„არ მსურს მყიდ­დნენ, მამ­ცი­რებ­დნენ და სუ­ლი­ე­რად მა­ნად­გუ­რებ­დნენ“... - ლექსო თორაძის წერილი დედას

11 მაისს, აშშ-ში მოღვაწე ქართველი პიანისტი ლექსო თორაძე გარდაიცვალა. მსოფლიოში სახელგანთქმულ მუსიკოსს, 30 მაისს 70 წლის იუბილე უნდა ჰქონოდა.

ალექსანდრე (ლექსო) თორაძე დაიბადა თბილისში, 1952 წლის 30 მაისს, კომპოზიტორ დავით თორაძისა და კინომსახიობ ლიანა ასათიანის ოჯახში.

შემოქმედებითი გზის დასაწყისში, უკვე ყველამ იცოდა, რომ მუსიკაში ლექსო თავის სათქმელს იტყოდა და შესაბამის ადგილსაც დაიკავებდა. მან  უკვე ცხრა წლის ასაკში, დაუკრა სიმფონიურ ორკესტრთან ერთად. 

მსახიობ ლიანა ასათიანისა და მუსიკოს დავით თორაძის ვაჟი, 80-იანი წლების დასაწყისში გასტროლებზე წავიდა და უკან აღარ დაბრუნდა.

1983 წლიდან, მუსიკოსი ცხოვრობდა აშშ-ში და ეწეოდა ნაყოფიერ საშემსრულებლო და პედაგოგიურ მოღვაწეობას; აღიარებულია, როგორც თანამედროვეობის ერთ-ერთი ვირტუოზი პიანისტი.

წასვლიდან რამდენიმე თვეში, მშობლებმა წერილი მიიღეს, რომელშიც ლექსო უცხოეთში დარჩენის მიზეზზე საუბრობს და იმასაც წერს, თუ რა მძიმე იყო მისთვის ამ გადაწყვეტილების მიღება.

მოკლე ამონარიდი წერილიდან:

„დედა, შენს და­ბა­დე­ბის დღე­ზე, 6 დე­კემ­ბერს, მე რახ­მა­ნი­ნო­ვის მე-2 სა­ფორ­ტე­პი­ა­ნო კონ­ცერტს ნიუ-იორ­კის „ლინ­კოლნ-ცენ­ტრში", „ევე­რი-ფი­შე­რის" დარ­ბაზ­ში და­ვუკ­რავ.

ეს ყვე­ლა­ზე დიდი დარ­ბა­ზია ნიუ-იორკში, „კარ­ნე­გი-ჰოლ­ზეც" კი. შენი ად­გი­ლი ყო­ველ­თვის თა­ვი­სუ­ფა­ლი იქ­ნე­ბა. ვიდ­რე და­ვუკ­რავ, ის ყო­ველ­თვის შენ და­გე­ლო­დე­ბა, დედა! კონ­ცერ­ტი­დან შე­მო­სულ ანა­ზღა­უ­რე­ბას, შენს სა­ხელ­ზე, მთლი­ა­ნად შევ­წი­რავ ნი­ჭი­ერ და პერ­სპექ­ტი­ულ ახალ­გაზ­რდებს.

მთა­ვა­რია, მაგ­რად იდგე, ამ გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მე სა­ა­თებ­ში. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ეს ყვე­ლა­ფე­რი მე გა­მო­ვიწ­ვიე, გახ­სოვ­დეს, ახლა ჩემ­თვის გა­ცი­ლე­ბით ძნე­ლია, ვიდ­რე თქვენ­თვის, რად­გან მე აქ სრუ­ლი­ად მარ­ტო ვარ!

გთხოვ, გაძ­ლოთ 2-3 თვე და შემ­დეგ ვეც­დე­ბი, რა­ღა­ცით გა­გა­ხა­როთ. თქვენ ხომ იცით მოთ­მი­ნე­ბა?! მამა, მო­იკ­რი­ბე მთე­ლი ენერ­გია და წერე მუ­სი­კა, რად­გან მუ­სი­კამ, ჩვენ ორი­ვე უნდა გა­დაგ­ვარ­ჩი­ნოს.

 ვიცი, რომ უჩ­ვე­უ­ლოდ გა­ვარ­თუ­ლე თქვე­ნი და ჩემი ცხოვ­რე­ბა, მაგ­რამ ამ სიძ­ნე­ლე­ებ­მა და გან­ცდებ­მა უნდა გა­მოგ­ვა­ფხიზ­ლოს... თქვენ ახლა უჩე­მოდ ხართ, მე კი - უთ­ქვე­ნოდ, ამან უნდა გაგ­ვა­კა­ჟოს და გა­ამ­ძაფ­როს ჩვე­ნი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა იმათ მი­მართ, ვინც ამ სა­ბე­დის­წე­რო ნა­ბი­ჯის­კენ მი­ბიძ­გეს.

იყა­ვით მაგ­რად და შე­მიმ­სუ­ბუ­ქეთ გან­ცდე­ბი, ნუ შე­გე­შინ­დე­ბათ, ძალა ჩვენს ერ­თო­ბა­შია! არა­ვი­სი არა­ფე­რი გვმარ­თებს, მხო­ლოდ - ერ­თმა­ნე­თის!

არ მსურს მყიდ­დნენ, მამ­ცი­რებ­დნენ და სუ­ლი­ე­რად მა­ნად­გუ­რებ­დნენ სა­მი­ნის­ტრო­ებ­სა და გოს­კონ­ცერ­ტში, მე ხომ ჯერ ბო­ლომ­დე არ ამიხ­დე­ნია თქვე­ნი ოც­ნე­ბე­ბი, არც - ჩემი!"- წერს თორაძე.

ლიანა ასათიანი იყო პირველი დედა, რომელსაც „კაგებემ“ ნება დართო, საზღვარგარეთ წასული შვილი მოენახულებინა. ეს გადაწყდა უმაღლეს დონეზე, აშშ-ს სახელმწიფო მდივან ჯორჯ შულცის ჩარევით. „1988 წელს ჩავედი ამერიკაში და ვნახე ხუთი წლის უნახავი შვილი“, - იხსენებდა მსახიობი.

ლექსო თორაძე იყო ქალაქ საუტ-ბენდეს (ინდიანას შტატი)1991-2017 წლებში უნივერსიტეტის პროფესორი. ამავე ქალაქში დააარსა საფორტეპიანო სტუდია – Toradze Piano Studio, რომელიც მსოფლიოში აღიარებული მუსიკალურ-აღმზრდელობითი სასწავლებელია. ეწეოდა აქტიურ საკონცერტო მოღვაწეობას, მსოფლიოს ცნობილ სიმფონიურ ორკესტრებთან ერთად.

1991 წელს ლექსო თორაძე, ქ. საუთ-ბენდის (ინდიანას შტატი) უნივერსიტეტის პროფესორი გახდა. აქვე დააარსა საფორტეპიანო სტუდია – Toradze Piano Studio, რომელმაც აღიარება მოიპოვა, როგორც მუსიკალურ-აღმზრდელობით ცენტრმა;

ჰყავს ორი ვაჟი - ალექსანდრე და დავითი, ორივე მუსიკოსია.