აქვს თუ არა ზოგიერთ გარდაცვლილს ცნობიერება გულის გაჩერებიდან ერთი საათის შემდეგ? - ახალი კვლევის შთამბეჭდავი შედეგები

სიკვდილი ერთ-ერთი ყველაზე იდუმალი მოვლენაა კაცობრიობის ისტორიაში. რა ხდება ჩვენი ბოლო ამოსუნთქვის შემდეგ? ეს არის კითხვა, რომლის გადაჭრას მრავალი მკვლევარი და ფილოსოფოსი ცდილობდა საუკუნეების განმავლობაში. დღეს, ახალი ძირითადი კვლევის წყალობით, ჩვენ უფრო ახლოს ვართ, ვიდრე ოდესმე ამ საიდუმლოსთან.
მკვლევრები დიდი ხანია მუშაობენ სიკვდილთან დაკავშირებული გამოცდილების საიდუმლოებების ამოხსნაზე და იმაზე, თუ რა ხდება, როდესაც გული ჩერდება. ჟურნალში Resuscitation-ში გამოქვეყნებული ბოლო კვლევა წარმოადგენს ახალ ეტაპს ამ სფეროში. მასში მონაწილეობა მიიღეს პაციენტებმა, რომლებიც გადაურჩნენ გულ-ფილტვის რეანიმაციას და შედეგები გასაკვირი იყო. 

კვლევის ძირითადი დასკვნები შთამბეჭდავია. მისი მონაცემებით, იმ ადამიანების თითქმის 40 პროცენტს, ვინც გადაურჩა გულის გაჩერებას, ჰქონდა მეხსიერება და აცნობიერებდა იმას, რაც მათ გარშემო ხდებოდა გულის გაჩერების შემდეგ, პირველი საათის განმავლობაში. 
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ეს კვლევა არის პირველი, რომელიც იკვლევდა გულის გაჩერებით გადარჩენილ ადამიანებს. 

დოქტორი სემ პარნია, კვლევის ინიციატორი, ავტორი და ნიუ-იორკის უნივერსიტეტის კრიტიკული მედიცინის ექიმი, ხაზს უსვამს ამ დასკვნების მნიშვნელობას:

„მიუხედავად იმისა, რომ ექიმები დიდი ხნის განმავლობაში ფიქრობდნენ, რომ ტვინს შეუქცევადი ზიანი ადგება  გულის გაჩერებიდან დაახლოებით 10 წუთის შემდეგ, ჩვენი ნაშრომი აჩვენებს, რომ ტვინს შეუძლია ელექტრული აღდგენის ნიშნები დიდი ხნის განმავლობაში გამოავლინოს“.

ამ აღმოჩენას შეიძლება ჰქონდეს ღრმა გავლენა სიკვდილისა და სიკვდილის მახლობელი გამოცდილების შესახებ ჩვენს გაგებაზე. მკვლევრები მიიჩნევენ, რომ ამ პროცესებს შეუძლიათ „რეალობის ახალ განზომილებებს“ კარი გაუღონ. ეს ბადებს ბევრ კითხვას ცნობიერების ბუნებასთან დაკავშირებით, სიკვდილის მახლობელი გამოცდილების გრძელვადიანი ეფექტების შესახებ და გულის გადატვირთვისა და ტვინის დაზიანების თავიდან აცილების შესაძლებლობასაც კი.

რას გრძნობდნენ ადამიანები გულის გაჩერების შემდეგ?

მკვლევრებმა გამოიკვლიეს გადარჩენილი პაციენტების ტვინის ტალღების აქტივობა და შეამოწმეს, დაიმახსოვეს თუ არა რეანიმაციის დროს გამოსახული გარკვეული სურათები და ხმები. მიუხედავად იმისა, რომ პაციენტების უმეტესობას არ შეეძლო სიტყვების ან სურათების თანმიმდევრობის რეპროდუცირება, მათ მაინც ჰქონდათ  მოგონებები და აღქმა.

ზოგიერთმა პაციენტმა გაიხსენა ისეთი გამოცდილება, როგორიცაა პოლიციის მიერ დევნა ან წვიმაში მოგზაურობა. სხვებმა გაიხსენეს მათი მკურნალობა და ტკივილისა და წნევის შეგრძნება. არიან ისეთებიც, ვინც იმ წუთებში ახლო ნათესავები ნახეს. ეს ყველაფერი იმაზე მეტყველებს, რომ სიკვდილთან დაკავშირებული გამოცდილება შეიძლება იყოს მრავალფეროვანი და უნიკალური თითოეული ადამიანისთვის.
კვლევის ერთმა მონაწილემ აღწერა თავისი შთაბეჭდილებები შემდეგნაირად:

„მახსოვს სინათლის არსებობა... ჩემ გვერდით იდგა. ის ჩემზე, როგორც დიდი კოშკი, ასხივებდა მხოლოდ სითბოს და სიყვარულს... თვალი მოვავლე ჩემს ცხოვრებას და ვიგრძენი, რომ სიამაყე, სიყვარული, სიხარული და სევდა იღვრება ჩემში. თითოეული სურათი იყო ჩემი, მაგრამ იმ თვალსაზრისით, რომ ჩემთან დგას ან მიყურებს... მე მაჩვენეს ჩემი ცხოვრების შედეგები, ვნახხე ათასობით ადამიანი, რომლებთანაც ურთიერთობა მქონდა და ვგრძნობდი იმას, რასაც ისინი გრძნობდნენ ჩემს მიმართ და ის, თუ როგორ ვმოქმედებდი მათზე. შემდეგ დავინახე ჩემი ცხოვრების შედეგები და ჩემი ქმედებების გავლენა“.

ეს საოცარი ცნობები ადასტურებს სიკვდილთან დაკავშირებული გამოცდილების სირთულეს და ხსნის ახალ ჰორიზონტს ამ სფეროში სამეცნიერო კვლევებისთვის.

ამ ექსპერიმენტის შედეგებს შეიძლება ჰქონდეს ღრმა გავლენა არა მხოლოდ სიკვდილის შესახებ ჩვენს გაგებაზე, არამედ ზოგადად მედიცინაზე. მკვლევრები გეგმავენ, განახორციელონ შემდგომი კვლევები ამ სფეროში, რათა გააფართოონ ჩვენი ცოდნა სიკვდილთან დაკავშირებით, გულის გაჩერების შემდეგ, რეანიმაციის გრძელვადიანი შედეგების შესახებ. ახალმა აღმოჩენებმა შესაძლოა შეცვალოს ჩვენი წარმოდგენა სიკვდილსა და მის შემდეგ ცხოვრების შესახებ.

ასევე ნახეთ:

"ძალიან მოხუცი, მახინჯი და მსუქანი გავხდი..." - ჰიუ გრანტი 63 წლისაა

„მსახიობი ვარ, პედაგოგი, მეც მაქვს სახელი, გვარი და პროფესია, მაგრამ მაინც ფაჩულიას სიდედრით მომიხსენიებენ“ - ზეინაბ დვალიშვილი

შაშხანა, ბეწვის ქუდი და დრონები - კიმ ჩენ ინი ჩრდილოეთ კორეაში რუსეთიდან საჩუქრებით ბრუნდება