მეცნიერების განმარტებით, სეტყვა მომავალში კიდევ უფრო დამანგრეველი იქნება

ერთ ქარიშხალს შეუძლია რამდენიმე წუთში გაანადგუროს მოსავალი, ჩაამსხვრიოს ფანჯრები, დააზიანოს სახლები და მანქანები მთელ ქალაქში.

ახალი კვლევები აჩვენებს, რომ კლიმატის დათბობასთან ერთად, სეტყვის ქარიშხლები გაიშვიათდება, თუმცა თავად სეტყვის მარცვლები უფრო დიდი და საშიში გახდება.

ნაკლები შტორმი, მაგრამ უფრო დიდი სეტყვა

სეტყვა ძლიერი აღმავალი ნაკადების დროს წარმოიქმნება. ტემპერატურის მატება ამაღლებს სეტყვის წარმოქმნის ზონას, სადაც აღმავალი ნაკადები უფრო სუსტია, რაც სეტყვის მარცვლებს ზრდისთვის ნაკლებ დროს აძლევს დაცემამდე. როდესაც ისინი მიწას მიაღწევენ, ბევრი მათგანი დნობას იწყებს.

ნიუკასლის უნივერსიტეტის, ბრიტანეთის მეტეოროლოგიური სამსახურისა და ბრისტოლის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მაღალი სიზუსტის კლიმატის მოდელები გამოიყენეს სეტყვის მომავლის შესაფასებლად. ჟურნალ Nature Communications- ში გამოქვეყნებული კვლევის შედეგები აჩვენებს ძლიერი შტორმების რაოდენობის შემცირებას თითქმის მთელ ევროპაში. ქარის ძვრის სიჩქარე მცირდება, რაც კლასიკურ, ძლიერ ჭექა-ქუხილს სეტყვით ნაკლებად გავრცელებულს ხდის.

მაგრამ თუ სეტყვა მაინც მოვა, მისი ზომა უფრო დიდი იქნება.

ტროპიკული ჭექა-ქუხილი

სურათი რეგიონების მიხედვით განსხვავებულია: ბრიტანეთის კუნძულები და ჩრდილოეთ ევროპა დაბალი რისკის ზონებად დარჩებიან, ხოლო ცენტრალურ ევროპაშიც მოსალოდნელია შემცირება.

თუმცა, სამხრეთში შესაძლოა ახალი ტიპის ჭექა-ქუხილი გაჩნდეს - „თბილი“ ჭექა-ქუხილი, ტროპიკული ჭექა-ქუხილის მსგავსი, სადაც გაყინვის წერტილი უფრო მაღალია, მაგრამ საკმაოდ დიდი ზომის სეტყვა მაინც აღწევს მიწას. 

კლიმატი და სეტყვა

„საზოგადოებას შესაძლოა დასჭირდეს მომზადება უფრო იშვიათი, მაგრამ გაცილებით დამაზიანებელი, ლოკალიზებული მოვლენებისთვის 5 გრადუსით გათბობის პირობებში“, - განაცხადა კვლევის ხელმძღვანელმა, ნიუკასლის უნივერსიტეტის დოქტორმა აბდულა კაჰრამანმა.

დასკვნა მარტივია: რისკი არ ქრება, არამედ იცვლება - ხშირი, მაგრამ ზომიერი შტორმებიდან იშვიათ, მაგრამ ძალიან დამანგრეველ შტორმებამდე.

მომავლისთვის მზადება

„ეს შედეგები ძალიან შემაშფოთებელია. ჩვენ მზად უნდა ვიყოთ ევროპაში ტროპიკული ტიპის სეტყვისთვის, რომელსაც შეუძლია კატასტროფული ზიანის მიყენება“, - აღნიშნავს პროფესორი ლიზი კენდონი.