ალკოჰოლი კოსმოსში: ვარსკვლავებს შორის სივრცეებში სპირტი იპოვეს - ასტრონომების რევოლუციური აღმოჩენა

ბევრ ჩვენგანს, ალბათ, უკვე გამოუყენებია ქიმიური ნაერთი იზო-პროპანოლი: ის შეიძლება გამოყენებულ იქნეს როგორც ანტისეპტიკური, გამხსნელი ან გამწმენდი საშუალება, მაგრამ ეს ნივთიერება მხოლოდ დედამიწაზე არ არის ნაპოვნი. 

პროპანოლი არის ალკოჰოლი და ახლა ყველაზე დიდია ამ კლასის მოლეკულებში, რომელიც აღმოჩენილია ვარსკვლავთშორის სივრცეში. ეს მოლეკულა არსებობს ორი ფორმით.

ამის შესახებ ინფორმაციას სამეცნიერო გამოცემა Astronomy & Astrophysics აქვეყნებს. 

მკვლევრებმა არნო ბელოშის ხელმძღვანელობით, ბონის მაქს პლანკის რადიოასტრონომიის ინსტიტუტიდან, ახლა აღმოაჩინეს მოლეკულა ვარსკვლავთშორის სივრცეში. ის დაფიქსირდა ვარსკვლავების „მიწოდების ოთახში“, მასიური ვარსკვლავთწარმომქმნელი რეგიონი Sagittarius B2, რომელიც მდებარეობს ირმის ნახტომის ცენტრთან ახლოს.

მოლეკულური ღრუბელი ჩილეს ატაკამის უდაბნოში ახლა, ქიმიური შემადგენლობის ვრცელი გამოკვლევის სამიზნე გახდა.

სპირტი სივრცეში: ვარსკვლავთწარმომქმნელი მოლეკულური ღრუბლის მშვილდოსანი B2 (Sgr B2) პოზიცია ირმის ნახტომის ცენტრალურ წყაროსთან, აჩვენებს რადიო წყაროებს გალაქტიკური ცენტრის რეგიონში. იზომერები პროპანოლი და იზო-პროპანოლი ორივე აღმოჩენილი იქნა Sgr B2-ში ALMA ტელესკოპის გამოყენებით.

კოსმოსში მოლეკულების ძებნა 50 წელზე მეტია მიმდინარეობს. დღეისათვის ასტრონომებმა ვარსკვლავთშორის გარემოში 276 მოლეკულა აღმოაჩინეს. კიოლნის მონაცემთა ბაზა მოლეკულური სპექტროსკოპიისთვის (CDMS) უზრუნველყოფს სპექტროსკოპიულ მონაცემებს ამ მოლეკულების აღმოსაჩენად. 

მიზანი იმის გაგებაა, თუ როგორ წარმოიქმნება ორგანული მოლეკულები ვარსკვლავთშორის გარემოში, განსაკუთრებით იმ რეგიონებში, სადაც ახალი ვარსკვლავები იბადებიან და რამდენად რთული შეიძლება იყოს ეს მოლეკულები.

ძირითადი მოტივაცია არის კავშირის დამყარება მზის სისტემაში სხეულების ქიმიურ შემადგენლობასთან, როგორიცაა კომეტები, როგორც ეს რამდენიმე წლის წინ იქნა მიწოდებული როზეტას მისიის მიერ კომეტა ჩურიუმოვ-გერასიმენკოსთან.

ჩვენს გალაქტიკაში გამორჩეული ვარსკვლავის ფორმირების რეგიონი, სადაც წარსულში მრავალი მოლეკულა იყო აღმოჩენილი, არის Sagittarius B2 (Sgr B2), რომელიც მდებარეობს ცნობილი წყაროს Sgr A*-თან ახლოს, სუპერმასიური შავი ხვრელი ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში. 

"ჩვენმა ჯგუფმა დაიწყო Sgr B2-ის ქიმიური შემადგენლობის გამოკვლევა 15 წელზე მეტი ხნის წინ IRAM 30-მ ტელესკოპით", - ამბობს არნო ბელოში მაქს პლანკის რადიოასტრონომიის ინსტიტუტიდან (MPIfR) ბონში/გერმანია, წამყვანი ავტორი.

 „ეს დაკვირვებები წარმატებული იყო და, სხვათა შორის, მრავალი ორგანული მოლეკულის პირველ ვარსკვლავთშორის აღმოჩენამდე მიგვიყვანა“.