ხშირი კოშმარები დემენციასთან არის დაკავშირებული - ახალი კვლევა

ჩვენი ცხოვრების მესამედს ძილში ვატარებთ. ამ დროის მეოთხედს კი სიზმრებში. მიუხედავად იმისა, რომ სიზმრები ჩვენს ცხოვრებაში ცენტრალურ როლს თამაშობენ, ჩვენ ჯერ კიდევ ძალიან ცოტა ვიცით იმის შესახებ, თუ როგორ წარმოქმნის ტვინი სიზმრებს და რაც მთავარია, როგორ აისახება ისინი ჩვენს ჯანმრთელობაზე - განსაკუთრებით ტვინზე.

ახალი კვლევა, რომელიც The Lancet- ის ჟურნალში გამოქვეყნდა აჩვენებს, რომ ჩვენს სიზმრებს შეუძლიათ გამოავლინონ გასაოცარი რაოდენობის ინფორმაცია ჩვენი ტვინის ჯანმრთელობის შესახებ. კერძოდ, ის ცხადყოფს, რომ ცუდი სიზმრებისა და კოშმარების სიხშირე (ცუდი სიზმრები, რომლებიც გაღვიძებთ) შუა ან ხანდაზმულ ასაკში შეიძლება დაკავშირებული იყოს დემენციის განვითარების რისკთან.

ამ კვლევაში 600-ზე მეტ ადამიანს საშუალოდ 9 წლის განმავლობაში აკვირდებოდნენ. მათ შორის კვლევის დასაწყისში, არც ერთს არ ჰქონია დემენცია.

კვლევის დასაწყისში (2002 წლის დეკემბერი) მონაწილეებმა შეავსეს კითხვარების სერია, მათ შორის ერთი, რომელიც ეკითხებოდა მათ ცუდი სიზმრებისა და კოშმარების სიხშირის შესახებ.

ყოველკვირეული კოშმარები

კვლევამ აჩვენა, რომ შუახნის მონაწილეებს, რომლებსაც ყოველკვირეულად კოშმარები ესიზმრებოდათ, ოთხჯერ უფრო მეტად განიცდიდნენ კოგნიტურ დაქვეითებას ( დემენციის წინამორბედს ) მომდევნო ათწლეულის განმავლობაში, ხოლო დემენციის დიაგნოზის ალბათობა ორჯერ მაღალი იყო ხანდაზმულ რესპონდენტებში.

საინტერესოა, რომ კოშმარებსა და შესაძლო დემენციას შორის კავშირი ბევრად უფრო ძლიერი იყო მამაკაცებში, ვიდრე ქალებში. მაგალითად, ხანდაზმული მამაკაცები, რომლებიც ყოველკვირეულად უჩივიან კოშმარებს, ხუთჯერ უფრო ხშირად აღენიშნებოდათ დემენცია, ვიდრე მათ, ვინც ცუდ სიზმრებს არ აფიქსირებდა. თუმცა ქალებში გაზრდილი რისკი იყო მხოლოდ 41%.

ერთად აღებული, ეს შედეგები ვარაუდობს, რომ ხშირი კოშმარები შეიძლება იყოს დემენციის ერთ-ერთი ადრეული ნიშანი, რომელიც შეიძლება წინ უსწრებდეს მეხსიერების და აზროვნების პრობლემების განვითარებას წლების ან თუნდაც ათწლეულების განმავლობაში - განსაკუთრებით ხანდაზმულ მამაკაცებში.

ასევე შეიძლება განმეორებადი კოშმარები და ცუდი სიზმრები ხელს უწყობდეს დემენციის დაწყებას.

კარგი ამბავი ის არის, რომ განმეორებადი კოშმარები განკურნებადია. ადრე დადასტურებული იყო, რომ კოშმარების პირველი რიგის სამედიცინო მკურნალობა ამცირებს ალცჰაიმერის დაავადებასთან დაკავშირებული ცილების პათოლოგიურ დაგროვებას. ასევე არის შემთხვევები, რომლებიც აჩვენებს მეხსიერების გაუმჯობესებას და მსჯელობის უნარებს კოშმარების მკურნალობის შემდეგ.

„მე ასევე ვგეგმავ სიზმრების სხვა მახასიათებლების შესწავლას, მაგალითად, რამდენად ხშირად გვახსოვს ჩვენი სიზმრები და რამდენად ნათელია ისინი, რათა დავადგინო დემენციის განვითარების ალბათობა გრძელვადიან პერსპექტივაში“,- ამბობს ერთ-ერთი მკვლევარი.

ეს შედეგები ვარაუდობს, რომ კოშმარების მკურნალობამ შეიძლება შეანელოს კოგნიტური დაქვეითება და თავიდან აიცილოს დემენციის გაჩენა ზოგიერთ ადამიანში. ეს მნიშვნელოვანი გზა იქნება მომავალი კვლევების შესასწავლად.