პირველი დეკემბრიდან ახალი წესები ამოქმედდება - გაფრთხილება მძღოლებს
1732309879
სიკვდილი არის ის საკითხი, რომლის განხილვაც ბევრს არ უყვარს და ზოგსაც აშინებს. თუმცა, ფაქტია, რომ ის ჩვენი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. ხანდახან რაც უფრო მეტი იცით ამა თუ იმ თემის შესახებ, მით უფრო ნაკლებად საშიში ხდება ის თქვენთვის.
აქ არის 10 რამ, რაც შეიძლება არ იცოდეთ სიკვდილის შესახებ.
1. სიკვდილი ხშირად მიმდინარე პროცესია
სიკვდილის მრავალი მიზეზი არსებობს და ბევრი მათგანი მყისიერია. მაგრამ ადამიანებისთვის, რომლებმაც იციან, რომ სიკვდილი მოახლოვდა - ავადმყოფობის თუ სიბერის გამო - ამისთვის არსებობს გარკვეული ნიშნები. ეს ნიშნები მოიცავს სუნთქვის შენელებას, გულისცემის დაქვეითებას ან შესუსტებას, არტერიული წნევის (BP) დაქვეითებას და კანის ფერის ცვლილებას, ამბობს ზაქარი პალასი, მედიცინის დოქტორი. პროცესი და სიმპტომების გამოვლენის თანმიმდევრობა შეიძლება ოდნავ განსხვავებული იყოს ყველასთვის.
„ზოგადად, სიკვდილამდე დროში, ჩვეულებრივ, ადამიანი ფერმკრთალი ხდება არტერიული წნევის დაქვეითების გამო. თითები შეიძლება გაცივდეს ან გალურჯდეს. თუ გრძნობთ პულსს, ის სუსტი იქნება ,” - ამბობს ის.
2. როდესაც სუნთქვა შენელდება, სიკვდილიც ახლოს არის
დოქტორი პალასი განმარტავს, რომ სუნთქვას შორის შეიძლება იყოს ხარვეზები, რომლის დროსაც, ადამიანი სუნთქვას 15-დან 20 წამამდე შეწყვეტს.
3. არსებობს სიკვდილის 2 ეტაპი
პირველი ეტაპი, რომელიც ცნობილია როგორც კლინიკური სიკვდილი, ხდება მაშინ, როდესაც ადამიანის გული წყვეტს ცემას.
დაახლოებით ოთხიდან ექვს წუთში, უჟანგბადობის გამო ტვინის უჯრედებიც ნელ-ნელა კვდებიან და ხდება ბიოლოგიური სიკვდილი. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ შესაძლებელია ადამიანების რეანიმაცია კლინიკური სიკვდილის დროს, ეს შეუძლებელია ბიოლოგიური სიკვდილის დროს.
4. CPR ყოველთვის არ არის ისეთი ეფექტური, როგორც ტელევიზორში
გადაცემებმა, მაგალითად როგორიცაა „გრეის ანატომია“, ბევრს აფიქრებინა, რომ კარდიოფილტვის რეანიმაცია (CPR) ზოგავს ადამიანების უმეტესობის სიცოცხლეს.
Emergency Medicine Journal- ში ჩატარებულ კვლევაში, სასწრაფო დახმარების განყოფილების 500 პაციენტიდან, 95 პროცენტმა მიიღო ინფორმაცია CPR-ის შესახებ სატელევიზიო შოუებიდან და ნახევარზე მეტს სჯერა, რომ CPR-ის წარმატების მაჩვენებელი 75 პროცენტია.
CPR - ან კარდიოფილტვის რეანიმაცია - გადაუდებელი სასიცოცხლო პროცედურაა, რომელიც ხორციელდება მაშინ, როდესაც გული წყვეტს ცემას. დაუყოვნებლივ CPR-ს შეუძლია გააორმაგოს გადარჩენის შანსი გულის გაჩერების შემდეგ.
5. სმენა შეიძლება იყოს ბოლო გრძნობა
გავრცელებულია მოსაზრება, რომ სმენა სიკვდილის წინ დაკარგული გრძნობებიდან უკანასკნელია. დოქტორი ამბობს, რომ როდესაც სიკვდილი გარდაუვალია, „ჩვენ მოვუწოდებთ ოჯახებს, ისაუბრონ და გაუზიარონ თავიანთი უკანასკნელი აზრები, სიყვარული და მხარდაჭერა საყვარელ ადამიანებს, რადგან მიუხედავად იმისა, რომ არტერიული წნევა ეცემა, მათ ესმით, რასაც ჩვენ ვამბობთ.”
6. მორფი
როგორც წესი, მორფინი გამოიყენება მხოლოდ ტკივილის შესამსუბუქებლად. დოქტორი პალასი ამბობს, რომ მცდარია ის წარმოდგენა, თითქოს მორფინი სიკვდილს აჩქარებს.
7. სხეული მთლიანობაში შეიძლება მკვდარი იყოს, მაგრამ შიგნით გარკვეული ნაწილები ჯერ კიდევ ცოცხალია.
ტვინი პირველი ორგანოა, რომელიც იწყებს „ნგრევას“, შემდეგ კი სხვა ორგანოებიც მისდევენ მას. ცოცხალი ბაქტერიები სხეულში, განსაკუთრებით ნაწლავებში, მთავარ როლს ასრულებენ ამ დაშლის პროცესში ან გახრწნაში. ეს დაშლა წარმოქმნის ძალიან ძლიერ სუნს, რომელიც ცნობილია როგორც სიკვდილის სუნი.
„ნახევარ საათშიც კი ოთახში სიკვდილის სუნი იგრძნობა", - ამბობს პალასი.
8. მოგონებები სიკვდილის წინ
როდესაც ადამიანი იღუპება ფილმში ან სატელევიზიო შოუში, ჩვენ ხშირად ვხედავთ, რომ ისინი თავისი ცხოვრების განვლილ წლებს ხედავენ. ეს კადრები სიმართლისგან არც ისე შორს დგას.
2022 წელს გამოქვეყნებულ კვლევაში, მკვლევრებმა აღწერეს მომაკვდავი მამაკაცის მოგონებები, რომლებმაც მას ტვინში გულის გაჩერებამდე რამდენიმე წამით ადრე გაუელვა. ექიმები 87 წლის პაციენტის ტვინის სკანირებას იღებდნენ. სკანირება გაგრძელდა მას შემდეგ, რაც მისი გული გაჩერდა და გამოავლინა ტვინის ტალღის აქტივობა, რომელიც დაკავშირებულია მეხსიერებასთან და ოცნებასთან. ეს პროცესი დაახლოებით 30 წამს გაგრძელდა. მკვლევრებმა წამოაყენეს ჰიპოთეზა, რომ ეს აქტივობა შეიძლება იყოს მოგონებები მისი ცხოვრებიდან.
9. ცნობიერება შეიძლება გაგრძელდეს სიკვდილის შემდეგ
მკვლევრები დიდი ხანია ცდილობდნენ იმის გაგებას, თუ რა ემართება გონებას სიკვდილის შემდეგ. ტვინი შეიძლება „ცოცხლად დარჩეს“ გულის გაჩერებიდან 1 საათის შემდეგაც კი. ზოგიერთი გადარჩენილი პაციენტი აღწერს, რომ მათ სხეულისგან განცალკევების შეგრძნება ჰქონდათ.
მკვლევრები ასევე დააკვირდნენ ტვინის შაბლონებს სკანირებით, რომლებიც დაკავშირებულია აზროვნებასთან და მეხსიერებასთან CPR-დან ერთი საათის განმავლობაში.
”ეს არის პირველი დიდი კვლევა, რომელიც აჩვენებს, რომ ეს მოგონებები და ტვინის ტალღის ცვლილებები შეიძლება იყოს ე.წ. სიკვდილის მახლობლად გამოცდილების უნივერსალური, საერთო ელემენტების ნიშნები”, - თქვა კვლევის უფროსმა ავტორმა, მედიცინის დოქტორი სემ პარნიამ.
10. შეიძლება შარდვა და დეფეკაცია
როდესაც ჩვენ ცოცხლები ვართ, ჩვენი ტვინი გამუდმებით აგზავნის სიგნალებს ჩვენი სხეულის სხვადასხვა ნაწილში, თუ რა უნდა გააკეთოს. სიკვდილის დროს ეს სიგნალები ჩერდება და ჩვენი კუნთები ძირითადად მოდუნებულია. ამიტომ, სიკვდილის პირას მყოფმა ადამიანებმა, შესაძლოა, ვეღარ გააკონტროლონ შარდვა და დეფეკაცია.
ასევე დაგაინტერესებთ:
