"მამამ დედა მომიკლა... იცით, მე რამ შემზარა? მკვლელობის შემდეგ მამაჩემი გაიპარა..." - გია ფერაძე 75 წლის გახდებოდა

gia feradze

დღეს კინოსა და თეატრის მსახიობი, თბილისის კოლორიტი, გია ფერაძე 75 წლის გახდებოდა. ტრაგიკული ბედის მსახიობის ცხოვრება კინოს ჰგავს. გამოუსწორებელი რამ შეემთხვა; თავისი მშვენიერი მეუღლე, სრულიად ახალგაზრდა, 26 წლის ირინა მიქატაძე მოკლა. ამ ტრაგედიამ დათრგუნა და აალაპარაკა თბილისი.

ერთ-ერთი ვერსიით, ეს უბედური შემთხვევა იყო – გია ფერაძეს შემთხვევით გაუვარდა მინიატურული, კალმის ფორმის იარაღი და ცოლი შემოაკვდა. სხვა ვერსიით კი, მან განზრახ ესროლა ირინას…

შემზარავი იყო ტრაგედიის გაგრძელებაც – ირინას მამამ, ცნობილმა მოქანდაკემ და სახალხო მხატვარმა – ჯუნა მიქატაძემ დაუნდობლად იძია შური სიძეზე – ამ დანაშაულისთვის განკუთვნილი უმაღლესი ზომა მიასჯევინა, ციმბირში, მკაცრი რეჟიმის კოლონიაში გააგზავნინა და მერეც მკაცრად აკონტროლებდა, რომ მისთვის რეჟიმი არ შეემსუბუქებინათ.

გია ფერაძემ ბოლომდე მოიხადა სასჯელი და ციხიდან გამოსვლიდან ორიოდე წელში გარდაიცვალა. ამ ტრაგედიას ჰყავს კიდევ ერთი მსხვერპლი – მარიკუნა, გია ფერაძისა და ირინა მიქატაძის ქალიშვილი. ის 11 თვის იყო, მამამ დედა რომ მოუკლა. მარიკუნა ბაბუმ და ბებომ – ჯუნა მიქატაძემ და მარიკა საყვარელიძემ შვილად აიყვანეს და გაზარდეს.

გამზრდელი ბებია-ბაბუის გარდაცვალების შემდეგ, ღვთის ანაბარა დარჩა და როგორც ის წლების წინ, გაზეთი "პრაიმტაიმისთვის" მიცემულ ექსკლუზიურ და სკანდალურ ინტერვიუში ჰყვებოდა, მიატოვეს ნათესავებმა, მეგობრებმა, ყველამ, ვინც ჯუნა მიქატაძის სიცოცხლეში გარს ეხვია…

მარიკუნა მიქატაძე: – მამას არ ვიცნობდი, მხოლოდ ფილმებითა და ტელევიზიით მყ­ავს ნანახი… ახლა უკვე მოვერიე ჩემს თავს, თორემ თავიდან ძალი­ან დიდი აგრესია მქონდა მამაჩე­მზე. შემთხვევით იყო, ძალით იყო, თუ რა იყო, მაინც ის არის, რომ მე დედა არ მყავს, გიას გაუთვალი­სწინებელი ნაბიჯის გამო. ეს ძალიან დიდი სტრესი იყო ჩემთვის, ასეა დღემდე და ალბათ, ასე იქნე­ბა მთელი ცხოვრება…

მამამ დედა მომიკლა, შემთხვევით თუ ძალით, ჩემთვის მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარია, რომ დედა არ მყავს, ამ­ას შეეწირა ბებიაჩემი, ბაბუაჩემი… ახლა ცოტა შეცოდების მომენტიც გამიჩნდა მამაჩემის მიმართ. ალ­ბათ, თვითონაც განიცდიდა, ეს რომ დაემართა, ციხეში იჯდა და ამაზე მეტი საფიქრალი რა ექნე­ბოდა… გული მწყდება, რომ არ ვიცნობდი…

სამი წლის ვიქნებოდი, ფოტო­ების თვალიერებისას დედაჩემის სურათი რომ ვნახე და ვიკითხე, ეს ვინ არის-მეთქი. ბებიას არ დაუმ­ალავს, რომ დედაჩემი იყო. მითხ­რა, ეს დედაშენია და საზღვარგ­არეთაა წასულიო.

6 წლის ვიყავი, ეზოში ბავშვებთან ვთამაშობდი, მშობლებზე ჩამოვარდა ლაპარაკი, ერთმა მკითხა: შენი დედა რატო­მაა ბებერიო, მე ვუთხარი: მე მყავს დედა, რომელიც ახალგაზრდაა და გერმანიაში წასული-მეთქი. ერთმა ბავშვმა მითხრა: დედაშენი გერმ­ანიაში კი არაა, მამამ დედა მოგიკლა და დედაშენი მკვდარიაო. ეს იყო ჩემთვის შოკის მომგვრელი… როგორ უნდა გადამეხარშა ეს 6 წლის ბავშვს?..

ავვარდი სახლში, დავი­წყე ტირილი, ისტერიკაში ჩავვარ­დი, მომიყევით სიმართლე, მანა­ხეთ მამაჩემის სურათი, მამაჩემი მკვლელია-მეთქი. ძალიან ცუდ დღეში ვიყავი. ბებიამ, შეძლებისდაგვარად, როგორც შეიძლება 6 წლის ბავშვს აუხსნა, დამიჯდა და ამიხსნა, რომ ეს იყო უბედური შე­მთხვევა. მაინც არ უნდოდა, რომ მძიმედ დაეხატა ყველაფერი…

მაგრამ მერე დროთა განმავ­ლობაში, რაც უფრო ვიზრდებოდი, სულ მესმოდა, მამამ დედა მოუკ­ლა, მამამ დედა მოუკლაო…

საერთოდ, მამაჩემის ხს­ენება არ ყოფილა სახლში. მერე, რომ გავიგე, დედა მომიკლა, და ვიკითხე, სად არის-მეთქი, მითხ­რეს, რომ ციხეშია. 11 წლის ვიქნ­ებოდი, ციხიდან რომ გამოვიდა, რომ არ ვენახე და არ მომკარებ­ოდა, ყოველდღე ძიძა დამყვებო­და სკოლაში.

ერ­თხელ, ფანჯარაზე ვიჯექი, ეზოში შემოვიდა კაცი, გრძელ წვერებში, გაწეწილი, დახეულ პალტოში, ჩაჩაჩულ შარვალში, დაგლეჯილ „ბა­ტინკებში“, ჩვეულებრივი ლოთი, მათხოვარი მეგონა. მოუახლოვდა ჩემს ფანჯარას და მკითხა, ირინას გოგო ხარო? ჰო-მეთქი და დაიწ­ყო ღრიალი. ბებიაჩემმა, ეტყობა, ხმა იცნო, მოვარდა, ფანჯრიდან გადმომაგდო და გული წაუვიდა, თავიდან ვერ მივხვდი, ვერც წარმ­ოვიდგენდი, რომ ეს შეიძლებოდა მამაჩემი ყოფილიყო. მამა კინოში კი მყავდა ნანახი, მაგრამ იმდენად იყო შეცვლილი, საერთოდ ვერ მი­ვხვდი, ვინ იყო. მერე ბებიამ მი­თხრა, მამაშენი იყოო… მესმოდა, როგორ ღრიალებდა, როგორ გა­ვარდა ეზოდან ღრიალით…

12-13 წლის ვიყავი, შევედი ოთახში, ბებია ტიროდა, ვკითხე, რა გატირებს-მეთქი. მა­მაშენი გარდაიცვალაო. ძალა უნ­და მოიკრიბო, მაინც მამაშენი იყო და უნდა წახვიდე პანაშვიდზეო. ბებიაჩემის დიდსულოვნებას საზღვარი არ ჰქონდა…

ყვავილები მიყიდეს და წავედი. მივედი პანა­შვიდზე, იქ გავიცანი ჩემი ძმა, ჩე­მი და, რომელიც პირველი და მე­ორე ცოლებისგან ჰყავდა მამაჩემს. ესეც ძალიან დიდი სტრესი იყო. იქიდან რომ წამოვედი, მკვდარი ვიყავი. მამა ვნახე გარდაცვლილი, ისე არ მყავდა ნანახი.

ბაბუას ძალიან დიდი აგრე­სია ჰქონდა, ფიქრობდა, რომ სა­ერთოდ გაექრო გია. შემდეგ პა­ტრიარქმა დაიბარა ჯუნა, ბავშვს მკვლელი მამაც ეყოფა, მკვლელ ბაბუასაც ნუ დაუმატებ, აკმარე, ნუ გაწირავ ბავშვსო. ბაბუას ბოლომდე სასტიკი აგ­რესია ჰქონდა. მაგ თემაზე ვერ დაელაპარაკებოდი, საერთოდ ვერ უხსენებდი მამაჩემს. მახსოვს, „არასერ­იოზულ კაცს“ ვუყურებდი, ჩემს მეგობარს დავუძახე, ნახე მამაჩე­მი-მეთქი… უცებ წამომცდა, ბა­ბუაჩემი იქით ოთახში გავიდა და ტიროდა, ძალიან ეწყინა…

და მაინც, მარიკუნა, როგორ გგონია, რა მოხდა მაშინ?

– ვიცი, რომ სიგიჟემდე უყვა­რდათ ერთმანეთი. თურმე დედა­ჩემი სულ იმას ამბობდა, ერთა­დერთი კაცია, ვისაც სიცოცხლეს შევწირავო. მართლაც ასე მოხდა… ხშირად ვფიქრობ მაგაზე, ხშირად კი არა, რომ ვწვები, სულ მაგაზე ვფიქრობ. ხან მგონია, რომ მამა­ჩემი არ იყო ასეთი რაღაცის გამკეთებელი, მარტო იმიტომ კი არა, რომ სიგიჟემდე უყვარდა დედა, იმიტომაც, რომ საერთოდ არ იყო მსგავსი რამის გამკეთებელი და რომ ეს მართლაც უბედური შე­მთხვევა იყო.

ხანდახან მგონია, რომ განზრახ მოკლა. თან ეს ჭო­რები სულ გონებას მირევს, ერთი მეუბნება, რომ იმ ღამეს იჩხუბეს, გაშორება უნდოდა, ის ვერ შეეგ­უა ამას, აიღო და ესროლა. ზო­გი ამბობს, რომ იმ კალამს ჩვენც გვიშვერდა, ყველას გვაშინებდა იმ კალმითო.

იცით, რამ შემზარა? ამ მკვლელობის შემდეგ მამაჩემი გაიპარა, მოაწ­ყო ინსცენირება, თითქოს დედაჩემს ეძინა, დააწვინა, „ადიალა“ გადააფარა, იარაღი „დუხოვკაში“ შედო და გაიპარა. დილით, ბებია რომ შევიდა ოთახში, გულწასული ეგონა და ფეხებს უთბილავდა დე­დას… თავიდან ეგონათ, რომ ქუ­რდები შემოვიდნენ და მოკლეს, ბებიაჩემი იმას ტიროდა, გია რომ გაიგებს, გადაირევაო.

გია… წა­სულა ვიღაც ცუდი ყოფაქცევის ქალთან, მთელი ღამე იქ ყოფილა, დილას მივიდა და ჩაბარდა. ეგ იყო ჩემთვის ძალიან ცუდი ფაქტი. კი თქვეს ექიმებმა, მაინც არაფერი ეშველებოდაო, მაგრამ ხომ შეიძ­ლებოდა, შველებოდა? ან მან ხომ არ იცოდა, რომ არ ეშველებოდა? ხომ შეიძლებოდა, ეყვირა, რომ ეს დაემართა? სულ ის ფიქრები მაწვალებს, რამდენი ხანი იცოც­ხლა დედაჩემმა, რამდენი იწვალა, ვინ იცის, რამდენი იყვირა, შველ­ას ითხოვდა…

ისეთი იარაღი იყო და ისეთი პატარა ტყვია ჰქონდა, ლარნაკსაც ვერ გატეხდა, მაგრამ დედაჩემს პირდაპირ გულში მოხვ­და, არტერია დაუზიანა, ექიმებიც ვერ უშველიდნენ, მაშინვე რომც მისულიყვნენ. გაორებული ვარ, ხან როგორ ვფიქრობ, ხან – რო­გორ…

ძალიან ბედნიერი ვარ, ის­ეთმა ადამიანებმა რომ გამზარდეს, როგო­რებიც ბებია და ბაბუა იყვნენ, მადლობის მე­ტი არაფერი მეთქმის, მაგრამ ბე­დნიერი ვი­ქნებოდი, დედასა და მამას რომ გავეზარდე.

(გაზეთი “პრაიმტაიმი” N26-ის არქივიდან 2009 წ.)