1746891303

ჩინეთში ხელოვნური ინტელექტით მართული პირველი საავადმყოფო გაიხსნა - როგორ მუშაობს

ჩინეთში ხელოვნური ინტელექტით მართული პირველი საავადმყოფო გაიხსნა. ამის შესახებ უცხოური მედია წერს.გამოცემის ცნობით, 42 AI-ექიმი და 4 AI-მედდა მუშაობენ ციფრულ პლატფორმაზე, მკურნალობენ ვირტუალურ პაციენტებს — რეალურ სამედიცინო მონაცემებზე დაყრდნობით,  მათი “სწავლა” და გადაწყვეტილებები მუდმივად უმჯობესდება გამოცდილების ზრდასთან ერთად.„შანხაიში ჩვენი ბოლო ტური შთამაგონებელი იყო, რადგან მან წარმოაჩინა ჩინეთის უზარმაზარი პროგრესი ხელოვნური ინტელექტისა და ჯანდაცვის კონვერგენციის კუთხით. „აგენტის საავადმყოფოს“ გაშვება ჩინეთის ლიდერობის დასტურია სამედიცინო ტექნოლოგიების სფეროში და „მედიტექნო სამყარო“ მოუთმენლად ელის რეგიონში მეტი შესაძლებლობების შესწავლას. ჩემთვის პატივი იყო S-Tron China-ზე გამოსვლა, სადაც განვიხილეთ, თუ როგორ შეედრება ჩინეთის სამედიცინო ტექნოლოგიების ეკოსისტემა საერთაშორისო სტანდარტებს და როგორ შეგვიძლია საზღვრებს მიღმა თანამშრომლობა ჯანდაცვის ინოვაციების წინსვლის მიზნით“,- განაცხადა ექსპერტმა, რომელმაც საავადმყოფო მოინახულა. როგორც აღნიშნავენ, AI არ იტანს დაღლას, არ უშვებს ემოციურ შეცდომებს და მუდმივად სწავლობს, რაც სწრაფ და ეფექტურ მკურნალობას ნიშნავს. ასევე, Agent Hospital-ს შეუძლია სიმულაცია გაუწიოს ეპიდემიების გავრცელებასამ ყველაფერთან ერთად არსებობს სიფრთხილის საფუძველიც:•  AI ჯერ კიდევ ვერ ფლობს ემპათიას, რომელიც ექიმის განუყოფელი ნაწილია.•  პაციენტის პირადი მონაცემების დაცვა — სავალდებულოა, თუნდაც ვირტუალურ სივრცეში.•  საჭიროა მკაცრი რეგულაციები და ეთიკური ჩარჩოები, რათა ეს ტექნოლოგია ემსახუროს ადამიანს და არა პირიქით.

1746813367

ნახეთ, რა შედეგი მიიღეს მეცნიერებმა, როცა მცენარეების სასუქად ადამიანის შარდი გამოიყენეს

მცენარეებზე მოშარდვა დღეს ალბათ მებაღეობაში საკმაოდ უცნაურ, სულელურ ქცევად ჩაითვალოს, მაგრამ უკვე ათასობით წელიწადია ცნობილია, რომ ასეთი პრაქტიკა სასარგებლოა.მიუხედავად ამისა, იმ ზიზღიდან გამომდინარე, რაც ფეკალური მასებისადმი არსებობს, ნაკლებად არის სავარაუდო, რომ მებაღეებმა და ფერმერებმა უარი თქვან ძვირად ღირებულ სასუქებზე იმის გამო, რომ მცენარეებისთვის საჭირო იგივე ნივთიერებები ჩვენს შარდში უფასოდ არის.ზოგიერთ ფერმერს ასეთი საკვები ნივთიერებები ხშირად ძალიან სჭირდება, მაგრამ ხელი არ მიუწვდება. მრავალი ფერმერი, ისეთ ქვეყნებში, როგორიც არის თუნდაც ნიგერი და მისი მიყრუებული რეგიონები, დიდ პრობლემას უქმნის მიწის გამოფიტვა, რომ აღარაფერი ვთქვათ მკაცრ გარემო პირობებზე; ეს კი ძლიერ ართულებს სასოფლო-სამეურნეო კულტურების მოყვანას.ამიტომ, ნიგერის აგრარულ კვლევათა ეროვნული ინსტიტუტის მკვლევართა ჯგუფმა ჰანატუ მუსას ხელმძღვანელობით, აზიის გარკვეულ ნაწილებში დღემდე გამოყენებული ამ უძველესი პრაქტიკის შესწავლა გადაწყვიტა. რა თქმა უნდა, მიმართეს გარკვეულ თანამედროვე მეთოდებსაც, მაგალითად, შარდი სანიტარულად დაამუშავეს, რათა ის ყველასთვის უსაფრთხო ყოფილიყო.მუსას და მის კოლეგებს მოხალისე ქალების ჯგუფი დაეხმარა, რომლებიც შარდის სასუქს საკუთარ ფერმებში ტესტავდნენ. სუბსაჰარული აფრიკის ამ მკაცრ მიწებზე საკვების მოსაყვანად ქალები კაცებზე მეტს მუშაობენ, მაგრამ მათ არ გააჩნიათ კონტროლი მიწასა და რესურსებზე, არც ინფორმაციაზე აქვთ ადვილი წვდომა.ხშირად, ამ ქალებს საკვები ნივთიერებებისგან სასტიკად გამოფიტულ მინდვრებში უწევთ რეგიონის მთავარი კულტურის, აფრიკული ფეტვის (Cenchrus americanus) მოყვანა.პირველ რიგში, ქალებმა სასუქ პროდუქტს დაარქვეს „ოგა“, რაც ადგილობრივ იგბოს ენაზე „უფროსს“ ნიშნავს. ამის მიზანი იყო სოციალური, რელიგიური და კულტურული ბარიერების გადალახვა, რათა გახსნილიყო დისკუსია ადამიანის შარდის გამოყენების შესახებ.ამის შემდეგ, მოხალისეები ორ ჯგუფად დაყვეს. პირველი ჯგუფი თავიანთ ტრადიციულ ფერმერულ მეთოდთა გამოყენებას აგრძელებდა, მეორე კი „ოგას“ იყენებდა, როგორც ცხოველის ნაკელთან ერთად, ისე მის გარეშე; ექსპერიმენტამდე მათ ჩაუტარდათ ტრენინგი პროდუქტის უსაფრთხოდ გამოყენების შესახებ.ინდუსტრიული სასუქის წარმოება ძირითადად მოითხოვს ინტენსიურ მოპოვებას ფოსფორისა და კალიუმის შემცველი მაღაროებიდან. ბუნებრივი აირის მაღალ ტემპერატურაზე წვა ჰაერიდან ძლიერ საჭირო აზოტის ამოღებას ახდენს. სხვა მრავალ ნივთიერებასთან ერთად, მცენარეები ფოტოსინთეზისთვის ამ სამ ელემენტს იყენებენ.ამ დროს, ჩვენი შარდი სავსეა ფოსფორით, კალიუმითა და აზოტით, თანაც უკვე ადვილად ხელმისაწვდომ ფორმაში.ამას გარდა, განავალთან შედარებით, შარდი ორგანიზმის დატოვებისას უფრო სტერილურია და ამის მიზეზი მასში არსებული ამიაკია. უბრალოდ საჭიროა, რომ ის კანისტრებში 2-3 თვის განმავლობაში შევინახოთ 22 – 24 °C ტემპერატურაზე, რათა დაიშალოს ის პათოგენები, რომლებიც მჟავა სითხეებში დიდხანს ძლებს.ამიტომ, ქალებს ასწავლეს ეს სანიტარული პროცესი და „ოგას“ გაზავება გამოყენებისთვის. პირველი რამდენიმე წლის განმავლობაში, ისინი ოგას ორგანულ ნაკელთან ერთად იყენებდნენ; მას შემდეგ, რაც ეს პრაქტიკა წარმატებული აღმოჩნდა, მხოლოდ „ოგას“ ცდა დაიწყეს.სამი წლის განმავლობაში (2014-2016), ჯამში 681 ცდისას, მათ, ვინც „ოგას“ იყენებდა, აფრიკული ფეტვის მოსავალი საშუალოდ 30 პროცენტით გაეზარდათ. სხვაობა იმდენად აშკარა იყო, რომ „ოგას“ გამოყენება იმ ზონაში მცხოვრებმა სხვა ქალებმაც დაიწყეს.„ოგას აქვს დაბალი რისკი, წარმოადგენს გამოყენებისთვის მზა იაფ სასუქს გამოფიტული ზონებისთვის, სადაც ფეტვის მოსავალი ძლიერ დაბალია“, — წერენ მკვლევრები.თუკი ამ პროდუქტის გამოყენებას ინდუსტრიალიზებულ ქვეყნებშიც დაიწყებენ, მან შეიძლება არა მხოლოდ გაზარდოს მოსავლიანობა, არამედ შეამციროს მათ მოსაყვანად საჭირო წიაღისეული საწვავის დიდი რესურსების საჭიროებაც და უფრო მდგრადი გახადოს სანიტარული სისტემები. შარდის სასუქის ფართო გამოყენების დაწყებას ასევე გეგმავენ ჯგუფები შვედეთში, აშშ-სა და ავსტრალიაში.„წელიწადში მილიონობით დოლარი იხარჯება მიმღებ წყლებში გაშვებამდე ფეკალური მასების დასამუშავებლად, რათა დააკმაყოფილონ აზოტისა და ფოსფორის შესაბამისი დონის კრიტერიუმი“, — აღნიშნა შარშან გრიფიტის უნივერსიტეტის მკვლევარმა კარა ბილმა განხილვისას, რომელიც ავსტრალიაში ასეთი სასუქის გამოყენების ცდების დაწყებას ეხებოდა.ნიგერში ჩატარებული ექსპერიმენტიდან ორი წლის შემდეგ, სოფლის მეურნეობაში შარდის სასუქის გამოყენება ათასობით ქალმა დაიწყო.კვლევა Agronomy for Sustainable Development-ში გამოქვეყნდა.წყარო: პირველი არხი 

1746805447

რომელი მცენარეების მოსავალი გადაარჩენს კაცობრიობას პოსტაპოკალიფსურ სამყაროში - კვლევა

თუ კაცობრიობას გლობალური კატასტროფა დაატყდება თავს, მაგალითად ბირთვული ზამთარი, მილიონობით ადამიანი შიმშილის პრობლემის წინაშე აღმოჩნდება.მეცნიერებმა დაადგინეს, როგორ მოსავალზე უნდა დავამყაროთ იმედები, რათა მოსახლეობის გამოკვება საშუალო ზომის ქალაქშიც კი იყოს შესაძლებელი.ახალი კვლევის მიხედვით, ბირთვული კატასტროფის ან სხვა მსგავსი გლობალური კრიზისის შემდეგ ურბანულ და მასთან ახლოს მდებარე ტერიტორიებზე ხალხის გამოსაკვებად რამდენიმე მცენარის მოყვანაა ხელსაყრელი. ესენია: ისპანახი, შაქრის ჭარხალი, ხორბალი და სტაფილო.PLOS One-ში გამოქვეყნებულ ნაშრომში საშუალო ზომის ქალაქის მაგალითია განხილული — ახალ ზელანდიაში მდებარე პალმერსტონ-ნორთის. ის მეცნიერებმა იმიტომ შეარჩიეს, რომ გეოგრაფიულად მსოფლიოს უამრავ სხვა ქალაქს ჰგავს: შიდა ტერიტორიაზეა, დაბალი სიმჭიდროვისაა და ე.წ. სუბურბანული ტიპის სახლებს მოიცავს.მკვლევრებმა Google-ის სატელიტური სურათების გამოყენებით ქალაქში არსებული მწვანე სივრცეები გააანალიზეს (ეზოები, პარკები) და გამოთვალეს, რამდენი ადამიანისთვის იქნებოდა საკმარისი იქ მოყვანილი მოსავალი. აღმოჩნდა, რომ მხოლოდ ქალაქის ტერიტორიაზე მოყვანილი მოსავალი ნორმალურ პირობებში იქაური მოსახლეობის დაახლოებით 20%-ს დააპურებს, ბირთვული ზამთრის შემთხვევაში კი — 16%-ს.შესაბამისად, გადარჩენისთვის ქალაქგარეთ მდებარე მიწების გამოყენება გახდება აუცილებელი. პალმერსტონ-ნორთისთვის ეს საკვები კულტურისთვის დამატებით დაახლოებით 1140 ჰექტარს მოიაზრებს, ხოლო 110 ჰექტარი ბიოდიზელის წარმოებისთვის იქნება საჭირო, რათა ტექნიკამ იმუშაოს.ნორმალურ კლიმატში მოსაყვანად საუკეთესო ბარდა აღმოჩნდა. ის პროტეინის მაღალი შემცველობით გამოირჩევა და ქალაქის პირობებში კარგად ხარობს. მისი მოყვანით ერთი ადამიანის წლიური საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად მიწის დაახლოებით 292 კვადრატული მეტრი ფართობია საჭირო. ეს ბევრად ნაკლებია, ვიდრე, მაგალითად, კომბოსტოსა და სტაფილოს შემთხვევაში (777 კვ.მ).ამის მიუხედავად, ბარდა ყინვას ვერ უძლებს. შესაბამისად, თუ ბირთვული ზამთარი დადგება, უფრო გამძლე კულტურები იქნება საჭირო. ასეთ პირობებში მეცნიერებმა საუკეთესო არჩევანად ისპანახი და შაქრის ჭარხალი მიიჩნიეს. ქალაქგარეთ მოსაყვანად საუკეთესო ნორმალურ კლიმატში კარტოფილი აღმოჩნდა, ბირთვული ზამთრისას კი — 97% ხორბლისა და 3% სტაფილოს კომბინაცია. ეს მცენარეები დაბალ ტემპერატურასა და მზის სხივების ნაკლებობას უკეთ იტანს.ვინაიდან ქალაქების დიდი ნაწილი მდინარეებთან ახლოს გაშენდა, ნაყოფიერ ნიადაგზე, ადგილობრივი საკვების წარმოების ფარული პოტენციალი დღესაც ბევრ მათგანს აქვს. კვლევის ავტორები აღიარებენ, რომ რეალურ სამყაროში მაინც მრავალი გაურკვეველი ფაქტორია: ნიადაგის ხარისხი, წყლის ხელმისაწვდომობა და სხვა ინფრასტრუქტურული პრობლემები. ასეა თუ ისე, უკანასკნელი კვლევა შეიძლება საინტერესო იყოს იმ ქალაქებისთვის, რომლებშიც ურბანული მეურნეობის განვითარებას სერიოზულად განიხილავენ.წყარო

1746776446

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ახალი მუტაცია, რომლის მფლობელებსაც სრულყოფილად გამოძინებისთვის 4 საათი ჰყოფნით

მეცნიერებმა იშვიათი მუტაცია აღმოაჩინეს, რომელიც ადამიანებს დღე-ღამეში 4-დან 6 საათამდე ძილის შემდეგაც კარგად ფუნქციონირების საშუალებას აძლევს, მაშინ, როდესაც უმეტესობას ამისთვის 8 საათი სჭირდება. შესაბამისი კვლევა ჟურნალ PNAS-ში გამოქვეყნდა.საუბარია გენეტიკურ მუტაციაზე SIK3-N783Y, რომელიც მეცნიერთა გუნდმა მოდიფიცირებულ თაგვებშიც გამოიკვლია და დაადგინა, რომ ასეთ თაგვებსაც გამოსაძინებლად ნაკლები დრო სჭირდებოდათ.ახალაღმოჩენილი მუტაცია ერთ-ერთია იმ რამდენიმე მუტაციათაგან, რომლებსაც მეცნიერები ძილის უფრო მოკლე რეჟიმს უკავშირებენ. მათ იმედი აქვთ, რომ ასეთი ადამიანების გენეტიკის შესწავლით, ძილის დარღვევებისთვის უკეთესი მკურნალობის მეთოდების შემუშავებას შეძლებენ.

1746728754

NASA-მ მარსის ახალი ფოტოები გადაიღო

ასტრონომები განაგრძობენ მარსის შესწავლას და მასზე სიცოცხლის ნიშნების ძიებას. ცოტა ხნის წინ, NASA-ს ზონდმა მარსზე გადაღებული ახალი ფოტოები გამოაგზავნა. მან წითელი პლანეტის ზედაპირზე ტალღისებრი ორნამენტები დააფიქსირა. მსგავსი ორნამენტები დედამიწის ცივ, მთიან რეგიონებში შეიმჩნევა. ეს კი მეცნიერებს მარსის კლიმატის უკეთ შესწავლაში დაეხმარება.მეცნიერების თქმით, მიღებული ფოტოები იმაზე მიუთითებენ, რომ დიდი ალბათობით, მარსი და დედამიწა მსგავსი პროცესებით იყო ფორმირებული. სპეციალისტები აღნიშნავენ, რომ ეს აღმოჩენა მარსის კლიმატის ისტორიის შესწავლაში მნიშვნელოვან როლს შეასრულებს.ახლა მეცნიერები აპირებენ დაადგინონ, როდის გაჩნდა ეს ორნამენტები მარსზე. მათ სურთ გაიგონ როგორი პირობები იყო ან არის წითელ პლანეტაზე.საინტერესოა ის ფაქტიც, რომ მარსის რელიეფის ტალღისებური ფორმები ისეთივე გეომეტრიული სქემისაა, როგორიც დედამიწის მთიან რეგიონებში, არქტიკაში და ჩვენი პლანეტის სხვა ცივ რეგიონებში. მეტი ინფორმაციის მოსაგროვებლად კვლევები გაგრძელდება. მიღებული შედეგები კი დედამიწის არსებულ შედეგებთან იქნება შედარებული.

1746711960

როგორია მსოფლიოში პირველი „კურიერი რობოტი“, რომელსაც ობიექტების აღქმა შეუძლია

Amazon-მა წარმოადგინა რობოტული მანიპულატორების ახალი თაობა, Project Vulcan, რომელსაც შეუძლია არა მხოლოდ ობიექტების დანახვა, არამედ მათი აღქმაც ტაქტილური სენსორების გამოყენებით. ამის შესახებ უცხოური მედია წერს.გამოცემის ცნობით, რობოტის მთავარი მახასიათებელია ობიექტის დაჭერისას ფორმის, მასალისა და წნევის შეგრძნების უნარი. ეს მას მილიონობით პროდუქტის დამუშავებისა და შეფუთვის საშუალებას აძლევს.კომპანია სისტემას რობოტიკაში ფუნდამენტურ წინსვლას უწოდებს და ის უკვე დანერგა აშშ-ში მდებარე საწყობებში, სადაც Vulcan-ი სხვა მანქანებთან ერთად შეკვეთების დახარისხებასა და შეფუთვაში ეხმარება. Amazon-ის ცნობით, რობოტი უკვე ამუშავებს პლატფორმის ასორტიმენტის დაახლოებით 75%-ს და ამას ადამიანის შრომასთან შედარებით პროდუქტიულობით აკეთებს.Amazon-ის ხელოვნური ინტელექტის რობოტიკის დირექტორის, აარონ პარნესის თქმით, Vulcan ადამიანებთან ერთად მუშაობს და ერთად ისინი უფრო ეფექტურები არიან, ვიდრე ცალკე. რობოტმა არ უნდა ჩაანაცვლოს მუშები, არამედ უნდა შეამსუბუქოს მათი სამუშაო ფიზიკური დატვირთვისგან და გააუმჯობესოს საერთო უსაფრთხოება საწყობში.კომპანია ასევე ხაზს უსვამს, რომ ასეთი სისტემების დანერგვა არ იწვევს თანამშრომლების გათავისუფლებას. პირიქით, ასობით ახალი პროფესია გაჩნდა, სერვისის ინჟინრებიდან დაწყებული რობოტული სისტემების ოპერატორებით დამთავრებული.„ვულკანი“ ისეთი ტექნოლოგიაა, რომელიც სულ რაღაც სამი წლის წინ შეუძლებლად ჩანდა, დასძინა პარნესმა. Amazon-ი უახლოეს წლებში რობოტის ევროპისა და აშშ-ის საწყობებში განთავსებას გეგმავს. ამავდროულად, კომპანია თანამშრომლებს გადამზადებას სთავაზობს, რათა ისინი რობოტიკასთან დაკავშირებულ საინჟინრო და ტექნიკურ სპეციალიზაციებში გადავიდნენ.

1746520535

არქეოლოგებმა 5 000 წლის წინათ დამარხული ქალის ნეშტი აღმოაჩინეს

Fox News-ის ინფორმაციით, პერუში, კარალის უძველეს ქალაქთან ახლოს, არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს დაახლოებით 5,000 წლის ქალის  ნეშტი, რომელიც ერთ დროს ნაგავსაყრელად გამოყენებულ ადგილას იყო დამარხული.ქალის ნეშტს შემორჩენილი ჰქონდა კანი, თმა და ფრჩხილები, რაც განსაკუთრებით იშვიათია ასეთი ძველი ნამარხებისთვის. იგი გახვეული იყო ფერად ქსოვილში და მორთული იყო მაკავეს ბუმბულებით.სპეციალისტების შეფასებით, ქალი 20-დან 35 წლამდე ასაკის იყო. საფლავში ასევე აღმოჩნდა სხვადასხვა ცერემონიალური ნივთები: ტუკანის ნისკარტი, ქვის თასი და ჩალის კალათა.აღმოჩენა მნიშვნელოვანი მტკიცებულებაა იმის შესახებ, რომ კარალის ცივილიზაციაში ქალებს მაღალი სოციალური სტატუსი ეკავათ. არქეოლოგები მიიჩნევენ, რომ ეს კონკრეტული ქალი შესაძლოა საზოგადოებრივ ან რელიგიურ ელიტაში შედიოდა.

1746395470

53 წლის წინ კოსმოსში გაშვებული საბჭოთა კოსმოსური აპარატი ატმოსფეროში სავარაუდოდ, 10 მაისს შემოვა - დეტალები

1972 წელს გაშვებულ თანამგზავრ Kosmos-482-ს მალე ცეცხლოვან აღსასრული დაუდგება.50 წელიწადი კოსმოსში ყოფნის შემდეგ, საბჭოთა კავშირის მისია Kosmos-482 რამდენიმე დღეში დედამიწის ატმოსფეროში შემოვა.მისია 1972 წლის 31 მარტს გაუშვეს ბაიკონურის კოსმოდრომიდან რაკეტა Molniya-8K78M-ით და ის პლანეტა ვენერასკენ უნდა წასულიყო.ატმოსფეროში მისი შემოსვლა სავარაუდოდ 10 მაისს მოხდება, მაგრამ თარიღი კიდევ უფრო დაზუსტდება რამდენიმე დღით ადრე. შემოსვლის კოორდინატები საკმაოდ ფართოა, ჩრდილოეთის 52-გრადუსიანი განედიდან სამხრეთის 52-გრადუსიან განედამდე.წყარო:

1746389168

5 მაისიდან Skype არსებობას წყვეტს

კომპანია Microsoft-ი 2025 წლის 5 მაისს დახურავს Skype-ის სერვისს. ინფორმაციას ამის შესახებ სააგენტო Reuters-ი ავრცელებს.კომპანიაში განაცხადეს, რომ Skype-ის დახურვა დაეხმარება Microsoft-ს, ფოკუსირება მოახდინოს Teams-ის სერვისზე, კომუნიკაციის შეთავაზებების გამარტივებით.Skype-ი 2003 წელს შეიქმნა. ის ესტონელი დეველოპერების გუნდმა შექმნა შვედური კომპანია Tele2-ის ყოფილი თანამშრომლების, ნიკლას ზენსტრემისა და იანუს ფრისის მონაწილეობით.2011 წელს Microsoft-მა აღნიშნული სერვისი 8.5 მილიარდ დოლარად შეიძინა.2019 წელს Microsoft-მა გამოაცხადა, რომ Skype for Business-ი შეწყვეტდა არსებობას (ეს საბოლოოდ 2021 წელს მოხდა) და ორგანიზაციებს მოუწოდა, გადასულიყვნენ Microsoft Teams-ზე.

1746211808

VIDEO: „წვეულება ჯუნგლებში ალკოჰოლური სასმელით“ - მკვლევარებმა უნიკალური კადრები გადაიღეს

ჩვენს უახლოეს ნათესავებში შემჩნეული ეს დამაინტრიგებელი მსგავსება მიუთითებს, რომ ალკოჰოლის მოხმარების ჩვენი ისტორია შეიძლება ჯერ კიდე იქიდან მოდის, როცა ჩვენი სახეობა არც არსებობდა.„ალკოჰოლის გაზიარება, მათ შორის ქეიფის მსგავსი ტრადიციებით, ხელს უწყობს სოციალურ კავშირთა გაძლიერებას. ახლა , როცა უკვე ვიცით, რომ გარეული შიმპანზეები ჭამენ და ერთმანეთს უზიარებენ ეთანოლის შემცველ ხილს, ჩნდება კითხვა — იღებენ თუ არა ისინიც ასეთივე სარგებელს?“, — ამბობს კვლევის ავტორი, ბრიტანეთის ექსეტერის უნივერსიტეტის პრიმატოლოგი ანა ბოულანდი.ბოულანდმა და მისმა კოლეგებმა ბრიტანეთიდან, კანადიდან და აშშ-დან, შეისწავლეს გვინეა-ბისაუს კანტანიესის ეროვნული პარკის ბინადარი დასავლური შიმპანზეები (Pan troglodytes verus).ეს შიმპანზეები მკვლევრებს შეჩვეული არ იყვნენ და შესაბამისად, მათი ბუნებრივი ქცევის შესასწავლად, ავტორებმა სამ სხვადასხვა ადგილას დააყენეს მოძრაობაზე აქტივირებადი კამერები. 

1746211284

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ძაღლები ადამიანებს უსმენენ

მკვლევართა ჯგუფმა აღმოაჩინა, რომ ძაღლებს შეუძლიათ „მოუსმინონ“ ადამიანებს შორის საუბრებს და ამოირჩიონ მათთვის მნიშვნელოვანი ინფორმაცია.ამის შესახებ BBC News სასექსის უნივერსიტეტის მოწვეულ პროფესორ დევიდ რებიზე დაყრდნობით იუწყება . მისი თქმით, კვლევაში სხვადასხვა ჯიშის დაახლოებით 50 ძაღლი მონაწილეობდა. მათ შეძლეს და აღმოაჩინეს, რომ ამ ცხოველებს აქვთ ნევროლოგიური უნარი, ადამიანებზე საუბრებიდან მნიშვნელოვანი ინფორმაცია ამოიღონ: „ჩვენი კვლევა აჩვენებს, რომ ძაღლებს შეუძლიათ გამოყონ და ამოიცნონ მათთვის მნიშვნელოვანი სიტყვები ერთფეროვან, მაგრამ მათთვის უმნიშვნელო მეტყველების ნაკადში, მაშინაც კი, თუ არ არსებობს ინტონაციური სიგნალები, რომლებსაც ჩვენ, როგორც წესი, ვიყენებთ მათ მოსაზიდად.“მკვლევრების მიზანი იყო გაერკვიათ, რეაგირებდნენ თუ არა ძაღლები მხოლოდ „ბედნიერ“ ხმაზე, შეეძლოთ თუ არა წინადადებაში დამალული სახელის ამოცნობა თანაბარი ტონით წარმოთქმისას. ლინკოლნის უნივერსიტეტის მკვლევარის, ჰოლი რუთ-ჰატერიჯის თქმით, კვლევამ აჩვენა, თუ რამდენად კარგად შეუძლიათ ძაღლებს ადამიანების მოსმენა და გაგება.ახლა მეცნიერებს სურთ დაადგინონ, რა ასაკიდან იწყებენ ძაღლები ადამიანის მეტყველებაზე რეაგირებას. მათ ასევე აღნიშნეს, რომ კვლევა უნდა ჩატარდეს მგლებსა და სხვა გარეულ ცხოველებზე, რადგან „მოსმენა“ შეიძლება ცხოველების მოშინაურების შედეგი იყოს.

1746174104

"წუხელ ღამით, ბოლო განახლების გაუქმება დავიწყეთ..." - რა ინფორმაცია გავრცელდა ChatGPT-ის შესახებ

უქმდება ბოლო განახლება, რომელმაც ChatGPT ზედმეტად მლიქვნელი გახადა. ჩატბოტი ჯერ თავდაპირველ მდგომარეობას დაუბრუნდება, შემდეგ კი განახლება ხელახლა ჩაეშვება.გასული კვირის ბოლოს GPT-4o განახლდა — ხელოვნური ინტელექტის (AI) ის მოდელი, რომელზეც ჩატბოტი ChatGPT მუშაობს. მას შემდეგ მომხმარებლები ბოტის მხრიდან უჩვეულო ქცევებზე ჩიოდნენ, განსაკუთრებით უკიდურეს მლიქვნელობაზე.ახალი ვერსიის გაუქმებაზე სემ ოლტმენმა, OpenAI-ს აღმასრულებელმა დირექტორმა, განაცხადა:"წუხელ ღამით GPT-4o-ის ბოლო განახლების გაუქმება დავიწყეთ", — დაწერა ოლტმენმა X-ზე — "ChatGPT-ს უფასო ვერსიის მომხმარებლებისთვის იგი უკვე 100%-ით მიუწვდომელია და, როცა ეს პროცესი ფასიანი ვერსიის მომხმარებლებისთვისაც დასრულდება, თავიდან განვაახლებთ, იმედია დღეისთვის. მოდელის პიროვნულ მახასიათებლებში დამატებითი ცვლილებების შეტანაზე ვმუშაობთ და მეტ ინფორმაციას მომდევნო დღეებში გაგიზიარებთ".შაბათ-კვირის განმავლობაში მომხმარებლები მოდელის განახლებულ ვერსიაზე ჩიოდნენ, რადგან ChatGPT ზედმეტად მხარდამჭერი და დამყოლი გახდა. ეს ხუმრობადაც იქცა: მომხმარებლები იმის ამსახველ სურათებს აქვეყნებდნენ, თუ როგორ იწონებდა ChatGPT სხვადასხვა სახის პრობლემურ და სახიფათო გადაწყვეტილებას ან იდეას.ოლტმენმა კვირას პრობლემის არსებობა აღიარა; ასევე თქვა, რომ OpenAI მას "რაც შეიძლება სწრაფად" მოაგვარებდა და აქედან მიღებულ "ცოდნას გაგვიზიარებდა".წყარო