1753973135

რა სიმპტომები ახასიათებს სითბურ დარტყმას და ვინ არიან რისკჯგუფებში - ზაზა თელია განმარტავს

რა სიმპტომებით შეიძლება, გავიგოთ, რომ სითბური დაკვრა განვითარდა, ვინ არიან რისკჯგუფებში და რა შეიძლება, პრობლემის თავიდან ასარიდებლად გავაკეთოთ - თემაზე დერმატო-ვენეროლოგი, მედიცინის დოქტორი ზაზა თელია გადაცემაში"დილა მშვიდობისა საქართველო"საუბრობს: სითბური დაკვრის დროს ორგანიზმის გადახურება ხდება, მასში ტემპერატურა იმატებს. ეს შეიძლება ჰაერის მაღალი ტემპერატურით იყოს გამოწვეული ან მზის სხივების უშუალო ზემოქმედების შედეგად. ის, თუ რამდენი გრადუსის პირობებში შეიძლება, ადამიანს სითბური დაკვრა დაემართოს, ძალიან ინდივიდუალურია. თუ ქრონიკული დაავადების მატარებელია, მისთვის სულ მცირე პერიოდიც კი საკმარისია იმისათვის, რომ სითბური დაკვრა მიიღოს. ერთ-ერთი რისკფაქტორი ჭარბი წონა, სიმსუქნეა. შესაძლოა, ამ პრობლემის მქონე ადამიანს, სითბური დაკვრა ძალიან სწრაფად, მაგალითად, დაახლოებით, 1 საათში დაემართოს. ჭარბწონიანი ადამიანების მეტაბოლიზმი შენელებულია. ამავდროულად, სითბოს გაცემაც შემცირებულია.სითბური დაკვრის დროს რისკჯგუფებში შედიან:-ბავშვები-ხანდაზმულები-ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები, რომელთაც აქვთ შაქრიანი დიაბეტი, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები, არტერიული ჰიპერტენზია, ჭარბი წონა, დერმატომიოზიტი, სისტემური წითელი მგლურა, ინსულტი.რა უნდა გავაკეთოთ პირველადი დახმარებისათვის?- დაუყოვნებლივ გადავადგილდეთ გრილ ადგილას- ყველა არასაჭირო ტანსაცმელი, მაგალითად, მოსაცმელი, წინდები გავიხადოთ- ცივი წყლის, სპორტული სასმელის მიღება- კანის გაგრილება - ცივი წლის სპრეი, ცივი საფენები-ტანსაცმელში გახვეული ყინულის კუბების მოთავსება იღლიის ქვეშ ან კისერზე. ყინულის პირდაპირ ყინულის კანზე მოთავსება არ შეიძლება. ამით შესაძლოა, დამწვრობა გამოვიწვიოთ.დახმარების შემდეგ, დაახლოებით, 30 წუთის განმავლობაში ადამიანი კარგად უნდა გახდეს. 

1753973023

რამდენ ხანს უნდა იხარშოს კვერცხი, ქათამი და ფილე, რომ სარგებლობა არ დაკარგოს - ნუტრიციოლოგის რჩევები

ნუტრიციოლოგი ნატა გაგუა გადაცემაში "დილა მშვიდობისა საქართველო" საუბრობს,თუ რამდენ ხანს უნდა იხარშოს კვერცხი, ქათამი და ფილე, რომ სარგებლობა არ დაკარგოს:„თუ გვინდა, რომ კვერცხი რბილი, ნაზი ტექსტურის იყოს, 3-4 წუთი უნდა მოვხარშოთ. თუ გვინდა, რომ ცილა მკვრივი იყოს და გული ფუმფულა, ამას, დაახლოებით, 6 წუთი სჭირდება, ხოლო სრულად მოხარშვისთვის 8-10 წუთია საჭირო. თუ კვერცხს 12-14 წუთი და კიდევ მეტი დროის განმავლობაში მოვხარშავთ, ის გემოვნურ თვისებებს დაკარგავს. მოხარშული ფილეს შემთხვევაში, რომელიც ბევრი ადამიანისათვის სასჯელია, კარგ წესს გაგიზიარებთ: ფილეს მარილს, სუნელებს მოვაყრით. შემდეგ ალუმინის ფოლგაში კარგად გადავახვევთ, ძეხვის ფორმას მივცემთ. 5 წუთი წყალში ვხარშავთ. შემდეგ გაზქურას გამოვრთავთ, მაგრამ 40 წუთის განმავლობაში მდუღარე წყლიდან არ ამოვიღებთ. უგემრიელესია... ვისაც ქათმის ფილე არ უყვარს, ასე მომზადება ერთხელ მაინც უნდა სცადოს. ფილეში ნაკლები ცხიმია, ამიტომ ნაკლებ კალორიულია.თუ მთლიან ქათამს ვხარშავთ, მაქსიმუმ 1 საათი უნდა მოვხარშოთ. ფილე შეგვიძლია, 20 წუთი ვხარშოთ. წყლის გამოცვლა საჭირო არ არის". 

1753970220

როგორ შევინარჩუნოთ ენერგია ძლიერი სიცხის დროს და ავიცილოთ თავიდან ორგანიზმის გამოშრობა ან გადახურება

საქართველოში ბოლო დღეების განმავლობაში განსაკუთრებით მაღალი ტემპერატურაა დაფიქსირებული. ზოგიერთ რეგიონში ჰაერის ტემპერატურა +40°C-საც კი აღწევს, რაც პირდაპირ საფრთხეს უქმნის ადამიანის ჯანმრთელობას. მაღალი სიცხე არა მხოლოდ დისკომფორტს ქმნის, არამედ ორგანიზმის სითხის დეფიციტს, გამოფიტვასა და გადახურებასაც იწვევს.ქვემოთ წარმოგიდგენთ რამდენიმე მარტივ, მაგრამ ეფექტურ რჩევას — როგორ გავუმკლავდეთ სიცხეს ყოველდღიურ ცხოვრებაში.ჰიდრატაცია — წყალი პირველ ადგილზეადალიეთ წყალი რეგულარულად, მიუხედავად იმისა, გწყურიათ თუ არა. სიცხეში ვკარგავთ ბევრად მეტ სითხეს ოფლის მეშვეობით.მინიმუმ 2–2.5 ლიტრი წყალი დღეში რეკომენდებულია მოზრდილი ადამიანისთვის.აკონტროლეთ შარდის ფერი — მუქი ფერი ნიშნავს, რომ სითხე არ არის საკმარისი.მოერიდეთ ალკოჰოლს და კოფეინიან სასმელებს, რადგან ისინი კიდევ უფრო დიდ სითხის კარგვას იწვევენ.ატარეთ ბამბის ან თხელი ქსოვილის ტანსაცმელი, რომელიც „სუნთქავს“.შეარჩიეთ ღია ფერები, რადგან ისინი ნაკლებად იზიდავენ მზის სხივებს.ქუჩაში ყოფნისას გაიკეთეთ ქუდი, მზის სათვალე ან გამოიყენეთ ქოლგა.დრო სწორად დაგეგმეთ — მოერიდეთ შუადღის ცხელ საათებსშეეცადეთ, გარე აქტივობები დილის ან საღამოს საათებში დაგეგმოთ.ყველაზე მაღალი ტემპერატურა, როგორც წესი, 13:00–17:00 საათებს შორის ფიქსირდება.თუ მაინც გიწევთ გარეთ გასვლა,  ხშირად შეისვენეთ ჩრდილში ან გრილ ადგილას.მიიღეთ მსუბუქი, წყალში მდიდარი საკვებიმიირთვით ხილი და ბოსტნეული, როგორიცაა: საზამთრო, ნესვი, კიტრი, პომიდორი.მოერიდეთ ცხიმიან და მძიმე საკვებს, რომლებიც მეტ ენერგიას მოითხოვენ გადასამუშავებლად.მცირე ულუფები – ხშირი კვება სიცხეში ბევრად უკეთესია.დააკვირდით გადახურების სიმპტომებსსაფრთხის ნიშნები: ძლიერი ოფლიანობა ან პირიქით — ოფლის გაჩერება; თავბრუსხვევა, გულისრევა, კუნთების სისუსტე; სუნთქვის გაძნელება, გულის აჩქარება; დაბინდული შეგნება ან დაბალი წნევა.ამ ნიშნების არსებობისას დაუყოვნებლივ უნდა დაისვენოთ გრილ ადგილას, მიიღოთ წყალი და საჭიროების შემთხვევაში მიმართოთ ექიმს.თუ შეგიძლიათ, დარჩით გრილ შენობაშიგამოიყენეთ კონდიციონერი, ვენტილატორი ან ჩამოუშვით  სქელი ფარდები რათა ოთახი ჩრდილში დარჩეს.თუ კონდიციონერი არ არის ხელმისაწვდომი, მარტივი სველი პირსახოცი კისერზე ან ხელებზე დაგეხმარებათ გაგრილებაში.ძლიერი სიცხე გლობალური დათბობის ფონზე სულ უფრო ხშირი ხდება საქართველოშიც. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ყოველდღიური ჩვევები შევუსაბამოთ ამ პირობებს. სითხის მიღება, სიფრთხილე ფიზიკური დატვირთვისას და სხეულის სიგრილეზე ზრუნვა — დაგეხმარებათ არა მხოლოდ კომფორტის, არამედ ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში.

1753966320

„ზაფხულის პერიოდში უმჯობესია, თუ დღის განმავლობაში ფეხს რამდენჯერმე დავიბანთ" - ზაზა თელიას რჩევები ფეხის ტერფის ჰიგიენისათვის

ზაფხულში ფეხის ტერფის ჰიგიენაზე  გადაცემაში "დილა მშვიდობისა საქართველო" დერმატო-ვენეროლოგი, მედიცინის დოქტორი ზაზა თელია საუბრობს:„ყოველდღე კარგად დაიბანეთ ფეხები საპნითა და წყლით. განსაკუთრებით გარეთ, პლაჟზე ან აუზზე ყოფნისას. საპონში იგულისხმება დასაბანი საშუალება, რომელიც ანტისეპტიკურ საშუალებას ან ალკოჰოლს შეიცავს. ალკოჰოლი და ანტისეპტიკური საშუალებები ბაქტერიულ და სოკოვან აგენტებს ანეიტრალებს და მათ გამრავლებას ხელს უშლის. ზაფხულის პერიოდში უმჯობესია, თუ დღის განმავლობაში ფეხს რამდენჯერმე დავიბანთ.ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ფეხსაცმელი მაღალი ხარისხის იყოს. როგორც წესი, ზაფხულის პერიოდში ბადის ტიპის, სუნთქვადი მასალისგანა დამზადებული ფეხსაცმელი გამოგვადგება. ასევე, შეგვიძლია ტყავი გამოვიყენოთ.ალბათ, გინახავთ, რომ ფეხსაცმელს ზაფხულში შიშველ ფეხზე ატარებენ. ეს რეკომენდებული არ არის. სანდლებს ჩავიცვამთ თუ ბადისებრ ფეხსაცმელს, აუცილებლად წინდასთან ერთად უნდა გამოვიყენოთ. როდესაც კანს ფეხსაცმლის მატერიასთან პირდაპირი შეხება აქვს, განსაკუთრებული რისკია, რომ გარკვეული ტიპის პრობლემები დაიწყოს და კანის დაზიანება გამოიწვიოს. ყველაზე კარგი ბამბუკის წინდაა".იხილეთ გადაცემა ვრცლად: 

1753962720

რა საშიშროების შემცველი შეიძლება აღმოჩნდეს კონდიციონერი

რა საშიშროების შემცველი შეიძლება აღმოჩნდეს კონდიციონერი და რა დაავადებით შეიძლება დაავადდეთ, თუ კონდიციონერის გამოყენების წესებს უგულებელვყოფთ:ზაფხულში ცხელი დღეების განმავლობაში, ბევრ ადამიანს დიდი ხნის განმავლობაში უწევს სახლში ან მანქანაში ყოფნა, რაც ზოგიერთისთვის რთულ გამოცდას წარმოადგენს. თანამედროვე ტექნოლოგიების წყალობით, სიცხესთან ბრძოლის გზები არსებობს და აქ კონდიციონერი ერთ-ერთი სამაშველო საშუალებაა.გამაგრილებელი ჰაერის ნაკადის ქვეშ ყოფნა, რა თქმა უნდა, უკეთესია, ვიდრე მცხუნვარე სიცხისგან ტანჯვა, მაგრამ კონდიციონერთან ხანგრძლივად ყოფნამ შესაძლებელია ჯანმრთელობისთვის უსიამოვნო შედეგები გამოიწვიოს. როგორც წესი, ეს მსუბუქი ფორმით შეიძლება გამოვლინდეს, როგორიცაა კუნთების ანთება, სინუსიტი, ჰაიმორიტი და უფრო სერიოზული დაავადება - ლეგიონელოზი.რა არის ლეგიონელოზი და რატომ ეწოდება მას ასე?ეს არის ინფექციური დაავადება, რომელიც გადადის ჰაერწვეთოვანი გზით. პათოგენი (ლეგიონელა) ცხოვრობს ბუნებრივ გარემოში, როგორიცაა წყლის ობიექტები, ნიადაგი და ჩვეულებრივ, არ წარმოადგენს საფრთხეს ადამიანისთვის. თუმცა, ლეგიონელა ასევე გავრცელებულია ხელოვნურ გარემოში, როგორიცაა სავენტილაციო შახტები, კონდიციონერები, საცურაო აუზები ან ჯაკუზიები, რაც ზრდის ლეგიონელოზის განვითარების რისკს და, შესაბამისად, კლასიფიცირდება, როგორც ადამიანის მიერ შექმნილი ტექნოგენური ინფექცია.დაავადებას ეს სახელი 1976 წელს ეწოდა, როდესაც ვეტერანების - ამერიკული ლეგიონის - ყრილობის შემდეგ მოხდა დაავადების აფეთქება. დაავადების სიმპტომები პნევმონიას წააგავდა, მაგრამ უფრო აგრესიული მიმდინარეობით ხასიათდებოდა, რამაც რამდენიმე ათეული პაციენტის სიკვდილი გამოიწვია. კვლევის მსვლელობისას მეცნიერებმა დაადგინეს პათოგენი და ლეგიონერების პატივსაცემად უწოდეს ეს სახელი. აქედან მოდის სახელწოდება „ლეგიონელოზი“ - „ლეგიონერების დაავადება“...ვრცლად

1753960080

შეიძლება თუ არა ადამიანმა წინასწარ იცოდეს, აქვს თუ არა სიმსივნის, დიაბეტის ან გულის დაავადებების გენი - გენეტიკოსის კომენტარი

შეიძლება თუ არა ადამიანმა წინასწარ იცოდეს, აქვს თუ არა სიმსივნის, დიაბეტის ან გულის დაავადებების გენი - გენეტიკოსი, მედიცინის დოქტორი მაკა ჭიპაშვილი გადაცემაში "დილა მშვიდობისა საქართველო" თემაზე ვრცლად საუბრობს:„გვაქვს როგორც გენეტიკურად განპირობებული, ასევე შეძენილი დაავადებები. ამ შემთხვევაში, გენეტიკურად განპირობებულ დაავადებებზე ვსაუბრობთ. ონკოლოგიური დაავადებების, დაახლოებით, 10% გენეტიკურად განპირობებულია. თუმცა, ყველაზე გავრცელებული - ძუძუს კიბოს გენი თუ აქვს ადამიანს, დაახლოებით, 40-50% შემთხვევებში, კიბოს განვითარების რისკი მაღალია. ხშირი სკრინინგი და იმ ფაქტორების თავიდან არიდება, რაც ძუძუს კიბოს განვითარებას ხელს უწყობს, მნიშვნელოვანიამაგალითად, გულის იშემიური დაავადება, ინფარქტი, შეიძლება, გენეტიკურად განპირობებულიც იყოს და არაგენეტიკურად განპირობებულიც. როდესაც გენეალოგიურ ანალიზს ვატარებთ და გამოვიკითხავთ, აღმოჩნდება ხოლმე, რომ პაციენტის ყველა თაობას გულის პრობლემები აწუხებდა. ძირითადად, თუ გენეტიკურად განპირობებულია, ადრეული გამოვლინება ახასიათებს ხოლმე. გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებიდან ოჯახური ჰიპერქოლესტერინემიაა აღსანიშნავი, რომელიც საკმაოდ მაღალი სიხშირითაა გავრცელებული".ვრცლად: 

1753944120

რა უნდა გავითვალისწინოთ იოგურტის შეძენამდე - სურსათის უვნებლობის სპეციალისტი

რა უნდა გავითვალისწინოთ იოგურტის შეძენამდე – სურსათის უვნებლობის სპეციალისტის, ირაკლი არაბულის რეკომენდაციები:ხშირია შემთხვევები, როცა გაუხსნელ და ვადიან იოგურტში ობი გვხვდება – როგორ აღწევს იქ და რა უნდა ვიცოდეთ ამ პროდუქტის შეძენამდე?გაუხსნელი იოგურტის დაობება შიგნიდან — ანუ, როდესაც პროდუქტი შეფუთვით მთლიანია, მაგრამ გახსნისას ჩანს ობის ლაქები — რამდენიმე მიზეზით შეიძლება გამოწვეული იყოს. ეს უკვე მიუთითებს დაბინძურებაზე, ან ტექნოლოგიური პროცესის შეცდომაზე, ან შენახვის და ტრანსპორტირების პირობებზეძირითადი მიზეზები:1. დაბინძურება წარმოების დროს• ჰაერში არსებული ობის სპორები, რომლებიც პროდუქტის შეფუთვამდე მოხვდა იოგურტში (მაგ. უვნებელყოფამდე ან შევსების პროცესში).• ცუდი ჰიგიენური პირობები: არასათანადოდ გასუფთავებული მოწყობილობები, კონტაქტი ზედაპირებთან ან დაუმუშავებელ ხელსაწყოებთან.2. შეფუთვის მიკრობზარი ან დაზიანება• თუ შეფუთვაზე თუნდაც მიკროსკოპული ბზარია, ჰაერი და მიკროორგანიზმები შიგნით აღწევს.• ასეთი მიკროდაზიანება შეიძლება არც იყოს თვალსაჩინო, მაგრამ საკმარისია ობის განვითარებისთვის.3. თერმული დამუშავების (პასტერიზაციის) ნაკლოვანება• იოგურტის რძე ხშირად პასტერიზებულია, მაგრამ თუ ტემპერატურა/დრო არასაკმარისია, მიკრობები შეიძლება გადარჩნენ და გახსნის გარეშე განვითარდნენ.4. ცივი ჯაჭვის (მაცივრული პირობების) დარღვევა• ტრანსპორტირებისა ან შენახვის დროს ტემპერატურის მატება (მაგ. მაცივრის დაზიანება) ხელს უწყობს მიკროფლორის გააქტიურებას.• ამას განსაკუთრებით ხშირად ვხედავთ მაღაზიებში ზაფხულში5. ვადაგასული ან არასათანადოდ შენახული ინგრედიენტები• მაგალითად, თუ არომატიზატორი, ხილის პიურე ან რძე წინასწარ დაბინძურდა და უკვე ობის სპორები ჰქონდა.რას უნდა მიაქციო ყურადღება:• შეფუთვის მთლიანობა – არის თუ არა დეფორმაცია?• იოგურტის შენახვის პირობები – იყო თუ არა მუდმივად მაცივარში?• ვადა – ზოგჯერ ობს ვერც დაინახავ, მაგრამ სუნით ან გემოთი იგრძნობა.

1753941300

ნახეთ პროდუქტების სია, თითქმის ნული კალორიის შემცველობით

თუ დააკვირდებით კალორიების რაოდენობას, მაშინ ეს პროდუქტები შეიძლება გახდეს მაშველი, როცა საჭმლის მიღება გჭირდებათ და შიმშილის დაკმაყოფილება. წყალი - 0 კკალყველაზე "უსაფრთხო" პროდუქტი! დიახ, მას ნამდვილად აქვს 0 კალორია. ამის მიზეზი მასში ცხიმების, ცილების და ნახშირწყლების ნაკლებობაა. ტყუილად არ არის, რომ დიეტოლოგები ზოგჯერ გირჩევენ უბრალოდ წყლის დალევას, თუ შიმშილის გრძნობა გაქვთ.შირატაკი (კონნიაკუ) ლაფშანახშირწყლების დაბალი შემცველობა და უჯრედისის მაღალი შემცველობა (ორჯერ მეტი ვიდრე ჩვეულებრივ მაკარონში), ეს ნუდლები ნამდვილი დაბალკალორიული სუპერ საკვებია. მაგრამ არსებობს საშიშროებაც - შეიძლება მოხდეს დისკომფორტის შეგრძნება კუჭში, ვინაიდან უჯრედისი ძლიერ ფუვდება (ამის გამო უზრუნველყოფილია დანაყრების შეგრძნება).შავი ყავა - 2 კკალერთი ფინჯანი შავი ყავაც არ დაგაზარალებთ - მთავარია მას კრუასანი ან ნამცხვარი არ მიატანოთ. თუმცა, თქვენ არ უნდა გამოიყენოთ ბოროტად პროდუქტი მისი სუფთა სახით. დიდი რაოდენობით კოფეინი ზრდის არტერიულ წნევას და ასევე შეუძლია გაზარდოს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკი. რევანდი - 13 კკალრევანდი მდიდარია ანტიოქსიდანტებით და ასევე აქვს ანთების საწინააღმდეგო და ანტიმიკრობული ეფექტი. თუმცა, ამ მცენარეს ასევე აქვს მთელი რიგი უკუჩვენებები, მაგალითად, თირკმელების კენჭების მქონე ადამიანებისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ რევანდით ცხობა ან ღეროებიდან მურაბის დამზადება უფრო ხშირია, პროდუქტის მირთმევა შესაძლებელია სალათებშიც - მაგალითად, მსუბუქი საჭმელად მოამზადეთ რევანდისა და კიტრის სალათი ლიმონის სოუსით.უშაქრო ჩაი - 2 კკალწყლის (თუ ის უგემურად გეჩვენებათ) და ყავის (რომლის ბოროტად გამოყენებაც არ შეიძლება) ალტერნატივა არის ჩაი. მთავარია შაქარს თავი დავანებოთ.ბოლოკი – 17 კკალმსუბუქი საჭმლის კიდევ ერთი კანდიდატი, განსაკუთრებით გაზაფხულზე, ბოლოკია. ეს ბოსტნეული მდიდარია ვიტამინებით, მინერალებითა და ეთერზეთებით, რომლებიც აძლიერებენ იმუნურ სისტემას და გულის მუშაობას.

1753908552

ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი მოსახლეობას აფრთხილებს

ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი მოსახლეობას აფრთხილებს და წერს, რომ მაცივარში პლასტმასის ბოთლებით წყლის გაყინვა სახიფათოა.„სიცხეში ადამიანები ხშირად ინახავენ წყალს მაცივარში. ზოგჯერ ყინავენ კიდეც. სასურველი არ არის წყალი მაცივარში შევინახოთ იმ პლასტმასის ბოთლებით, რომლებიც ერთჯერადი ხმარებისთვისაა განკუთვნილი (წყლის, გაზიანი სასმელების ბოთლები), განსაკუთრებით არასწორია წყლის გაყინვა ამ ბოთლებით.პლასტმასის ერთჯერადი ბოთლების მავნებლობა გარდა ქიმიური ნივთიერებებისა იმითაც არის განპირობებული, რომ მათი ბოლომდე კარგად გარეცხვა შეუძლებელია და ნაპრალებში ბაქტერიების დარჩენის და გამრავლების რისკია. პლასტმასის ბოთლი განსაკუთრებით ზიანდება გაყინვისას.აქვე სიტყვამ მოიტანა და არ შემიძლია არ ვახსენო ის საშინელი პრაქტიკა, რასაც ამ სიცხეში ხშირად ვხედავთ - მზის გულზე დალაგებული წყლის და გაზიანი სასმელების ბოთლები.ისევ წყლის გაცივებას რომ დავუბრუნდეთ, კარგი გამოსავალია მაცივარში წყლის შენახვა შუშის ბოთლებით ან სხვა თავდახურული შუშის ჭურჭლით“, - წერს მაია ბუწაშვილი. 

1753873860

გადაწვის 5 ეტაპი, რომლისგანაც არავინაა დაზღვეული - როგორ მივხვდეთ და რა მოვიმოქმედოთ

ემოციური გადაწვა თანამედროვე ცხოვრების ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ფენომენია. ის მხოლოდ პროფესიულ სფეროს არ ეხება - ხშირად ვრცელდება პირად ურთიერთობებზე, ჯანმრთელობაზე და ზოგად მდგომარეობაზე. სპეციალისტები გამოყოფენ გადაწვის ხუთ სტადიას, რომელთა ამოცნობაც დროულად გვიცავს სერიოზული შედეგებისგან. თაფლობის თვეპირველი ეტაპი შეიძლება დადებითად ჟღერდეს თავისი სახელის გამო, მაგრამ ის განსაზღვრავს ტონს ყველაფრისთვის, რაც შემდეგ მოხდება. არსებითად, ეს არის მომენტი, როდესაც ვიწყებთ ახალ სამუშაოს ან პროექტს. ჩვენ აღფრთოვანებულები, ოპტიმისტურად განწყობილები და მთლიანად ჩაფლულები ვართ იმაში, რასაც ვაკეთებთ. ჩვენი ყველა ნეიროტრანსმიტერი აქტიურდება და მხოლოდ დოფამინს შეუძლია ახალი წამოწყებისთვის ენერგია მოგვცეს. ჩვენი სტრატეგიულად და შემოქმედებითად აზროვნების უნარი რეკორდულ დონეს აღწევს.სტრესის დაგროვებაენთუზიაზმი ნელ-ნელა იცვლება დაღლილობით. ჩნდება უძილობა, გაღიზიანება, კონცენტრაციის შემცირება და პირად ცხოვრებაზე ნაკლები დროის დათმობა. ადამიანი იწყებს გადატვირთვას და უჭირს თავის დაცვა შიდა სტრესისგან.ქრონიკული სტრესისტრესი აღარ არის დროებითი — ის ხდება მუდმივი. ვლინდება პროკრასტინაცია, მოტივაციის კლება, გადაღლა, ფიზიკური სიმპტომები (მაგ. თავის ტკივილი, კუჭის პრობლემები), იზრდება შინაგანი დაძაბულობა და იზოლაციის მოთხოვნილება.აქტიური გადაწვა ამ ეტაპზე ჩნდება სერიოზული აპათია, უიმედობა, ინტერესების დაკარგვა და პესიმიზმი. ადამიანს უჭირს სტრატეგიული აზროვნება, ურთიერთობები იძაბება, თვითშეფასება ეცემა. ფიზიკური და ემოციური სიმპტომები მძაფრდება.ქრონიკული გადაწვაეს უკვე გრძელვადიანი მდგომარეობაა, როცა ადამიანი თითქმის სრულად კარგავს სიცოცხლის ხალისს. დომინირებს დეპრესია, ძლიერი დაღლილობა და შინაგანი სიცარიელე. აუცილებელია პროფესიონალური ჩარევა და ცხოვრების სტილის ძირეული გადახედვა.რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება?გადაწვა შეიძლება გამოიხატოს როგორც მუდმივი დაღლილობით, ასევე ცხოვრების მიმართ უინტერესობით. ხშირია უძილობა, კონცენტრაციის გაჭირვება, იმუნიტეტის დასუსტება და მოტივაციის დაკარგვა. განსაკუთრებით დაუცველები არიან პერფექციონისტები და ისინი, ვინც საკუთარ თავზე დიდ ზეწოლას ახდენენ.მნიშვნელოვანია, დროულად დავინახოთ პირველივე ნიშნები და მოვძებნოთ გამოსავალი — იქნება ეს დასვენება, მხარდაჭერა ახლობლებისგან თუ ფსიქოლოგის დახმარება. ემოციური გადაწვა არ არის სისუსტე — ის ორგანიზმის გზავნილია, რომ ცვლილებები აუცილებელია.წყარო

1753855154

რა საერთო აქვთ კარიესსა და გულის შეტევას

უძველესი დროიდან ითვლებოდა, რომ ადამიანი ჯანმრთელია მანამ, სანამ ჯანმრთელია მისი პირის ღრუ.მსოფლიოს მოწინავე ქვეყნების მეცნიერებმა, ჩატარებული კვლევების საფუძველზე, დაადგინეს რომ პირის ღრუს ჰიგიენის დაცვა და კბილების / ღრძილების ჯანმრთელობა პირდაპირ კავშირშია ორგანიზმში მიმდინარე მოვლენებთან. ის ადამიანები, რომლებიც დიდ ყურადღებას უთმობენ კბილების წმენდის რუტინას, უფრო ნაკლებად არიან მიდრეკილნი გულ - სისხლძარღვთა დაავადებებისაკენ.რა კავშირშია ერთმანეთთან გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები და პირის ღრუს ჰიგიენა?თანამედროვე ეპოქაში  სამედიცინო აპარატურის განვთარებამ და კვლევების ახალი მეთოდების ჩამოყალიბებამ ცხადყო კავშირი პირის ღრუში მავნე ბაქტერიების გამრავლებასა და კარდიო - ვასკულარული დაავადებების განვითარებას შორის.სფეროს სპეციალისტების თქმით, პირის ღრუში გამრავლებული ბაქტერიები იწვევენ კარიესს, პაროდონტიტსა  და გინგივიტს (პირის ღრუს რბილი ქსოვილების ანთება). ასევე, იწვევენ კაპილარებისა / ვენების ანთებას და სისხლის მცირე კოლტების წარმოქმნას. ამასთან ერთად, პირის ღრუს ბაქტერიები არტერიული სისტემის გავლით ხვდებიან მთელს სხეულში და აზიანებენ სხვადასხვა ორგანოებს.  ანთებითი პროცესის განვითარების გამო შედედებული სისხლის კოლტებმა შეიძლება გამოიწვიოს გულის შეტევა და/ან  იშემიური ინსულტი.მეცნიერებმა შეისწავლეს ათასობით პაციენტი და დაადგინეს, რომ იმ ადამიანებს, ვისაც 10-ზე მეტი კბილი აკლიათ, 66%-ით მეტად ემუქრებათ გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით გამოწვეული სიკვდილიხოლო იმ პაციენტებს, ვისაც დაუმუშავებელი კბილის ინფექცია აღენიშნებათ, 2.7-ჯერ მეტი შანსი აქვთ, განუვითარდეთ კორონარული არტერიის დაავადებასპეციალისტების გაფრთხილებადოქტორი ენდრიუ უაქსლერი, პენსილვანიის სახელმწიფო ჯანდაცვის კარდიოლოგი:„დაუმუშავებელი ინფექცია კბილებში და ღრძილებში ბაქტერიების წყაროა, რომლებიც პირდაპირ გადადის სისხლში. ეს ბაქტერიები კი ორგანიზმში სისტემურ ანთებას იწვევს — განსაკუთრებით სისხლძარღვებში.“როგორ ხდება ინფექციის გავრცელება?პირის ღრუს ინფექცია იწვევს ბაქტერიების სისხლში გადასვლას. ეს ბაქტერიები შემდეგ:იწვევენ ქრონიკულ ანთებასაზიანებენ სისხლძარღვების კედლებსხელს უწყობენ ათეროსკლეროზსდა ზრდიან გულის შეტევისა და ინსულტის რისკსგანსაკუთრებით საშიშია შემთხვევები, როცა ინფექცია ჩუმად, სიმპტომების გარეშე მიმდინარეობს.როგორ დავიცვათ გული კბილების მეშვეობით?პროფესორ გიორგი ფხაკაძის რეკომენდაციები:კბილების გახეხვა დღეში ორჯერ – ფტორის შემცველი პასტითკბილების ძაფით გაწმენდა ყოველდღესტომატოლოგთან ვიზიტი ყოველ 6 თვეში მაინცთამბაქოს და ზედმეტი შაქრის გამორიცხვაჯანმრთელი კვება და საკმარისი წყალიღრძილების სისხლდენა და სუნი — სიგნალია, ნუ უგულებელყოფთ!კბილი — მხოლოდ კბილი არააჩვენ ხშირად ვაფასებთ კბილს მხოლოდ გარეგნულად: გვინდა თეთრი და ლამაზი ღიმილი. მაგრამ რეალობა ისაა, რომ პირის ღრუ მთლიანად არის ადამიანის ჯანმრთელობის „სარკე“.კარიესი, ინფექცია, ანთება — ყველაფერი ეს შეიძლება გახდეს გულის დაავადების მიზეზი... ვრცლად

1753789440

VIDEO: 0-დან 3 წლამდე ეს სათამაშოები ბავშვისთვის საშიშია - ტოქსიკოლოგის გაფრთხილება

ხშირად ისეთი საკითხის გადაწყვეტა, როგორიც ბავშვისთვის სათამაშოს შერჩევაა, სრულიად უმნიშვნელო გვგონია, თუმცა, სინამდვილეში, თუ სწორ არჩევანს გააკეთებთ, ბავშვის უსაფრთხოებასა და თქვენს ფინანსებს ერთდროულად გონივრულად გაუფრთხილდებით.ბავშვისთვის ყველას მუდამ მხოლოდ ყველაზე კარგი ემეტება. როგორ უნდა შეარჩიოთ სწორედ საუკეთესო ნივთები და რომელი სათამაშო არ უნდა მისცეთ 0-დან 3 წლამდე ასაკის ბავშვს.  ტოქსიკოლოგი ეკა ქურდაძე ასახელებს ნივთებს:ვრცლად ↓