მეცნიერებმა „სამმაგი შავი ხვრელი“ აღმოაჩინეს - როგორ შეიქმნა და რას ნიშნავს ეს მოვლენა

შავი ხვრელი

აშშ-ში მეცნიერებმა „სამმაგი შავი ხვრელი“ აღმოაჩინეს. ამის შესახებ უცხოური მედია წერს.

გამოცემის ცნობით, ექსპერტებს აქამდე წარმოდგენაც არ ჰქონდათ, თუ ის არსებობდა.

როგორც წესი, შავი ხვრელი წყვილად არსებობს და ის ერთ სხვა ობიექტს უერთდება. ორივე მოძრაობს ერთმანეთის გარშემო და ნელ-ნელა ითრევს ერთმანეთს დიდი ხნის განმავლობაში. 

შავი ხვრელი არის რეგიონი კოსმოსში, სადაც გრავიტაციის ძალა იმდენად ძლიერია, რომ მისგან გაქცევა სინათლესაც არ შეუძლია. ძლიერი გრავიტაცია წარმოიქმნება იმის გამო, რომ მატერია ჩაპრესილია ციცქნა სივრცეში. ასეთი შეკუმშვა შეიძლება მოხდეს ვარსკვლავის სიცოცხლის დასასრულს. ზოგიერთი შავი ხვრელი სწორედ ვარსკვლავთა სიკვდილის შედეგადაა წარმოქმნილი.

ფიზიკოსებმა სრულიად შემთხვევით, პირველად დააფიქსირეს ეს ფენომენი თუმცა.

ფიზიკოსების შეფასებით, ეს შორეული თანამგზავრი შავი ხვრელის გარშემო ბრუნავს ყოველ 70 000 წელიწადში ერთხელ. ის განსხვავდება მეორე ვარსკვლავისგან, რომელიც ბრუნს აკეთებს კვირაში ერთხელ.

როგორ გაჩნდა სამმაგი შავი ხვრელი?

„შავი ხვრელები, როგორც ვარაუდობენ, წარმოიქმნება მომაკვდავი ვარსკვლავის ძლიერი აფეთქების შედეგად. ეს არის პროცესი, რომელიც ცნობილია როგორც სუპერნოვა. ამ დროს ვარსკვლავი ათავისუფლებს უზარმაზარ ენერგიას და შუქს საბოლოო აფეთქებით, სანამ დაიშლება უხილავ შავ ხვრელში“, - ამბობს MIT.

ითვლება, რომ შავი ხვრელი ტიპიური სუპერნოვას შედეგად ჩამოყალიბდა. აფეთქებამ შესაძლოა არსებითად გააჩინა გარე ვარსკვლავი მთელი ამ წლების წინ.

„ჩვენ ვფიქრობთ, რომ შავი ხვრელების უმეტესობა წარმოიქმნება ვარსკვლავების ძლიერი აფეთქების შედეგად, მაგრამ ეს აღმოჩენა კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს ამ თეორიას“, - ამბობს კვლევის ავტორი.

„ეს სისტემა სუპერ ამაღელვებელია შავი ხვრელის ევოლუციისთვის და ის ასევე აჩენს კითხვებს, არის თუ არა იქ კიდევ დამატებით სხვა სამეული“,- დასძინა კიდევ ერთმა მკვლევარმა.