როდემდე შენარჩუნდება თოვლიანი ამინდი მთელ საქართველოში - სინოპტიკოსის პროგნოზი
1740375548
კიბოს გამომწვევი ნივთები თქვენს სახლში – რამდენად უსაფრთხოა თქვენი ყოველდღიური ცხოვრება? ამის შესახებ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის (PHIG) თავმჯდომარე პროფესორი გიორგი ფხაკაძე ვრცელ პოსტს აქვეყნებს.
„ჩვენ ვცხოვრობთ გარემოში, რომელიც სავსეა ნივთებით, რომლებიც ჩვენს კომფორტზეა გათვლილი, მაგრამ ხშირად შეიცავს მავნე ქიმიურ ნივთიერებებს. ბევრი ყოველდღიური ნივთი, რომელსაც სახლში ვიყენებთ, შესაძლოა, ჯანმრთელობისთვის საშიში აღმოჩნდეს, განსაკუთრებით – კიბოს გამომწვევი რისკების ზრდის თვალსაზრისით.
9 ნივთი, რომელიც შესაძლოა, საფრთხეს წარმოადგენდეს:
პლასტმასის კონტეინერები – შეიცავს ბისფენოლ A-ს (BPA), რომელიც ჰორმონალურ დისბალანსს იწვევს.
არაწებვადი ტაფები (Teflon, PFOA, PFAS) – მაღალი ტემპერატურისას გამოყოფენ ტოქსიკურ ნაერთებს, რომლებიც ორგანიზმში გროვდება.
ალუმინის ფოლგა – დიდი რაოდენობით ალუმინის მოხმარება შეიძლება ნეიროდეგენერაციული დაავადებების და ზოგიერთი კიბოს რისკს ზრდიდეს.
გაუმჭვირვალე გადამუშავებული ზეთები – შეიცავს ტრანსცხიმებს, რომლებიც კარდიოვასკულარულ დაავადებებსა და კიბოსთანაა დაკავშირებული.
პლასტმასის ბოთლები – მიკროპლასტმასის ნარჩენები შესაძლოა ორგანიზმში დაგროვდეს და გააძლიეროს კიბოს განვითარების რისკი.
კონსერვირებული საკვები – შესაძლოა შეიცავდეს BPA-ს და სხვა ტოქსიკურ ქიმიკატებს, რომლებიც ჰორმონალურ სისტემაზე მოქმედებენ.
სურნელოვანი სანთლები – ხშირად შეიცავს პარაფინს, ბენზოლსა და ტოლუოლს, რაც კანცეროგენული ნივთიერებებია.
პლასტმასის საჭრელი დაფები – დანით გამოყენებისას წარმოიქმნება მიკროპლასტმასის ნაწილაკები, რომლებიც საკვებთან ერთად ორგანიზმში ხვდება.
ულტრა-დამუშავებული საკვები – შეიცავს ხელოვნურ დანამატებს, შაქარსა და ტრანსცხიმებს, რომლებიც კიბოს განვითარების რისკს ზრდის.
რას ამბობს მეცნიერება?
მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით, კიბოს შემთხვევების დაახლოებით 30-40% დაკავშირებულია ცხოვრების წესსა და გარემოს ფაქტორებთან.
2023 წლის კვლევამ აჩვენა, რომ ულტრა-დამუშავებული საკვების რეგულარულმა მოხმარებამ 50%-ით გაზარდა ზოგიერთი კიბოს განვითარების რისკი.
მიკროპლასტმასის ნაწილაკები აღმოაჩინეს არა მხოლოდ წყალში, არამედ ადამიანის სისხლშიც – ეს მიანიშნებს, რომ ეს ნაერთები ჩვენს ორგანიზმში გროვდება.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის შეფასება:
„დღეს უამრავი ნივთი, რომელსაც ჩვენ ყოველდღიურად ვიყენებთ, შეიცავს ქიმიურ ნაერთებს, რომელთა გრძელვადიანი ეფექტები ბოლომდე შესწავლილი არ არის.
მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანები უფრო ინფორმირებულები იყვნენ და ყურადღებით შეარჩიონ ის პროდუქტები, რომლებსაც იყენებენ.
შესაძლებელია პლასტმასის შემცირება, ბუნებრივ მასალებზე გადასვლა და ულტრა-დამუშავებული საკვების მიღების შემცირება.
საზოგადოებამ უნდა მოითხოვოს, რომ პროდუქტების შემადგენლობა და უსაფრთხოება მკაცრად რეგულირდებოდეს.
ჯანმრთელობის შენარჩუნება იწყება გარემოსა და საკვების სიფრთხილით შერჩევით – დროა, დავიცვათ თავი მავნე ნივთიერებებისგან!”
რას შეგიძლიათ შეცვალოთ?
გამოიყენეთ მინის ან უჟანგავი ფოლადის კონტეინერები პლასტმასის ნაცვლად.
ამოიღეთ მიკროპლასტმასის ბოთლები და გამოიყენეთ შუშის ან უჟანგავი ფოლადის ბოთლები.
არ გამოიყენოთ არაწებვადი ტაფები მაღალი ტემპერატურაზე – შეარჩიეთ კერამიკული ან თუჯის ჭურჭელი.
მიირთვით ნაკლებად გადამუშავებული საკვები – მოერიდეთ ულტრა-დამუშავებულ პროდუქტებს.
შეამცირეთ ალუმინის ფოლგის და კონსერვირებული საკვების მოხმარება.