"ჩოხელი ჩამოვიდესო, ამერიკაში მილიონერები ითხოვდნენ. ბრილიანტის ბეჭდებს მთავაზობდნენ. ის ჰონორარი, რაც მეკუთვნოდა, არასდროს მიმიღია" - გიული ჩოხელი 90 წლისაა

giuli

 ქართული ჯაზის ისტორია - გიული ჩოხელი უკვე 90 წლისაა. მრავალფეროვანი ცხოვრების ბოლო დეკადაში, ისევ მხოლოდ ჯაზია მისი ყოველდღიურობა. ჯეზი - პუდელი კი, ქართველი ჯაზლეგენდის გულშემატკივარი და სიბერის თანამგზავრი გახლავთ.

"პრაიმტაიმთან" იხსენებს იმას, რაც ყველაზე მეტადაა მასში დალექილი. ჯაზი, ტრაგედია, ხალხის სიყვარული, ისევ ჯაზი, მარტოობა, დაიგნორებული აწყმო და საკუთარ ბიოგრაფიაში ცხოვრება.

გიული ჩოხელი: - მე რომ ჯაზის შესრულება დავიწყე, აქ ფანდურს ახურებდნენ. ერთ-ერთი პირველი კონცერტი 16 ჯაზმენმა რომ გავმართეთ, ქართულად რატომ არ იმღერეთო, წამოგვიყენეს "პრეტენზია". ხომ ეწერა, რომ დღეს ჯაზ-კონცერტი ტარრდებოდა, ჯაზი კიდევ ქართულად არ იმღერება-მეთქი, იყო ჩემი პასუხი. ქართული სიმღერების კონცერტი ხვალ იქნება-მეთქი.

არ ვეწეოდი, არ ვსვამდი და დროსაც არ ვატარებდი. თუ კონცერტი არ არის, დღესაც ათის ნახევარზე უკვე ლოგინში ვარ. ვფიქრობ, ვფიქრობ და ათისკენ ჩავიძინებ.

ძილის წინ ჩემს წიგნებზე, ლექსებზე ვფიქრობ. მე ამ დღევანდელ ცხოვრებაში არ ვცხოვრობ. კრიტიკოსი გავხდი. რადგან ვიცი, რა არის სიმაღლე, ხელოვნების, კოსმოსის დონე. ვიღაც რომ გამოდის და მაიმუნობს, ცუდად ვხდები, ამიტომ მირჩევნია არ ვუყურო.

დილის ექვს საათზე ვიღვიძებ. წარბებს ვიხატავ, ოდნავ პომადას გადავისვამ, რომ მკვდარს არ ვგავდე, ნაქსოვ ქუდს წამოვიმხობ და პუდელი გამყავს სასეირნოდ. ჯეზიიი, გულიაწ. ამომახტება და მკოცნის. უყვარს სეირნობა სკვერში. იქ ყველა იცნობს, ეალერსება. უმაკიოჟოდ ხომ გავდივარ, მაინც მცნონებენ. ეს აბეზარი ყურადღება მოსაბეზრებელია. თუმცა როცა სიყვარულს გამოხატავენ, ეს რა თქმა უნდა, სასიამოვნოა.

დილაობით ხომ ცივა, ჩასხდებით მე ჯეზი მანქანაში, ჩავრთავ ჯაზს და სანამ მე მანქანას ვქოქავ, ჯეზი თათებით ჰყვება ჯაზის ტემპს, სვინგზე ხურდება. მაგას ვენაცვალე. მაგან გადამარჩინა. მე ხომ შვილი დამეღუპა. ახლა ჯეზია ჩემი შვილი. შვიდი წელია, მეტი კი - არა. ძლივს გამოვედი ამ მდგომარეობიდან. სამი თვე ჩავიკეტე, არ ვჭამდი, არ ვსვამდი, ოცი კილო დავიკელი. არ მინდა ამ თემაზე.

ძალიან ძლიერი, ტკივილების ამტანი აღმოვჩნდი. მძიმე ბავშვობა მქონდა. მეორე მსოფლიო ომი, 27 წლის დედა, მე პატარა, მამა ომში დაიღუპა. მშვივრები, ჩაუცმელები ვიყავით. ერთხელ დამსვა დედამ და მითხრა, რაღაც უნდა მოგასმენინოო. პატარა რადიომიმღები გვქონდა. "ამერიკის ხმის" მოსმენისთვის ხალხს იჭერდნენ. ამიტომ დიდი პლედი გადავიხურეთ თავზე, მოკლე ტალღით დაიჭირა "ამერიკის ხმა". და უილის ქონოვერი!!! ვაიმე, რა ჯაზი წავიდააა...!

შვიდი-რვა წლის ვიქნებოდი. მივხვდი, რომ ეს ჩემი მუსიკა იყო. ელა ფიცჯერალდი, ჯონ უილიამსი - უბერავდნენ. ჯაზმენად უნდა დაიბადო. ჯაზი უნდა იგრძნო. ყველა ინსტრუმენტს ვგრძნობ, მთელ არანჟიროვკას. ეს რომ უკრავს, აბა, მეორე ინსტრუმენტი როგორ შევა... მაინტერესებს. მუსიკას კი არ ვისმენ, შიგნით ვარ. აი, ეს მაინტერესებს და არა დღევანდელი ცხოვრება.

ვუსმენ ჩემს სიმღერებს, სხვა ჯაზმენებს, ბოსანოვას.

შინაგანად 30 წლის ვარ, როდესაც ჯაზს ავყვები, მაშინ 25 წლის ვხდები. სხვანაირად მაქვს შინაგანი ცხოვრება მოწყობილი. შენ თუ გაქვს შენი საყვარელი საქმე, ასაკს ვეღარ აქცევ ყურადღებას. მსმენელამდე თუ მიიტანე სათქმელი, მაშინ ხომ ნამდვილი ხარ. თორემ ერთ სიმღერას რომ იმღერებენ, "ვარსკვლავობენ" და ცოტა ხანში აღარ ახსოვთ, ამაზე მეცინება. ეს ტყუილია, არა ნამდვილი. 

შვილიშვილი გიორგი მოსკოვში ცხოვრობს და აგვისტოში ათი დღით ჩამოდის. შვილებთან ერთად მსტუმრობს. შეკვეთილში სახლი მაქვს, ზაფხულს იქ ვატარებ. 

სინანული არ მაქვს. გული მწყდება იმაზე, რომ კარიერის დასაწყისში და ზენიტში ასვლისას, ჩემი ხალხისთვის სიმღერის საშუალება არ მქონდა. ჯაზი არ შეიძლებოდა. ჩემი მუსიკის წამებული დრო იდგა. სადღაც სახალინში მგზავნიდნენ, დასაკარგავში გვიშვებდნენ, ვინ იყვნენ მსმენელები, არ ვიცოდით. მე რომ ჯაზს ვმღერი, მაყურებლის თვალებში უნდა დავინახო ეს მუსიკა, უნდა ამყვეს. მე ვარ იმპროვიზატორი, შესრულების დროს გიჟი, მოგეწონებით. ამიტომ ამგვარ კავშირში უნდა ვყოფილიყავი მაყურებელთან.

ამერიკაში მიწვევებით ჩავდიოდი. ებრაელი მილიონერები - ჩოხელი ჩამოვიდესო, მითხოვდნენ. ხან ბრილიანტის ბეჭდებს მთავაზობდნენ და არ ვიღებდი (არ მიყვარს ძვირფასეულობა). ის ჰონორარი, რაც მე ჩემი დამსახურებით მეკუთვნოდა, არასდროს მიმიღია.

დეპრესია? არა, არც ვიცი რა არის. მე მაქვს შიგნით მათრახი და რაღაც სისუსტეს რომ ვიგრძნობ, შემოვირტყამ ამ მათხრახს და ჩემს თავს ვეტყვი: აბა, გიული, წესიერად-მეთქი და ვაგრძელებ. შენი თავი არ უნდა მიუშვა.

მე ჩემი საქმე დავდე. მორჩა! თავისუფალი ვარ! მთავარია, რომ ჩემმა ხალხმა შემიყვარა.