არის თუ არა წითელი ხორცი ჯანმრთელობისთვის საზიანო - რას ამბობს მეცნიერება

მეცნიერება აჩვენებს, რომ წითელი ხორცის რეგულარულმა მოხმარებამ შეიძლება გაზარდოს II ტიპის დიაბეტის, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების და ზოგიერთი კიბოს განვითარების რისკი.

ამ აღმოჩენების გათვალისწინებით, მიზანშეწონილია დაისვას შემდეგი კითხვა: არის თუ არა ძროხის ხორცის ჰამბურგერი ნაკლებად ჯანსაღი, ვიდრე მჭლე სტეიკი? რამდენი წითელი ხორცი უნდა ვჭამოთ რეალურად?

წითელი ხორცის რამდენიმე სახეობა არსებობს: წითელი ხორცი არის ყველა ხორცი, რომელიც მოდის ძუძუმწოვრების კუნთებიდან. ამ ცხოველებს მიეკუთვნება ძროხის, ცხვრის, ღორის, ხბოს და თხის ხორცი.

ჩვენ შეგვიძლია განვასხვაოთ წითელი ხორცის სხვადასხვა სახეობა იმის მიხედვით, თუ როგორ იზრდება ცხოველი და როგორ ხდება ხორცის დამუშავება.

ცხოველი, რომელსაც ჩვეულებრივი ხორცი აქვს, იკვებებიან ბალახით მთელი ცხოვრების განმავლობაში და შემდეგ იკვებებიან მარცვლეულით, როგორიცაა სიმინდი. სუპერმარკეტებში არსებული წითელი ხორცის/ცხოველის უმეტესობა მარცვლეულით იკვებება.

ისეთი ცხოველების ხორცი, რომლებიც მთელი ცხოვრებაა ბალახით იკვებებიან, უფრო მეტ უჯერ ცხიმს შეიცავს, ვიდრე ჩვეულებრივი ხორცი. ამიტომ, ზოგიერთი მკვლევარი ვარაუდობს, რომ ის უფრო ჯანმრთელია და ამიტომაც უფრო ძვირი ღირს. 

ორგანული ხორცი ითვლება პრემიუმ პროდუქტად, რადგან ის უნდა აკმაყოფილებდეს სახელმწიფო სტანდარტებს ორგანული პროდუქტებისთვის. მაგალითად, ორგანული ეტიკეტირებული ხორცი არ შეიძლება შეიცავდეს სინთეზურ პესტიციდებს ან ჰორმონებს ან ანტიბიოტიკებს, რომლებიც გამოიყენება ზრდის სტიმულირებისთვის.

რა არის წითელი ხორცის კვების ღირებულება?

წითელი ხორცი შეიცავს ბევრ მნიშვნელოვან საკვებ ნივთიერებას ჯანმრთელობისთვის, მათ შორის ცილებს, ვიტამინ B12-ს, რკინას და თუთიას. წითელი ხორცი რკინისა და თუთიის კარგი წყაროა, რადგან ორგანიზმი მათ უფრო ადვილად ითვისებს ხორციდან, ვიდრე მცენარეული საკვებიდან.

წითელი ხორცი ხშირად მდიდარია გაჯერებული ცხიმებით, მაგრამ ეს შემცველობა შეიძლება განსხვავდებოდეს 1%-დან 25%-ზე მეტამდე, ჭრის და ცხიმის ოდენობის მიხედვით. 

გაჯერებული ცხიმების მოხმარების შესაზღუდად, უმჯობესია აირჩიოთ ხორცის უფრო მჭლე ნაჭრები, როგორიცაა ღორის ფილე ან საქონლის ხორცის სტეიკები, რომლებიც შეიცავს ნაკლებ ცხიმს.

დამუშავებული ხორცი, როგორიცაა ბეკონი, სალიამი და ძეხვეული, შეიცავს სასარგებლო საკვებ ნივთიერებებს. მაგრამ ისინი ასევე მდიდარია გაჯერებული ცხიმებით, ნატრიუმით და შეიცავს კონსერვანტებს.

არის თუ არა წითელი ხორცი ჯანმრთელობისთვის მავნე?

ზოგადად მიღებულია, რომ ძალიან ბევრი წითელი ხორცის ჭამა საზიანოა თქვენი ჯანმრთელობისთვის, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების, II ტიპის დიაბეტის და ზოგიერთი კიბოს განვითარების რისკის გამო.

მაგრამ ამ პრეტენზიების მიღმა მეცნიერული მტკიცებულებების უმეტესობა მომდინარეობს დაკვირვებით, რომელიც ვერ განსაზღვრავს არის თუ არა ხორცის მოხმარება ამ დაავადებების პირდაპირი მიზეზი.

უბრალოდ, ეთიკურად შეუძლებელია სთხოვო ვინმეს, რომ მიირთვას დიდი რაოდენობით ხორცი ყოველდღიურად რამდენიმე წლის განმავლობაში, რათა შეაფასოს, აქვს თუ არა კიბოს განვითარება.

ასე რომ, მოდით შევხედოთ მტკიცებულებებს:

გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები და II ტიპის დიაბეტი

37 დაკვირვებითი კვლევის ანალიზში ავტორებმა აღმოაჩინეს სუსტი მტკიცებულება პირდაპირი კავშირის შესახებ დაუმუშავებელი წითელი ხორცის მოხმარებას, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებსა და II ტიპის დიაბეტს შორის.

რაც შეეხება გადამუშავებულ ხორცს, ბოლოდროინდელმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ ყოველ დამატებით 50 გრამ დამუშავებულ ხორცს დღეში მოხმარებული, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკი საშუალოდ 26%-ით იზრდებოდა, ხოლო II ტიპის დიაბეტის რისკი 44%-ით.

კიბო

საერთაშორისო ორგანიზაციებმა განაცხადეს, რომ არსებობს ძლიერი მტკიცებულება, რომ წითელი და დამუშავებული ხორცის მოხმარება ზრდის კოლორექტალური კიბოს რისკს.

მაგალითად, დაახლოებით 500 000 ადამიანზე ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ყოველი დამატებითი 50 გრ წითელი ხორცის მოხმარება დღეში ზრდის კოლორექტალური კიბოს რისკს 18%-ით.  ყოველი დამატებითი 25 გრამი დამუშავებული ხორცი დღეში მოხმარებული, რაც ლორის ნაჭრის ტოლფასია, ზრდის რისკს 19%-ით.

მიუხედავად იმისა, რომ კვლევამ დააკავშირა წითელი და დამუშავებული ხორცის მოხმარება სხვა სახის კიბოს გაზრდილ რისკთან, როგორიცაა ფილტვის, პანკრეასის და მკერდის კიბო, მტკიცებულებები არათანმიმდევრულია.

ასევე მნიშვნელოვანია წითელი ხორცის მომზადების წესი. მაგალითად, სტეიკის მომზადება მაღალ ცეცხლზე, განსაკუთრებით ღია ცეცხლზე, აფერხებს ექსტერიერს. ეს კარბონიზაცია იწვევს ქიმიური ნაერთების ფორმირებას, რომლებიც ცხოველთა მოდელებში ძალიან მაღალი კონცენტრაციით კანცეროგენულია. ზოგიერთი ადამიანური კვლევა ასევე უკავშირებს მას კიბოს სიხშირის გაზრდას.

რამდენი წითელი ხორცი უნდა ვჭამოთ?

კანადის კიბოს საზოგადოება გირჩევთ შეზღუდოთ კვირაში 255 გრ მოხარშული წითელი ხორცით (ან სამი 85 გრამიანი პორცია, რაც შეესაბამება ერთი ცხვრის ნაჭერს). ის ასევე გვირჩევს, საერთოდ უარი თქვან დამუშავებულ ხორცზე.

განსაკუთრებით გულის ჯანმრთელობისთვის, კანადის Heart and Stroke Foundation რეკომენდაციას უწევს უცხიმო ხორცის ჭამას არაუმეტეს 110 გ პორციით. 

ჯერ კიდევ შესაძლებელია წითელი ხორცის მირთმევა, როდესაც ის ინტეგრირებულია ჯანსაღ დიეტაში , თუ ის არ არის ჭარბი მოხმარება. სადაც შესაძლებელია, უმჯობესია აირჩიოთ ხორცის დაუმუშავებელი ან მჭლე ნაჭრები და შეზღუდოთ გრილზე შეწვა. ასევე რეკომენდირებულია დროდადრო წითელი ხორცის ჩანაცვლება მჭლე ქათმით ან თევზით.

თუ თქვენ ეძებთ ხორცის ალტერნატივებს, რომლებიც უკეთესია თქვენი ჯანმრთელობისა და გარემოსთვის, მინიმალურად დამუშავებული მცენარეული ალტერნატივები, როგორიცაა ტოფუ, ლობიო და ოსპი, შესანიშნავი ვარიანტია.

ასევე დაგაინტერესებთ: 

PHOTO: „ბავშვს, რომელიც მაქციის სინდრომით დაიბადა, სამოთხიდან მოვლენილად მიიჩნევენ - მალაიზია

„იწყება...“ - ჯარჯი თორაძე თათია შარანგიას ახალ ფოტოს აქვეყნებს

როგორ გამოვიცნოთ კრუპი? - სამი მთავარი ნიშანი