მთვარეზე ხალხმრავლობა, ღორის ღვიძლის მონტაჟი ადამიანის სხეულში და ალცჰაიმერის განკურნება: რა გველოდება მეცნიერების სამყაროში 2023 წელს

ბოლო საბჭოთა ზონდი მთვარეზე 1976 წელს დაეშვა. თანამგზავრისადმი ინტერესი მას შემდეგ გაცოცხლდა, ​​რაც ოთხმოცდაათიან წლებში გაირკვა, რომ მის ზედაპირზე გაყინული წყლის მარაგი იყო. აქედან გამომდინარე, ამან მთვარის კოლონიზაციის პერსპექტივა ძალიან მაცდური გახადა. ამიტომ ამ ბოლო დროს მთვარეზე ხალხმრავლობაა. ჩინელებმა გაგზავნეს რამდენიმე საძიებო ექსპედიცია მთვარეზე და დაუშვეს ორი მთვარემავალი, რომლებიც ჯერ კიდევ აგრძელებენ მუშაობას. გარდა ამისა, Chang'e-5 პროგრამის ფარგლებში მათ დედამიწას 2 კილოგრამი მთვარის ნიადაგი მიაწოდეს. ამერიკელებმა განაახლეს საპილოტე პროგრამა: 2022 წელს, „არტემიდას“ მისიის ფარგლებში, მთვარის პირველი უპილოტო ფრენა ნახევარი საუკუნის განმავლობაში პირველად განხორციელდა. 2025 წელს კი ამერიკელები განახორციელებენ ასტრონავტების სრულფასოვან დაშვებას თანამგზავრის ზედაპირზე.

რუსული Luna-25-ის გაშვება 2023 წლის ივლის-აგვისტოში იგეგმება. ზონდის ბორტზე დგას 9 კვლევითი ლაბორატორია, რომელთა საერთო წონა 20 კილოა, საფრენი მანქანის მთავარი ამოცანაა წყლის ძებნა. მეცნიერები 2 მეტრის სიღრმეზე ჭაბურღილის გაბურღვას გეგმავენ. რუსების გარდა, 2023 წელს მთვარეზე მანქანების დაშვებას გეგმავენ იაპონელები და ინდოელები.

ღორის ღვიძლის მონტაჟი ადამიანის სხეულში

მინეაპოლისში, Miromatrix-ის ლაბორატორიის მეცნიერებმა ისწავლეს, როგორ გაზარდონ ადამიანის ღვიძლი ღორის ხორცისგან. მეთოდი ასეთია: ჯერ სპეციალური „შამპუნის“ დახმარებით ღორის უჯრედები მთლიანად გამოირეცხება ღვიძლიდან. შედეგად, რჩება ელასტიკური ჩარჩო, რომელიც შემდეგ ივსება ადამიანის უჯრედებით. ისინი მიიღება დონორი ორგანოებიდან - ღვიძლიდან და თირკმელებიდან. მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ ჰიბრიდული ორგანოს ზრდის ეს მეთოდი უფრო ეფექტიანი და უსაფრთხოა, ვიდრე დონორი ორგანოების უშუალოდ გადანერგვა, ვინაიდან იმუნური სისტემა ასეთ ორგანოს უცხოდ არ აღიქვამს.

2023 წელს მეცნიერები შეამოწმებენ ამ გზით გაზრდილი ორგანოს მუშაობას ადამიანის სხეულის გარეთ. ანუ მძიმედ დაავადებული პაციენტების სისხლი გაფილტრული იქნება ბიოინჟინერიული ღვიძლის გამოყენებით, რომელიც იმ მომენტში განთავსდება პაციენტის საწოლის გვერდით სპეციალურ ინკუბატორში. თუ ყველაფერი კარგად წავა, ამ ტექნოლოგიას შეუძლია გადაარჩინოს ასობით ათასი ადამიანის სიცოცხლე, რომლებიც ახლა დონორის ორგანოების გადანერგვის რიგში დგანან.

ოთხი დაბნელება ერთ წელიწადში!
შავი კურდღლის წელს ბევრი ასტრონომიული მოვლენა მოხდება. მაგრამ ყველა მათგანს ვერ დავაკვირდებით ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიაზე.

20 აპრილს ციურ „კონსერვატორიაში“ მზის ჰიბრიდული დაბნელება მოხდება. ეს არის იშვიათი ტიპის დაბნელება, როდესაც მთვარის ჩრდილი დედამიწაზე გადაადგილდება და დასაწყისში და ბოლოს, დაბნელება იქნება რგოლისებრი, ხოლო შუა გზაზე მთვარე მთლიანად დაფარავს მზეს და დაბნელება გახდება სრული. ამ მოვლენის საყურებლად საუკეთესო ადგილებია სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია, აღმოსავლეთ ინდოეთი, ავსტრალია, ინდოეთი და წყნარი ოკეანე, ანტარქტიდა.

5 მაისს მთვარის დაბნელება მოხდება.

14 ოქტომბერს ველოდებით რგოლისებრ მზის დაბნელებას, რომელიც ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკის მცხოვრებლებისთვის იქნება თვალსაჩინო. 

28 ოქტომბერს მთვარის ნაწილობრივი დაბნელება იქნება. 

ინდოეთი მოსახლეობის რაოდენობით ჩინეთს გაუსწრებს
გაეროს პროგნოზით, ეს 2027 წელს უნდა მომხდარიყო. თუმცა, ჩინეთის დემოგრაფიულმა პოლიტიკამ განაპირობა ის, რომ 2023 წლის 14 აპრილს მოხდება ისტორიული მოვლენა: ამ დღეს ინდოეთის მოსახლეობა 1,425,775,850 ადამიანს მიაღწევს და ის გახდება ყველაზე დასახლებული ქვეყანა მსოფლიოში.

ჩინეთი კი მოსახლეობის მკვეთრი კლების წინაშე დგას. თაობა, რომელმაც შექმნა ჩინეთის ეკონომიკური სასწაული, ნელ-ნელა ქრება სცენიდან. მას ცვლის „ერთი ოჯახი - ერთი შვილი“ პოლიტიკის ეპოქის მცირე თაობა. ახლა ამ ბავშვს მოუწევს ასაკოვანი მშობლების გამოკვება. ჩინეთი კი სერიოზული ეკონომიკური სირთულეების წინაშე დგას.

უნდა გვეშინოდეს თუ არა მოსახლეობის ზრდის აზიასა და აფრიკაში? მსოფლიოს მოსახლეობა 8 მილიარდ ადამიანს მიაღწევს. 2030 წელს ჩვენ 8,5 მილიარდი ვიქნებით.  ზრდას ყოველთვის თან ახლდა საშინელი პროგნოზები, რომ დედამიწა ამდენი პირის გამოკვებას ვერ შეძლებს. თუმცა, პრაქტიკაში პირიქით ხდება – აქამდე ადამიანები ისე კარგად არ ცხოვრობდნენ, როგორც ახლა. უკიდურეს სიღარიბეში მცხოვრები ღარიბების წილი სწრაფად მცირდება. 

ალცჰაიმერის განკურნების მეთოდი მალე დაინერგება
მსოფლიოში პირველი ალცჰაიმერის წამალი სავარაუდოდ 2023 წელს დამტკიცდება. Lekanemab არის იაპონელი და ამერიკელი ბიოტექნოლოგების მიერ შემუშავებული წამლის სახელი. 

ეს არის მონოკლინური ანტისხეული, რომელიც ეფექტურად ასუფთავებს ტვინს ბეტა-ამილოიდის დაგროვებისგან - ერთ-ერთი ჰიპოთეზის მიხედვით, სწორედ ამ ცილის ტოქსიკური დეპოზიტები იწვევს დემენციას. კლინიკურმა კვლევამ, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო 1795 პაციენტმა, აჩვენა, რომ ლეკანემაბმა შეანელა გონების ფსიქიკური დაქვეითება 27%-ით, პლაცებოსთან შედარებით. ეფექტი მცირეა, გარდა ამისა, პრეპარატმა აჩვენა უსიამოვნო გვერდითი მოვლენები. და სკეპტიკოსები ამტკიცებენ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ბეტა-ამილოიდები მონაწილეობენ ალცჰაიმერის ფორმირების მექანიზმში, ისინი არ თამაშობენ მთავარ როლს.

ამ დროისთვის კიდევ რამდენიმე კანდიდატი წამალი - შვეიცარიული და ამერიკული - კლინიკურ კვლევებს გადის. ასეა თუ ისე, ჩვენ, როგორც ჩანს, იმ მოვლენების ზღვარზე ვართ, როცა გვექნება პრეპარატი, რომელიც საბოლოოდ დაეხმარება ალცჰაიმერით დაავადებულ მილიონობით ადამიანს, გაუმკლავდეს ამ დაავადებას.