რა ხდება ჩვენს ორგანიზმში როცა ცემინებას ვიკავებთ - ეს აუცილებლად უნდა იცოდეთ

ცემინება

ცემინება არის რეფლექსური მოქმედება, რომელსაც ადამიანის სხეული ასრულებს ცხვირიდან ალერგენების, ბაქტერიების და ვირუსების მოსაშორებლად. მეცნიერთა აზრით, ცემინებისას წნევა სასუნთქ გზებში 30-ჯერ მეტია, ვიდრე ფიზიკური დატვირთვის დროს, მძიმე სუნთქვისას. დაცემინების დროს ჰაერის გადინების სიჩქარე წამში 50-დან 120 მეტრამდე მერყეობს. ზოგიერთ სიტუაციაში, განსაკუთრებით საზოგადოებრივ ადგილებში, ადამიანებს რცხვენიათ დაცემინება და ამიტომ აჩერებენ იმპულსს - მაგალითად, ეს შეიძლება გაკეთდეს ცხვირზე დაჭერით.

მაგრამ თქვენ არ უნდა გააკეთოთ ეს, რადგან რაღაც საშინელი შეიძლება მოხდეს. 
ცემინება არის სხეულის რეფლექსური რეაქცია ცხვირის ლორწოვანი გარსის გაღიზიანებაზე. ეს რეაქცია ხდება სასუნთქი სისტემის დასაცავად ალერგენების, ვირუსების, ბაქტერიების, სოკოების, სითხეებისა და სხვა სახის უცხო ობიექტებისგან.

როდესაც ცხვირში რაიმე ზედმეტი ჩნდება, ის ნერვებს აღიზიანებს. ისინი, თავის მხრივ, ტვინს უგზავნიან ინფორმაციას ცხვირში უცხო ობიექტის არსებობის შესახებ. ამის შემდეგ ტვინი აგზავნის ბრძანებას დაცემინების შესახებ, რომელმაც უნდა ამოიღოს გამაღიზიანებელი ორგანიზმიდან.
როდესაც ადამიანი აცემინებს, პირველი, რასაც აკეთებს, არის ღრმა სუნთქვა, რაც ზრდის წნევას სასუნთქ გზებში. ამას მოჰყვება დიაფრაგმის და ნეკნების კუნთების შეკუმშვა, თვალების რეფლექსური დახუჭვა და მკვეთრი ამოსუნთქვა.

ამოსუნთქვისას ენა აწვება პირის ღრუს, რითაც იხურება პირის უკანა ნაწილი - ამრიგად, ჰაერის უმეტესი ნაწილი ცხვირიდან გამოდის. ამის შედეგად გამოდის ყველა გამაღიზიანებელი.

იმისდა მიუხედავად, რომ ზოგიერთ სიტუაციაში ცემინება შეუსაბამოა და შეუძლია სხვების შეწუხება, სხეულის რეფლექსური რეაქციის შეჩერება გაღიზიანებაზე არ არის რეკომენდებული.

ეს უპირველეს ყოვლისა განპირობებულია იმით, რომ ცემინების შეწყვეტის შემდეგ გამაღიზიანებელი ნივთიერებები რჩება ცხვირის ღრუში. მაგრამ ბაქტერიები და ვირუსები არის სხვადასხვა დაავადების გამომწვევი აგენტები, ზოგჯერ სასიკვდილოც კი. ამიტომ, დაცემინების დაგვიანებით ადამიანები საფრთხეს უქმნიან საკუთარ ჯანმრთელობას.

სუნთქვის შეკავებით ცემინების შეჩერება კიდევ უფრო საშიშია. თუ ცემინების თავიდან ასაცილებლად დახურავთ პირს ან ცხვირს, წნევა სასუნთქ გზებში 20-ჯერ იზრდება, ვიდრე თავისუფლად ცემინებისას. მიღებულმა წნევამ შეიძლება დააზიანოს თვალები, ყურები, ფილტვები, სისხლძარღვები და სხვა ყველაფერი. ასეთი საშინელი შემთხვევები იშვიათია, მაგრამ ზოგჯერ ხდება. მაგალითად, 2018 წელს, მედია BMJ Case Reports-ზე დაყრდნობით, იტყობინება ბრიტანელის შესახებ, რომელმაც კისერი მოიტეხა დაცემინების შეკავებისას.

აქედან კი, შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ცემინების სურვილი არასოდეს უნდა შევიკავოთ. თუმცა, საჭიროა ცხვირსახოცი აიფაროთ. გაციების დროს ცემინება ხდება ცხვირის ლორწოვანი გარსის გაღიზიანების გამო გამოყოფილი ლორწოს მიერ. ადამიანები ხშირად აცემინებენ ცხვირის გამორეცხვის ან ცხვირის წვეთების გამოყენების შემდეგ.  ბოროტად არ უნდა გამოიყენოთ ისინი, რადგან შესაძლოა მათზე დამოკიდებული გახდეთ.