პარკინსონის დაავადების მკურნალობა ერთჯერადი პროცედურით იქნება შესაძლებელი - რაზე მუშაობენ მკვლევრები

ლაბორატორიაში გაზრდილი ნერვული უჯრედები პარკინსონის დაავადების დროს განადგურებულ ნერვულ უჯრედებს ჩაანაცვლებს. პირველი ცდები პაციენტებთან მომდევნო რამდენიმე თვეში დაიწყება. ამის შესახებ მოხსენებაშია ნათქვამი, რომელიც კვირას გამოქვეყნდა. 

მკურნალობა მიზნად ისახავს დაავადების დამანგრეველი სიმპტომების გავრცელების შეჩერებას.

„ამ ეტაპამდე მისვლას დიდი დრო დასჭირდა, მაგრამ ვიმედოვნებთ, რომ ამ კვლევების შედეგებით რამდენიმე წელიწადში შევძლებთ შემოგთავაზოთ ქსოვილის გადანერგვა, როგორც პარკინსონის დაავადების სტანდარტული მკურნალობა“, - განუცხადა The Observer-ს პროფესორმა როჯერ ბარკერმა, კემბრიჯის უნივერსიტეტი. 

პარკინსონის ფონდის თანახმად, შეერთებულ შტატებში მინიმუმ ერთი მილიონი ადამიანი იტანჯება ამ დაავადებით, ხოლო დაახლოებით 6 მილიონი მთელ მსოფლიოში. დაავადება ჩნდება მაშინ, როდესაც ნერვული უჯრედები, რომლებიც ტვინს დოფამინს აწვდიან, იწყებენ სიკვდილს.

ამჟამად, პრეპარატი L-dopa ცვლის დოფამინის უჯრედების ზოგიერთ დაკარგულ ფუნქციას და გამოიყენება სამკურნალოდ, მაგრამ წლების განმავლობაში ის ნაკლებად ეფექტური ხდება. მკვლევრები დიდი ხანია ეძებენ მკურნალობის ახალ მეთოდებს.

ერთ-ერთი იდეა იყო აბორტის შედეგად ნაყოფის ქსოვილის გამოყენება მომაკვდავი დოფამინის უჯრედების უმოქმედო ვერსიებით ჩანაცვლებისთვის. თუმცა, ამას ბევრი რელიგიური ნიშნით ეწინააღმდეგებოდა და ასევე ძნელი იყო მკურნალობისთვის საკმარისი მარაგის პოვნა. ბარკერმა და მისმა გუნდმა კემბრიჯში შეიმუშავეს ტექნოლოგია, რომელიც გვერდს უვლის ამ საკითხებს.

ღეროვანი უჯრედების ტრანსფორმირება

მკვლევრები იყენებენ ღეროვან უჯრედებს, საიდანაც წარმოიქმნება სპეციალიზებული ფუნქციების მქონე ყველა უჯრედი და რომლებიც შეიძლება გაიზარდოს ლაბორატორიულ კულტურებში და გარდაიქმნას დოფამინურ უჯრედებად.

„ახლა ვიცით, რომ ტვინში დოფამინის უჯრედების შეყვანა იმუშავებს და პროცედურა უსაფრთხოა. აღარ არის საკმარისი ქსოვილის მიწოდების პრობლემა, რადგან ჩვენ შეგვიძლია ამ უჯრედების დიდი რაოდენობით წარმოება ლაბორატორიაში“,-  უთხრა ბარკერმა The Observer-ს.

ღირებულება ასევე საკმაოდ ხელმისაწვდომია, რადგან დოფამინის უჯრედები - ღეროვანი უჯრედებისგან დამზადებული - სტანდარტიზებულ პროდუქტად იქცა.

„ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ახლა ვართ იმ ეტაპზე, როდესაც შეგვიძლია გამოვიყენოთ ღეროვანი უჯრედების ტრანსპლანტაცია პარკინსონის დაავადების სამკურნალოდ, თუმცა რამდენიმე წელი დასჭირდება, იმას, სანამ გავიგებთ, რომ ეს მუშაობს და შეიძლება გამოვიყენოთ როგორც პარკინსონის დაავადების სტანდარტული მკურნალობა“,- ამბობს მკვლევარი.

საცდელი გამოცდები უახლოეს თვეებში დაიწყება და მომავალ წლამდე გაგრძელდება. 

გადანერგვა გაკეთდება შვედეთში, რადგან მათ აქვთ ინსტრუმენტები ამის განსახორციელებლად.

მოსალოდნელია, რომ ცდებს მინიმუმ ორი წელი დასჭირდება შედეგებისა და გვერდითი ეფექტების ანალიზთან ერთად. საბოლოო მკურნალობა შესაძლებელი იქნება დაახლოებით ხუთ წელიწადში.

„ამ თერაპიით ყველაზე მეტად ახალგაზრდა პაციენტები ისარგებლებენ. ეს იქნება ერთჯერადი მკურნალობა, რათა არ წარმოიშვას გართულებები, რომლებსაც ქრონიკული მედიკამენტებით მიიღებთ“,- თქვა ბარკერმა.