1737518794
ექსტრემალური გვალვები მთელ მსოფლიოში გახშირდება და გაძლიერდება - კვლევა
„მუდმივი მრავალწლიანი გვალვები კლიმატის დათბობასთან ერთად გაუარესდება“,- ამის შესახებ ნათქვამია შვეიცარიის ტყის, თოვლისა და ლანდშაფტის კვლევის ფედერალური ინსტიტუტის კვლევაში.
თხუთმეტი წლის მუდმივი, დამღუპველი მეგაგვალვა - ყველაზე ხანგრძლივმა გვალვამ ათასწლეულში თითქმის ამოწურა ჩილეს წყლის მარაგი, რამაც იმოქმედა ქვეყნის სასიცოცხლო მნიშვნელობის მინერალების წარმოებაზე. ეს მხოლოდ ერთი თვალსაჩინო მაგალითია იმისა, თუ როგორ იწვევს კლიმატის დათბობა მრავალწლიან გვალვებს და წყლის მძიმე კრიზისებს მსოფლიოს დაუცველ რეგიონებში.
Phys.org- ის მიხედვით, გვალვა, როგორც წესი, შეინიშნება მხოლოდ მაშინ, როცა ზიანს აყენებს სოფლის მეურნეობას ან შესამჩნევად აზიანებს ტყეებს.
მეცნიერთა გუნდი მიზნად ისახავს გამოავლინოს მუდმივი გვალვების შესაძლო გრძელვადიანი ზემოქმედება მთელს მსოფლიოში და დაეხმაროს პოლიტიკის ინფორმირებას.
მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა გამოთვალა ანომალიები ნალექების და წყლის აორთქლების მიხედვით. ამან მათ საშუალება მისცა დაედგინათ მრავალწლიანი გვალვების შემთხვევები პლანეტის როგორც კარგად შესწავლილ, ასევე ნაკლებად მისაწვდომ რეგიონებში. განსაკუთრებით კი ისეთ ადგილებში, როგორიცაა წვიმის ტყეები და ანდები, სადაც დაკვირვების მონაცემები მწირია.
შედეგების თანმიმდევრულობის უზრუნველსაყოფად მთელს მსოფლიოში, გუნდმა შეიმუშავა მრავალფაზიანი ანალიზი, რომელიც უკეთესად განსაზღვრავს ცვლილებებს მაღალი ფოთლების მქონე რეგიონებში და აფასებს გვალვებს მათი სიმძიმის მიხედვით 1980 წლიდან.
კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ მეგაგვალვას ყველაზე დიდი პირდაპირი გავლენა ჰქონდა ზომიერ მდელოებზე.
„გრძელვადიანი წყლის ნაკლებობის შემთხვევაში, ტროპიკულ და ბორეალურ რეგიონებში ხეები შეიძლება მოკვდეს, რამაც გამოიწვიოს ამ ეკოსისტემების ხანგრძლივი დაზიანება. კერძოდ, ბორეალურ მცენარეულობას, სავარაუდოდ, ყველაზე დიდი დრო დასჭირდება აღსადგენად“,- თქვა ერთ-ერთმა მეცნიერმა.