როდის უნდა გაიწმინდოს სასაფლაო აღდგომამდე, რათა პატივი მიაგოთ მიცვალებულთა ხსოვნას

ყველა მართლმადიდებელი ქრისტიანის მთავარი დღესასწაული აღდგომაა. მას წინ უძღვის მკაცრი, მრავალდღიანი დიდი მარხვა, რომელსაც ქრისტიანები სულის განწმენდის მიზნით იცავენ. არსებობს ტრადიცია, რომელიც ზამთრის შემდეგ ახლობლების საფლავების გაწმენდას გულისხმობს. ეს უნდა გაკეთდეს აღდგომამდე.

მართლმადიდებლური ტრადიციების მიხედვით, ითვლება, რომ აღდგომამდე აუცილებელია ნათესავების საფლავის გასუფთავება და მათი მოწესრიგება. რომელ დღეს? ნებისმიერ შაბათს, დიდმარხვის დროს. ბევრ ადამიანს მიაქვს ხის ნერგი, სასაფლაოზე დასარგავად და აწესრიგებს საფლავებს, ლაზარეს შაბათს ან ბზობის კვირას.

როდის უნდა გაასუფთავოთ სასაფლაო აღდგომამდე?
ამ მიზნით გამოყოფილ დღეებში უმჯობესია სასაფლაო აღდგომამდე გაიწმინდოს. დიდმარხვის მეორე, მესამე და მეოთხე შაბათი საუკეთესო დროა. ყველა, ვინც საეკლესიო წესებს იცავს, ამ დღეებში საფლავს ასუფთავებს.

ბოლო დღე, როდესაც ჯერ კიდევ გექნებათ დრო საფლავის გასაწმენდად, არის შაბათი, ბზობის კვირამდე.

წმინდა კვირის ყველა დღე და მომდევნო 8 დღე აკრძალულია სასაფლაოს მონახულება. სასულიერო პირები ამბობენ, რომ აღდგომის მხიარულ დღესასწაულზე საფლავების მონახულება არ არის მიზანშეწონილი. 

მიცვალებულთა საფლავები უნდა მოინახულოთ აღდგომიდან მე-9 დღეს. ეს დღე არის არის აღდგომა მათთვის, ვინც სხვა სამყაროში გადავიდა.

რა უნდა გააკეთო სასაფლაოზე?
უმჯობესია საფლავის გასაწმენდად მისვლა და მიცვალებულის მონახულება დილით ან შუადღისას. გზად მართლმადიდებელი ქრისტიანები მიდიან ეკლესიაში, უკვეთენ პარაკლისს სულის მოსასვენებლად, საღამოს სანთლებს ანთებენ და სუფრას შლიან. 

საფლავიდან უნდა მოაშოროთ ყველაფერი ძველი, რაც თოვლის ქვეშ ამოვიდა, გარეცხოთ ძეგლი და ღობე, საჭიროების შემთხვევაში შეღებოთ იგი, დარგოთ გამწვანება ან ვაზაში ჩადოთ თაიგულები, აანთოთ სანთლები.

რა დავრგოთ საფლავზე 2025 წლის აღდგომამდე?
ადამიანისთვის უკანასკნელი პატივის მისაგებად ადამიანებს ურჩევნიათ ყვავილების მიტანა სასაფლაოზე. ეს არ არის დაკავშირებული რაიმე მკაფიო საეკლესიო წესებთან ან წეს-ჩვეულებებთან. ბევრს სურს თავისი ნათესავების საფლავები მორთოს სხვადასხვა დეკორატიული ყვავილებით. იმისათვის, რომ მცენარეებმა ფესვები გაიკეთონ, უნდა იცოდეთ რამდენიმე თვისება.

სასაფლაოსთვის კარგი ვარიანტი იქნება მრავალწლიანი ყვავილები, რომლებიც არ არიან მოვლისას და არ საჭიროებენ ხშირ მორწყვას. ისინი გაიზრდებიან მთელი ზაფხულის განმავლობაში. უმჯობესია საფლავზე დარგოთ  შესაფერისი ყვავილები.

სანამ მცენარის დარგვას დაიწყებთ, უნდა დაადგინოთ, რა ტიპის ნიადაგია საფლავზე. არსებობს სამი ტიპი: თიხიანი, ქვიშიანი და შავმიწა. აუცილებელია მცენარის დარგვის ადგილის განათების ხარისხის გათვალისწინება.

შესაძლებელია თუ არა აღდგომაზე საფლავების მონახულება

პირდაპირი აკრძალვა არ არის, მაგრამ არის პირობა!
ზოგიერთი ადამიანი აღდგომის დღესასწაულზე ჩქარობს ნათესავების და მეგობრების მოსახსენებლად მისვლას. ზოგიერთი მათგანი სარგებლობს დასვენების დღით, ზოგი მიიჩნევს, რომ აღდგომაზე საფლავების მონახულება აბსოლუტურად აუცილებელია, ზოგი კი ამას მძიმე ცოდვად მიიჩნევს. რომელი პასუხია სწორი? საფლავების მონახულების პირდაპირი აკრძალვა არ არსებობს.

როდესაც აღდგომაზე ხალხი სასაფლაოს სტუმრობს, უპირველეს ყოვლისა, ხდება საეკლესიო ტრადიციის დარღვევა. აღდგომა ყველაზე მხიარული ქრისტიანული დღესასწაულია; ის განდევნის ყოველგვარ მწუხარებას მორწმუნეთა გულებიდან. საეკლესიო რეგლამენტის თანახმად, ჩვეულებრივად სასაფლაოზე წასვლა მიცვალებულთა განსაკუთრებული ხსენების დღეს, აღდგომიდან მე-9 დღესაა მიღებული.

რატომ მიდიან ადამიანები სასაფლაოზე? ხშირად ეს არ არის ლოცვითი იმპულსით. ხალხი სასაფლაოებზე სალოცავად კი არ დადის, არამედ იმისთვის, რომ პატივი მიაგოს და გაიხსენოს ხალხი. ლოცვა არ არის ყველაზე მნიშვნელოვანი ამ ქმედებაში. ეკლესია ამბობს, რომ ყველაფერი რაც დაგვრჩენია გარდაცვლილი ნათესავებისთვის, ეს არის ჩვენი ლოცვა მათთვის. ადამიანი სასაფლაოზე მოდის აღდგომას, მაგრამ უგულებელყოფს მთავარ მსახურებას, ლიტურგიაში მონაწილეობას. 

სამწუხაროდ, ადამიანებს, რომლებიც შორს არიან საეკლესიო ცხოვრებიდან, შორს იმ შინაგანი მნიშვნელობისგან, რომლითაც ეკლესია არის სავსე, საერთოდ არ ესმით, რომ აღდგომა გრძელდება 40 დღე. მათთვის აღდგომა მხოლოდ ერთი კვირა დღეა. არ იციან, რომ მე-9 დღეც აღდგომაა. ასე რომ, ეს ხალხი ამ დროს სასაფლაოზე მიდის.

ამ ყველაფრიდან ერთი დასკვნის გამოტანა შეიძლება: აღდგომაზე სასაფლაოზე სიარულის პირდაპირი აკრძალვა არ არსებობს. უფრო მეტიც, აღდგომა მხოლოდ აღდგომის კვირა არ არის, ამიტომ მისგან მეცხრე დღეს საფლავების მონახულებაც შეგიძლიათ. და საერთოდ, მთავარია საკვირაო ლიტურგიაზე წახვიდე და ეს ნათელი დღე აღინიშნო, მერე კი სასაფლაოზე წახვიდე.