ნუ შეხედავთ!1. ჩოგანისა და ბურთის ნაკრები ღირს 1.10. რა ღირს ბურთი, თუ ჩოგანი 1 ლარით მეტი ღირს?2. ქარხანაში 5 მანქანა 5 წუთში აწარმოებს 5 ნაწილს. რამდენი წუთი დასჭირდება 100 მანქანას, 100 ნაწილის დასამზადებლად?3. ტბაში წყლის შროშანები იზრდება და ისინი ყოველდღიურად ორმაგდებიან. თუ მცენარე 48 დღეში დაფარავს მთელ ტბას, მაშინ რამდენ დღეში დაფარავს ტბის ნახევარს?IQ ტესტზე პასუხებიბევრი ადამიანისთვის ეს ტესტი შეიძლება ძალიან მარტივი ჩანდეს. მაგრამ ყველა კითხვაში არის ეშმაკობა, რის გამოც გაანგარიშება თავიდანვე არასწორია. ქვემოთ იხილავთ IQ ტესტის კითხვების პასუხებს და, დიდი ალბათობით, გაგიკვირდებათ.რა ღირს ბურთი, თუ ჩოგანი ლარით მეტი ღირს?თავდაპირველად, ამ კითხვაზე პასუხი აშკარად ჩანს - უმეტესობა მაშინვე პასუხობს, რომ ჩოგანი 10 თეთრი ღირს. პასუხი ლოგიკური ჩანს, მაგრამ სწორი პასუხის მოსაძებნად საჭიროა მცირე განტოლების ამოხსნა.დაე, ბურთი ღირდეს X ლარი. შემდეგ გამოდის, რომ ჩოგანი ღირს x + 1 ლარი.პრობლემის პირობებიდან გამომდინარე, ნაკრების ჯამური ღირებულებაა x + (x + 1) = 1,10.განტოლების ამოხსნა ასე გამოიყურება:2x + 1 = 1.102x = 1.10 - 12x = 0.10x = 0.10 / 2x = 0.05ანუ ბურთი ღირს 5 თეთრი, ჩოგანი კი 1,05.2. რამდენი წუთი სჭირდება 100 მანქანას 100 ნაწილის შესაქმნელად?ამოცანის პირობის წაკითხვის შემდეგ, ბევრი ადამიანი ინტუიციურად ფიქრობს, რომ 100 მანქანა 100 წუთში აწარმოებს 100 ნაწილს. ეს არასწორი გადაწყვეტილებაა.თუ ქარხანაში მუშაობს 100 მანქანა ერთდროულად, თითოეული მზად არის, 1 ნაწილი დაამზადოს 5 წუთში, მაშინ 100 ნაწილის წარმოებას მაინც 5 წუთი დასჭირდება.3. რამდენი დღე სჭირდება წყლის შროშანებს ტბის ნახევრის დასაფარად?თუ 48 დღეში წყლის შროშანები მთლიანად დაფარავს ტბას, მაშინ აშკარაა, რომ 24 დღეში ავსებენ მის ნახევარს. მაგრამ პასუხი არც ისე აშკარაა.თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ შროშანები ყოველდღიურად ორმაგდებიან და 48 დღეში მთელ ტბას ფარავენ, ეს ნიშნავს, რომ წინა დღეს, ანუ 47-ე დღეს დაფარეს ტბის ნახევარი. ამრიგად, შროშანები ტბის ნახევარს 47 დღეში დაფარავს.როგორც ხედავთ, უსწრაფესი IQ ტესტში ამოცანები ისეა ფორმულირებული, რომ მათი მატყუარა სიმარტივე იწვევს არასწორ პასუხებს. თუ თქვენ მოახერხეთ თუნდაც ერთი ამოცანის სწორად გადაჭრა, ეს კარგი ამბავია - კარგად გაქვთ განვითარებული კოგნიტური ასახვა. ასე ჰქვია ადამიანის უნარს, წინააღმდეგობა გაუწიოს იმპულსურ ქმედებებს.რა თქმა უნდა, შეინ ფრედერიკის ტესტს არ შეიძლება ვუწოდოთ სრულფასოვანი ტესტი ადამიანის IQ-ის დასადგენად. ტერმინი პირველად 1912 წელს გამოიგონა გერმანელმა მეცნიერმა ვილჰელმ შტერნმა.

1721938541

ნახეთ მიზეზი, რატომ ატარებენ ახალგაზრდები დიდ დროს აბაზანაში

რატომ ატარებენ ახალგაზრდები დიდ დროს აბაზანაში? - ეს არის კითხვა, რომელზეც ბევრს სურს პასუხის მიღება.როგორც აღმოჩნდა, აბაზანა კერძო, დახურულ სივრცეს წარმოადგენს ახალგაზრდებისთვის, სადაც ისინი სიმშვიდის საპოვნელად მიდიან.კვლევის შედეგად, მონაცემებმა აჩვენა, რომ ადამიანების 43%-ს უყვარდა თავის ჩაკეტვა გარკვეული სიმშვიდისთვის, ხოლო 13-მა პროცენტმა თქვა, რომ ამას აკეთებენ იმისთვის, რომ პარტნიორისგან ცოტა ხანს მოშორებით იყვნენ.კვლევამ აჩვენა, რომ საშუალო ბრიტანელი კვირაში დაახლოებით საათსა და 54 წუთს ატარებს ტუალეტში, რაც თვეში თითქმის ერთ სამუშაო დღეს შეადგენს.ასაკობრივი ჯგუფი, რომელიც ყველაზე მეტად სარგებლობს საკუთარი აბაზანით, არის 18-დან 24 წლამდე ასაკის ადამიანი - საშუალოდ კვირაში ორი საათი და 36 წუთი.ამასთან, მამაკაცებსა და ქალებს შორის განსხვავებაც არსებობს. კაცები კვირაში ორ საათს ატარებენ საპირფარეშოში, ხოლო ქალები 1 საათსა და 42 წუთს.როგორც ჩანს, ჩვენი ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის სარგებელი მოაქვს სააბაზანოში გახანგრძლივებულ ვიზიტებს ცხოვრების წნეხისგან თავის დასაღწევად, თუმცა ზოგიერთმა შეიძლება ვერც კი გააცნობიეროს, რომ ტუალეტს იყენებს შესვენებისთვის.„ჩვენ ყველას გვჭირდება პრობლემის დაძლევის სტრატეგიები, როდესაც ცხოვრება ხდება გადაჭარბებული და სტრესული“,- ამბობს ფსიქოთერაპევტი.

1721935829

მეცნიერებმა სიმელოტის სამკურნალო მეთოდს მიაგნეს - „ეს პრო-ანგიოგენური დეზოქსირიბოზა იაფია და სტაბილური“

გამელოტების წამალი? ადამიანის ორგანიზმში ბუნებრივად ნაპოვნი შაქარი ასტიმულირებს თმის ზრდას, მეცნიერებმა აღმოაჩინეს გარღვევა, რომელიც მილიონობით მამაკაცს შეუძლია სარგებელს მოუტანოსსიმელოტის შიში აწუხებს მილიონობით მამაკაცსб მსოფლიოში.მაგრამ თუ თქვენ უკვე შეშფოთებული თვალს ადევნებთ თმის ხაზს, თქვენთვის კარგი ამბავი გვაქვს: მეცნიერებმა აღმოაჩინეს მამაკაცის სიმელოტის პოტენციური წამალი.შეფილდის უნივერსიტეტისა და პაკისტანის COMSATS უნივერსიტეტის მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ შაქარს, რომელიც ბუნებრივად გვხვდება ჩვენს ორგანიზმში, შეუძლია თმის ზრდის სტიმულირება.აღმოჩნდა, რომ შაქარი იყო ისეთივე ეფექტური ბეწვის აღსადგენად მელოტ მღრღნელებში, როგორც კომერციულად ხელმისაწვდომი პრეპარატი მინოქსიდილი, ასევე ცნობილი როგორც როგაინი.პროფესორმა შეილა მაკნილმა, შეფილდის უნივერსიტეტიდან, თქვა: „ამან შეიძლება შემოგვთავაზოს სხვა მიდგომა ამ მდგომარეობის სამკურნალოდ, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს მამაკაცის თვითშეფასებაზე და თავდაჯერებულობაზე“.დაინტერესებულმა მკვლევარმა ჯგუფმა გადაწყვიტა ჩაეტარებინა ექსპერიმენტი იმის დასადგენად, შეეძლო თუ არა 2dDR-ს გავლენა მოეხდინა მამაკაცის სიმელოტეზე.თაგვებს გაუკეთეს ტესტოსტერონი, რათა გამოეწვიათ „ტესტოსტერონით გამოწვეული თმის ცვენა“, რაც ადამიანებში მამრობითი სიმელოტის მსგავსია.მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ 20 დღის მკურნალობის შემდეგ, შაქრის გელიც და მინოქსიდილიც ხელს უწყობდნენ თმის 80-90 პროცენტით ზრდას მამრობითი სქესის სიმელოტის მქონე თაგვებში.პროფესორი მაკნილი ამბობს: „ჩვენმა კვლევამ აჩვენა, რომ თმის ცვენაზე პასუხი შეიძლება იყოს ისეთივე მარტივი, როგორც ბუნებრივი შაქრის დეზოქსირიბოზის გამოყენება თმის ფოლიკულებში სისხლის ნაკადის გასაზრდელად და თმის ზრდის სტიმულირებისთვის“.მამაკაცის სიმელოტე, ან ანდროგენული ალოპეცია, ითვლება, რომ მთელ მსოფლიოში მამაკაცების 40-დან 50 პროცენტს აღენიშნება.დაავადება გამოწვეულია გენეტიკური ფაქტორებისა და სქესობრივი ჰორმონების დონის ერთობლიობით, რაც თანდათან იწვევს თავის კანზე თმის ფოლიკულების შეუქცევად ცვენას.ბოლო დროს სხვა კვლევებმა აჩვენა, რომ სხეულის „კომპლექსურმა რეაქციამ სტრესზე“ შეიძლება გამოიწვიოს თმის ზრდის შენელება და თმის ცვენა.მაგალითად, ფოლიკულის უჯრედი შეიძლება გახდეს სტრესი ასაკის მატებასთან ერთად და ნაკლებად შეძლებს თმის სწორად გამომუშავებას, რაც შეანელებს თმის ზრდას.და როდესაც ეს მექანიზმი ზედმეტად გააქტიურებულია, თმის ფოლიკული შეიძლება მოკვდეს და შეაჩეროს შემდგომი ზრდა.თუმცა, როგორც პროფესორი მაკნილი აღნიშნავს, „ამ დროისთვის FDA-ს მიერ ლიცენზირებული მხოლოდ ორი პრეპარატია ამ დაავადების სამკურნალოდ“.პაციენტებს შეუძლიათ გამოიყენონ ადგილობრივი მკურნალობა მინოქსიდილით, რომელიც იყიდება ბრენდის სახელწოდებით Rogaine, რომელიც შეიძლება იყოს ნელი მოქმედების და არ არის შესაფერისი ყველასთვის, ვისაც აწუხებს თმის ცვენა.მათ, ვინც ვერ ხედავს გაუმჯობესებას მინოქსიდილით, ასევე შეუძლიათ მიიღონ პერორალური პრეპარატი Finasteride, რომელიც იყიდება ბრენდის სახელით Propecia, რომელიც მოქმედებს ტესტოსტერონის წარმოების შემცირებით.თუმცა, დაწყების შემდეგ, ის მუდმივად უნდა მიიღოთ, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული გვერდითი მოვლენები, როგორიცაა ერექციული დისფუნქცია, სათესლე ჯირკვლის ტკივილი, ლიბიდოს დაქვეითება და დეპრესია.მკვლევრები იმედოვნებენ, რომ მათმა მიღწევამ 2dDR შაქრის გელებში შეიძლება უზრუნველყოს ამ მკურნალობის უფრო უსაფრთხო, ბუნებრივი ალტერნატივა.2dDR შაქარი ბუნებრივად გვხვდება სხეულში, როგორც ჩვენი დნმ-ის ერთ-ერთი სამშენებლო ბლოკი, რაც ხელს უწყობს დეზოქსირიბონუკლეინის მჟავის (დნმ) დეზოქსირიბოზის ნაწილის ფორმირებას.და იმის ნაცვლად, რომ შეცვალოს სქესის ჰორმონების დონეები, როგორიცაა ფინასტერიდი, მკურნალობა უბრალოდ ზრდის სისხლის რაოდენობას, რომელიც აღწევს თმის ფოლიკულებში.ცდებში მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ ეს მკურნალობა იწვევს ცალკეული თმის ფოლიკულებიდან გრძელი, სქელი, ჯანსაღი თმის ზრდას.პროფესორი მუჰამედ იარი პაკისტანის COMSATS-ის უნივერსიტეტიდან ამბობს: „ეს პრო-ანგიოგენური დეზოქსირიბოზა შაქარი ბუნებრივად გვხვდება, იაფია და სტაბილურია“. - წერს უცხოური მედია

1721923500

რატომაა მთქნარება გადამდები - კვლევა

ყველასთვის ცნობილია, რომ მთქნარება ძალიან, ძალიან გადამდებია. საკმარისია, თქვენ გვერდით მდგომმა ადამიანმა და, თუნდაც, ძაღლმა ან კატამ დაამთქნაროს, რომ იგივე გაიმეოროთ. ზოგჯერ კი ამისთვის მსგავსი მოძრაობის ამსახველი ვიდეო ან ფოტოც კი კმარა.ეს უჩვეულო მოვლენა ცხოველთა ბევრ სახეობაში ფიქსირდება და ნევროლოგიის, ფსიქოლოგიისა თუ სოციალური ქცევების შემსწავლელი მეცნიერებისთვის ინტერესის ობიექტია. შესაბამისად, ამ საკითხთან დაკავშირებით მრავალი კვლევაა ჩატარებული. გამოცემაში Animal Behavior გამოქვეყნებული ახალი ნაშრომის ავტორმა, ევოლუციური ბიოლოგიის სპეციალისტმა, ენდრიუ გალაპმა, ეს მონაცემები შეაჯერა და ახსნითი მოდელი შემოგვთავაზა.კვლევის შედეგების მიხედვით, შესაძლოა, მთქნარება ცხოველთა ჯგუფებს ქცევის სინქრონიზებაში ეხმარებოდეს და ერთგვარ კოლექტიურ მზადყოფნას უწყობდეს ხელს. ზოგადად, მთქნარება სხეულში სისხლის ტემპერატურის დარეგულირებისა და ტვინის გაგრილების საშუალებაა. თერმორეგულაცია კი ისაა, რასაც ხერხემლიანთა უმრავლესობაში ვხვდებით. მღრღნელებიდან მაიმუნებამდე თუ თევზებიდან ფლამინგოებამდე სახეობებში, ზემოხსენებული ქცევა, სავარაუდოდ, უძველესი საერთო წინაპრიდან გადმოვიდა.რაც მთავარია, ის ისეთი გადამდებია, რომ სახეობათაშორის ბარიერებსაც ლახავს. გალაპის აზრით, მთქნარება სიგნალია, რომელიც მიანიშნებს, რომ ინდივიდი ერთი აქტივობიდან მეორეზე გადასასვლელად ემზადება (გაიღვიძა, იძინებს და ა.შ.). ამ დროს ჯგუფში იმავე მოძრაობის გამეორებით მზაობა იზრდება, მაგალითად იმისთვის, რომ პოტენციურად საშიშ სიტუაციაში უყურადღებოდ არ დარჩნენ.ამას ექსპერიმენტიც ადასტურებს, რომელში მონაწილე ადამიანებსაც საფრთხესთან დაკავშირებული და სრულიად უსაფრთხო სურათები აჩვენეს — გველებისა და ბაყაყების — მანამდე კი მთქნარების ვიდეოები ანახეს. აღმოჩნდა, რომ ეს მათ ქვეწარმავალთა სწრაფად დაფიქსირებაში დაეხმარა.ასეა თუ ისე, მთქნარება სოციალური ცხოველების კომუნიკაციის ფორმების შესახებ მნიშვნელოვან ინფორმაციას გვაწვდის.წყარო

1721906640

ძაღლებს შეუძლიათ ყნოსვით მიხვდნენ, როდესაც პატრონი სტრესშია - კვლევა

ყნოსვის წყალობით, ძაღლებს შეუძლიათ იგრძნონ, თუ როგორ გრძნობენ თავს ემოციურად მათი პატრონები.  ამის შესახებ ნათქვამია კვლევაში, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალ Nature- ში.კვლევაში მონაწილეობდა 18 ძაღლი და მათი პატრონები. მეცნიერებმა ცხოველებს ასწავლეს ორი თასის ადგილის გარჩევა: ერთი კერძით და მეორე ცარიელი. როდესაც ძაღლებმა ისწავლეს ასეთი ადგილების აღმოჩენა, მკვლევრებმა მოიტანეს სხვა თასი და განათავსეს იგი სხვა ადგილას. თუ ცხოველი სწრაფად მიაბიჯებდა ახალ თასთან, მაშინ იგი ითვლებოდა „ოპტიმისტურ" არჩევნად, მაგრამ თუ ნელა მოძრაობდა, „პესიმისტურ" არჩევნად ითვლებოდა.აღნიშნულია, რომ კვლევის დროს ძაღლების პატრონები სხვადასხვა ემოციურ მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ: ზოგი რთულ მათემატიკურ ამოცანებს ხსნიდა, რაც სტრესს იწვევდა, ზოგი კი დამამშვიდებელ მუსიკას უსმენდა, რაც რელაქსაციას იწვევდა. ამიტომ, ეს იყო ადამიანების სუნი, რამაც გავლენა მოახდინა ძაღლების რეაქციებზე.კვლევამ აჩვენა, რომ ძაღლებს შეუძლიათ რეალურად აღიქვან ადამიანების ემოციური მდგომარეობა მათი ყნოსვით, სტრესის სუნი, შესაძლოა, ძაღლებს უფრო აწუხებდეთ.მკვლევრები თვლიან, რომ ეს რეაქცია შეიძლება გამოწვეული იყოს იმით, რომ სტრესის სუნი ზრდის ძაღლების სიფხიზლეს და ასტიმულირებს მათ უფრო ფრთხილად გააანალიზონ სიტუაცია.

1721722471

რატომ ჰგვანან ძაღლები თავიანთ პატრონებს

თქვენც შენიშნავდით, რომ ძაღლები ზოგჯერ თავიანთ პატრონებს ჰგვანან. ნამდვილად ასეა თუ გვეჩვენება? თუ ასეა, მაინც რა შეიძლება განაპირობებდეს მსგავსებას?„ეს ყველა პატრონისა და ძაღლის შემთხვევაში უნივერსალური ფენომენი არაა, თუმცა მონაცემები არსებობს იმის შესახებ, რომ წმინდასისხლიანი ძაღლები და პატრონები გარკვეულწილად ერთმანეთს ჰგვანან", — ხსნის კატრინა ჰოლანდი, მკვლევარი ცხოველების საქველმოქმედო ორგანიზაციაში Dogs Trust.რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანებს წარმატებით შეუძლიათ შეუსაბამონ წმინდასისხლიანი ძაღლების სურათები მათი პატრონებისას; ამას იმაზე ხშირად ახერხებენ, ვიდრე გამოცნობისას. ერთ-ერთი კვლევის ფარგლებში მონაწილეებმა ძაღლები პატრონებს წარმატებით მიუსადაგეს იმის მიუხედავად, ნამდვილი წყვილების ამოცნობა მოეთხოვებოდათ თუ ერთმანეთის მსგავსი ძაღლებისა და ადამიანების. მიგნება იმაზე მეტყველებს, რომ ამ დასკვნებს ადამიანები გარეგნობის მიხედვით აკეთებენ და არა რომელიმე სხვა ელემენტის.ცნობილია ისიც, რომ გარეგნობის ზოგიერთი ასპექტი დანარჩენებზე მნიშვნელოვანია. 2015 წელს ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ სახე, განსაკუთრებით თვალები, მსგავსების აღქმაზე უფრო მეტად მოქმედებს, ვიდრე სხვა მახასიათებლები, თუნდაც ვარცხნილობა, სხეულის ზომა და ფიზიკური სიჯანსაღე.მკვლევარმა მონაწილეებს პატრონებისა და ძაღლების რეალური და ყალბი წყვილები აჩვენა; სახეების ზოგიერთი ნაწილი დაფარული იყო. მონაწილეები ერთნაირი წარმატებით ადგენდნენ წყვილის სინამდვილეს, როცა მხოლოდ თვალის არეალს ხედავდნენ, როცა სახე სრულად ჩანდა ან როცა მხოლოდ პირი იყო დაფარული. მაშინ, როცა თვალის არეალი იყო დაფარული, მონაწილეთა წარმატება 50-50-ზე მაჩვენებლამდე დაეცა.მაშ, თუ მსგავსება მართლაც არსებობს, რა განაპირობებს მას? ჩვენს მსგავს ძაღლებს ვირჩევთ შინაურ ცხოველებად თუ თავად ძაღლები გვემსგავსებიან დროთა განმავლობაში? კვლევების მიხედვით, უფრო პირველი.2004 წელს ჩატარებული კვლევის ფარგლებში ადამიანისა და ძაღლის მსგავსება არ კორელირებდა იმასთან, თუ რამდენი დრო გაატარეს მათ ერთად. კვლევის მონაწილეები წარმატებით ცნობდნენ ძაღლისა და პატრონის წყვილებს, ამას კი პატრონობის დროის განურჩევლად ახერხებდნენ. გამოდის, ადამიანები ისეთ ძაღლებს ირჩევენ, რომლებიც მათ თავიდანვე ჰგვანან. ერთი ჰიპოთეზა ისაა, რომ ადამიანებს, როგორც წესი, გარეგნულად თავიანთი მსგავსი ადამიანები (მათ შორის რომანტიკული პარტნიორები) იზიდავთ; მკვლევრები ფიქრობენ, რომ, შესაძლოა, მსგავსი რამ ცხოველების არჩევის დროსაც ხდებოდეს.„ალტერნატივის სახით, უბრალო ექსპოზიციის ეფექტის გამო შეიძლება ისეთ ძაღლებს ვანიჭებდეთ უპირატესობას, რომლებიც გარკვეულწილად გვგვანან. ამ ფენომენის დროს ადამიანები ნაცნობ ობიექტებს (მაგალითად, საკუთარ სახეებს, რომლებსაც სარკეში ხშირად ხედავენ) ამჯობინებენ ისეთებს, რომლებიც არასოდეს ან უფრო იშვიათად უნახავთ", — ამბობს ჰოლანდი.უბრალო ექსპოზიციის ეფექტის მაგალითია ისიც, როცა პირველი მოსმენისას სიმღერა დიდად არ მოგვწონს, თუმცა იგი მიმზიდველი ხდება, როცა სოციალურ ქსელში ხშირად გვხვდება. ადამიანები თავიანთ სახეებს მუდმივად ხედავენ, განმეორებითი ექსპოზიციის გამო კი თავიანთის მსგავს სახეებს ანიჭებენ უპირატესობას, მათ შორის ძაღლების შემთხვევაშიც.საგულისხმოა ისიც, რომ საქმე მხოლოდ გარეგნობას არ ეხება. ახალი კვლევის მიხედვით, ძაღლები და მათი პატრონები ერთმანეთს პიროვნების ხუთფაქტორიანი მოდელის მახასიათებლებითაც ჰგვანან. ეს თვისებებია: ექსტრავერსია, თანხმობისათვის მზაობა, გამოცდილებისადმი ღიაობა, პატიოსნება და ნეიროტიციზმი. ეს მიგნებებიც იმაზე მიანიშნებს, რომ ჩვენს მსგავს — არამხოლოდ გარეგნობით, არამედ ქცევებითაც — შინაურ ცხოველებს ვირჩევთ.ჰოლანდის თქმით, შინაური ცხოველის არჩევისას მხოლოდ მსგავსებაზეც არ უნდა ვიფიქროთ."ძაღლის პატრონობის ყველა ასპექტი უნდა გაითვალისწინოთ. მომზადება დაგეხმარებათ, რომ ახალ ძაღლთან ხანგრძლივი და წარმატებული ურთიერთობა ჩამოაყალიბოთ", — ამბობს ჰოლანდი — "თუმცა ამ ყველაფრის გათვალისწინების შემდეგ არაფერი უჭირს, რომ ძაღლი ტყუპისცალი აირჩიოთ, რომელთან ერთადაც პარკში გაისეირნებთ".წყარო

1721568888

ნახშირორჟანგისგან კარაქი შექმნეს - ბილ გეიტსის თქმით, ის ძალიან გემრიელია

Savor-ის სახელით ცნობილი სტარტაპი კარაქს, არც მეტი, არც ნაკლები, ატმოსფერული ნახშირორჟანგისა და წყლისგან გამოცალკევებული წყალბადის გამოყენებით ქმნის. შედეგად ისეთი ცხიმი მიიღება, რომელიც ცხოველურ და მცენარეულ დანამატს არ საჭიროებს, ხოლო მისი დამზადებისას გარემოში არც მავნე ნივთიერებები იფრქვევა. მათი მიზანი სწორედ სამეურნეო ემისიების შემცირებაა.ეს სტარტაპი Orca Sciences-ის მიერ იმართება, რომელმაც დაფინანსება ბილ გეიტსისგან მიიღო. მან ინოვაციური მეთოდით შექმნილი კარაქი თავად გასინჯა.„ამ პროცესში სათბურის აირები არ გამოიყოფა. ასევე, არ საჭიროებს სამეურნეო მიწას და ტრადიციულ მეურნეობაში მოხმარებული წყლის რაოდენობის მხოლოდ მეათასედზე ნაკლები გამოიყენება.რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, შედეგად მიღებული პროდუქტი მართლაც ძალიან გემრიელია, როგორც ნამდვილი კარაქი, რადგან ქიმიურად სწორედ მისი მსგავსია", - განაცხადა გეიტსმა.ცხიმები სწორედ ნახშირბადისა და წყალბადის ატომების ერთგვარი ჯაჭვებისგან შედგება, ამ კომპონენტების მოპოვება კი ჰაერიდან და წყლიდან მარტივადაა შესაძლებელი. შემდეგ მათი ბიოქიმიურად დამუშავებაა აუცილებელი, რათა ცხოველური და მცენარეული ცხიმების მოლეკულურად იდენტური პროდუქტი მივიღოთ.Savor პალმის ზეთთან დაკავშირებული პრობლემების მოგვარებასაც ცდილობს. ის მთელს მსოფლიოში ყველაზე ფართოდ გამოყენებადი მცენარეული ცხიმია, რომლის წარმოებასაც ბუნებაზე სერიოზული გავლენა აქვს, მათ შორის ცხოველთა საცხოვრებელ არეალზეც.გასულ წელს Orca Science-მა, კალიფორნიის უნივერსიტეტის მეცნიერებთან ერთად, კვლევა გამოაქვეყნა, რომელშიც საკვები ცხიმების ხელოვნურად შექმნაზეა საუბარი. მათ დაადგინეს, რომ ფერმებში გაზრდილი ცხოველებისგან ცხიმების მოპოვება ყოველ 1000 კალორიაზე 1-დან 3 გრამამდე ნახშირორჟანგს წარმოქმნის, ლაბორატორიულად დამზადებისას კი იმავე რაოდენობაზე 1 გრამზე ნაკლები ემისია მოდის."საკვები ფერმის გარეშე" — ასე უწოდებენ სპეციალისტები მსგავს მიდგომებს, რომლებიც კლიმატის ცვლილების განმაპირობებელი ემისიების თავიდან აცილებისა და მიწების შენარჩუნების საშუალებას იძლევა. საქმე ისაა, რომ სამეურნეო მიზნებისთვის ძალიან დიდი ტერიტორია გამოიყენება, რითაც ადგილობრივ ეკოსისტემას ზიანი ადგება.მეთოდის ინოვაციურობა, რა თქმა უნდა, გამოწვევებსაც გულისხმობს. მაგალითად, ასეთია წარმოების ხარჯთეფექტიანობა, პოტენციური ღირებულების შემცირება და მომხმარებლების მიზიდვა. სამაგიეროდ, მოხერხებადია დამზადების პროცესის დაჩქარება და მასშტაბების გაზრდა, რადგან ცხიმების სინთეზირება ქიმიური პროცესია და რთულ ბიოლოგიურ მექანიზმებს არ საჭიროებს.წყარო 

1721414804

მეცნიერები მსოფლიოს ერთ-ერთი უდიდესი ქვეყნის „ორად გაყოფის შესახებ“ საუბრობენ

მეცნიერებმა შექმნეს რამდენიმე თეორია იმის შესახებ, თუ როგორ იყოფა აფრიკის კონტინენტი ორად.დაახლოებით 200 მილიონი წლის წინ, კონტინენტები ყველა ერთად იყო თავმოყრილი ერთ სუპერკონტინენტზე, სახელად პანგეა.მაგრამ დროთა განმავლობაში, ისინი დაიშალნენ და დაშორდნენ ერთმანეთს, სანამ არ მივიდნენ კონფიგურაციამდე, რომელიც დღეს ყველამ ვიცით და გვიყვარს.წლების განმავლობაში მოხდა უზარმაზარი ცვლილებები, ზღვის დონის აწევითა და ყინულის დნობით.კონტინენტური დრეიფი არის დედამიწის ქერქის მოძრაობა, როდესაც ტექტონიკური ფირფიტები ერთმანეთში იშლება მანტიის ზედაპირზე.გეოლოგებმა შენიშნეს რამდენიმე ბზარი, რომელიც ჩნდება უზარმაზარი აფრიკის კონტინენტზე.ზოგიერთი მეცნიერი ვარაუდობს, რომ ეს გამოწვეულია აფრიკის ტექტონიკური ფირფიტის ორად გაყოფით. ამის წყალობით, ზღვაზე ჩაკეტილ ქვეყნებს, როგორიცაა ზამბია და უგანდა, შორეულ მომავალში შეიძლება ჰქონდეთ საკუთარი სანაპიროები.მაგრამ ეს არ არის ერთადერთი თეორია, რომელიც გეოლოგებს აქვთ იმის შესახებ, თუ როგორ წარმოიქმნა ბზარი. სხვები ვარაუდობენ, რომ მიზეზი შეიძლება იყოს ნიადაგის ეროზია.მას შემდეგ, რაც ოკეანე საკმარისად დაიტბორება, ის ეფექტურად მოწყვეტს აფრიკის ერთ ნაწილს მეორეს.მსგავსი მოვლენა, თუმცა სხვადასხვა მიზეზით, მოხდა მაშინ, როდესაც ბრიტანეთის კუნძულები მატერიკზე ევროპას მოწყდა.

1721376780

ვენერაზე სიცოცხლის ნიშნები აღმოაჩინეს - ასტრონომების ახალი კვლევა

ასტრონომებმა აღმოაჩინეს სასიცოცხლო მტკიცებულება, რომელიც შეიძლება მიუთითებდეს ვენერაზე უცხოპლანეტელების სიცოცხლის ნიშნებზე. ამის შესახებ Mirror წერს.გამოცემის ცნობით, პლანეტის ატმოსფეროში ორი გაზი აღმოაჩინეს - ფოსფინი და ამიაკი, რომელიც ძალიან ნათლად მიუთითებს სიცოცხლის არსებობაზე. შემდგომი კვლევის შემდეგ, კიდევ უფრო დამაჯერებელი მტკიცებულება გამოჩნდა, რომ ეს ასე იყო: ფოსფინის გაზი აღმოაჩინეს პლანეტის სხვადასხვა ახალ ნაწილში, რომლებიც ადრე უცნობი იყო.„ატმოსფერული მოდელირება ჯერ არ გვაქვს გააზრებული, მაგრამ... ვენერას ატმოსფეროში ბევრი უცნაური რამ არის. ფოსფინი მხოლოდ ერთ-ერთი მათგანია, რომელიც ახლახან გამოჩნდა. სხვა უცნაურ საკითხებში შედის წყლის რაოდენობა“,- ამბობს ერთ-ერთი მეცნიერი.პანელზე ამიაკის აღმოჩენა განსაკუთრებულ ინტერესს იწვევს, რადგან ჯერ არ არის ცნობილი მაგალითები, სადაც არის გაზი და სიცოცხლე არ არსებობს.„ჩვენ ვცდილობთ არ გავაზვიადოთ, მაგრამ დიახ, ეს ნამდვილად საინტერესოა“,- ამბობს კარდიფის უნივერსიტეტის პროფესორი, ჯეინ გრივსი.

1721285849

ჩინეთში ახალი სოკოვანი პათოგენი აღმოაჩინეს, რომელსაც ადამიანის დაინფიცირება შეუძლია

მეცნიერებმა ჩინეთში აქამდე უცნობი სოკოვანი პათოგენი აღმოაჩინეს, რომელსაც Rhodosporidiobolus fluvialis ეწოდება და ადამიანის დაინფიცირება შეუძლია.მას სპეციალისტებმა 2 პაციენტის ბიოლოგიურ ნიმუშებში მიაგნეს, ექსპერიმენტებმა კი აჩვენა, რომ ის სოკოს საწინააღმდეგო რამდენიმე პრეპარატის მიმართ რეზისტენტობას ავლენს ისეთ მაღალ ტემპერატურაზე, რომელიც ადამიანის სხეულისას შეესაბამება. მსგავს პირობებში თავი იჩინა განსაკუთრებით საშიშმა ვარიანტებმა, რომლებმაც ლაბორატორიაში თაგვები უფრო ძლიერად დააავადა."ეს შედეგები განამტკიცებს იდეას, რომ შესაძლებელია, გლობალურმა დათბობამ ახალი სოკოვანი პათოგენების გაჩენას შეუწყოს ხელი", — აცხადებენ ავტორები.მათ ჩინეთში მდებარე 96 საავადმყოფოში 2009-დან 2019 წლამდე მიღებული პაციენტების ორგანიზმში არსებული სოკოების 27 100 შტამი გააანალიზეს. მათ შორის მხოლოდ R. fluvialis იყო ისეთი, რომელიც მანამდე ადამიანის სხეულში არ დაუფიქსირებიათ. მისით დაინფიცირებულ პაციენტებს ჯანმრთელობის სხვა პრობლემებიც ჰქონდათ და ერთმანეთთან არაფერი აკავშირებდათ. ერთ-ერთი მათგანი 2013 წელს 61 წლის ასაკში მოკვდა, ხოლო მეორე — 2016-ში, 85 წლისა.უცნობია, ამ პათოგენმა შეიწირა თუ არა მათი სიცოცხლე, მაგრამ ვიცით, რომ მკურნალობის განმავლობაში ისინი სოკოს საწინააღმდეგო პრეპარატებსაც იღებდნენ, კერძოდ ფლუკონაზოლსა და კასპოფუნგინს. ამის მიუხედავად, კვლევით დადგინდა, რომ R. fluvialis ორივეს მიმართ რეზისტენტულია.აღსანიშნავია, რომ სოკოვანი ინფექციები მეტწილად იმ ადამიანებშია გავრცელებული, რომელთაც სუსტი იმუნური სისტემა აქვთ. კლიმატის ცვლილების გამო გლობალური ტემპერატურის ზრდა ნიშნავს, რომ ასეთი შტამებისთვის ხელსაყრელი პირობები უფრო და უფრო ფართო გეოგრაფიულ არეალში ჩნდება, შესაბამისად ინფიცირების რისკიც იმატებს.მეცნიერთა ექსპერიმენტებმა ცხადყო, რომ R. fluvialis დაახლოებით 37°C ტემპერატურაზე 21-ჯერ უფრო სწრაფად განიცდის მუტაციას, ვიდრე ოთახის ტემპერატურაზე. დადგინდა, რომ სიცხე მის რეზისტენტობასაც აძლიერებს.დამოუკიდებელი სპეციალისტები ამბობენ, რომ ეს სოკო კაცობრიობის ახალ საშიშროებად არ უნდა მივიჩნიოთ. არსებობს ვარაუდი, რომ ის ჩინეთში აქამდე გამოუკვლეველ გარემოშია გავრცელებული, რომელშიც ზემოხსენებულ 2 პაციენტს მოუწია მოხვედრა და დაინფიცირება.წყარო

1721219220

ჰყავთ თუ არა ცხოველებს მეგობრები - მკვლევრების პასუხებმა შეიძლება გაგაკვირვოთ

2020 წელს ინტერნეტში გავრცელდა მაჩვისა და კოიოტის უჩვეულო ურთიერთქმედების ვიდეო. კადრებში ჩანს ორი ცხოველი, რომლებიც შედიან წყალსაცავში, რათა გადაკვეთონ ავტომაგისტრალის ქვეშ მდებარე გვირაბი.კოიოტი მაჩვისკენ გაემართა კუდის ქნევით, შემდეგ კი მოშორდა მას და გაჩერდა, რომ დაენახა, მიყვებოდა თუ არა მაჩვი მას. ეს ქცევა იმაზე მეტყველებს, რომ მათ შორის არის მეგობრული ურთიერთობა, მაგრამ შემდეგ ჩნდება კითხვა, შეუძლიათ თუ არა ცხოველები იყვნენ ადამიანების მეგობრები? Live Science-მა ეს თემა გამოიკვლია.„თუ ცხოველებს შეუძლიათ შექმნან სტაბილური, გრძელვადიანი და ურთიერთსასარგებლო კავშირები - თვისებები, რომლებიც თან ახლავს ადამიანთა მეგობრობას - მაშინ ჩვენ ნამდვილად ვხედავთ მეგობრობას ცხოველთა სამეფოში", - აღნიშნავს მკვლევარი.„ადამიანები, რომლებიც ახერხებენ ამ ძლიერი ურთიერთობების შენარჩუნებას, საბოლოოდ ცოცხლობენ უფრო დიდხანს, ჰყავთ მათი შთამომავლობა და განიცდიან ნაკლებ სტრესს, რომელიც დაკავშირებულია მეგობრობასთან. როგორც ჩანს, თუ თქვენ შეძლებთ ასეთი ურთიერთობების შენარჩუნებას, მაშინ მათ აქვთ ძალიან დიდი სარგებელი", - განმარტა მკვლევარმა.გარდა ამისა, მეგობრობა შეიძლება იყოს იმდენად ძლიერი შიმპანზეებს შორის, რომ თუ დედა მოკვდება და მცირეწლოვან შვილს დატოვებს, მამის მეგობარს შეუძლია შთამომავლობა აიყვანოს, აღნიშნავს კროკფორდი.ასევე, ზოგიერთ შემთხვევაში ცხოველებს შორის მეგობრობა ადამიანის ჩარევის გამო მყარდება. კატებსა და ძაღლებს, რომლებიც ერთ ოჯახში ცხოვრობენ, ხშირად მჭიდრო კავშირი აქვთ. მექსიკაში ლომი და ძაღლი, რომლებიც ერთად გაიზარდნენ, დარჩნენ ახლოს მას შემდეგ, რაც ორივე გადაიყვანეს ცხოველთა თავშესაფარში.

1721216400

იშვიათი შემთხვევა მედიცინაში - ერთი წლის გოგოს თავში მზარდი ნაყოფი აღმოაჩინეს

ჩინელმა ექიმებმა ერთი წლის გოგონას ოპერაცია ჩაუტარეს, რომელსაც თავში მზარდი ნაყოფი აღმოუჩინეს. მშობლებმა გოგონა ექიმთან მას შემდეგ მიიყვანეს, რაც „მოტორული უნარებისა და მეტყველების განვითარების შეფერხება“ დაეწყო.მიუხედავად იმისა, რომ „ანომალიები“ უკვე გამოვლენილი იყო ბავშვის დაბადებამდე, ორსულობის 33-ე კვირაზე, ექიმებმა დაზუსტებით ვერ შეძლეს გაერკვიათ რასთან ჰქონდათ საქმე.მშობიარობისას, ბავშვი „დიდი გარშემოწერილობის თავით“ დაიბადა. მშობლებს იმედი ჰქონდათ, რომ დროთა განმავლობაში ჩვილის ჯანმრთელობა გაუმჯობესდებოდა, მაგრამ უშედეგოდ.ბავშვი ერთი წლის გახდა, მაგრამ მეტყველება ვერ შეძლო. მხოლოდ ერთი სიტყვა თქვა. ამის შემდეგ მშობლებმა ისევ მიმართეს ექიმებს. ტომოგრაფიამ აჩვენა, რომ პატარას თავის ნახევარსფეროში, ტვინის იმ ნაწილში, რომელიც აკონტროლებს კუნთებს, მეტყველებისა და აზროვნების ფუნქციას საკმაოდ დიდი წანაზარდი ჰქონდა. კვლევის შედეგად აღმოაჩინეს, რომ გოგონას ჰქონდა „განვითარების იშვიათი დარღვევა, რომლის დროსაც არასწორი ნაყოფი გვხვდება სხვა ტყუპის სხეულში“.ეს მდგომარეობა ცნობილია როგორც „პარაზიტული ტყუპისცალი“. ამ დროს ერთი ტყუპი წყვეტს განვითარებას, მაგრამ რჩება მიბმული თავის ტყუპზე, სანამ ეს ტყუპი აგრძელებს განვითარებას. ავსტრალიის სამედიცინო ჟურნალში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, ეს ძალზე იშვიათი შემთხვევაა და ნახევარ მილიონ ცოცხალ ახალშობილში შეიძლება გამოვლინდეს.ექიმებმა საბოლოოდ გადაწყვიტეს გოგონასთვის კრანიოტომია გაეკეთებინათ. კრანიოტომია არის თავის ქალადან ძვლის ნაწილის ქირურგიულად მოცილება.მიუხედავად ექიმების ძალისხმევისა, ოპერაციიდან 12 დღეში გოგონა გარდაიცვალა.