ფსიქოთერაპია შეიძლება ტვინს ცვლიდეს - მეცნიერებმა ამის გაზომვადი მტკიცებულება მოიპოვეს

 ფსიქოთერაპიას ხშირად "საუბრის თერაპიად" მოიხსენიებენ და მართალიცაა. ზოგიერთი მიდგომა, მათ შორის კოგნიტიურ-ბიჰევიორული თერაპია (CBT), ბევრ საუბარს მოიცავს; CBT-ს დროს თერაპევტი ცდილობს, კლიენტთან ერთად აზროვნების უარყოფითი "პატერნები" ამოიცნოს და ისინი სასარგებლო მიმართულებით შეცვალოს. ზოგს არ სჯერა, რომ საუბარი შეიძლება მედიკამენტების მსგავსად ეფექტიანი იყოს, თუმცა ახალი ნაშრომი საპირისპიროზე მიგვანიშნებს.

კვლევის ფარგლებში მწვავე დეპრესიის მქონე 30 ადამიანის ტვინები დაასკანერეს, რისთვისაც სტრუქტურული მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI) გამოიყენეს. მონაწილეებს ტომოგრაფია CBT-ს გავლამდე და 20 სესიის შემდეგ გადაუღეს. შეადარეს, იქნებოდა თუ არა განსხვავება ტვინის საწყის და საბოლოო მდგომარეობებს შორის. გამოიყენეს საკონტროლო ჯგუფიც — შეამოწმეს, როგორი იქნებოდა ცვლილებები 30 ჯანმრთელი ადამიანის შემთხვევაში.

ტომოგრაფიამ აჩვენა, რომ რუხი ნივთიერების მოცულობა მნიშვნელოვნად იყო გაზრდილიმარცხენა ამიგდალასა და მარჯვენა წინა ჰიპოკამპუსში. მკვლევრებმა კლინიკური ინტერვიუებიც ჩაატარეს და შემდეგი რამ შენიშნეს: ადამიანებს, რომელთაც ამიგდალაში რუხი ნივთიერება ყველაზე მეტად ჰქონდათ მომატებული, ემოციური დარღვევებიც ყველაზე მეტად ჰქონდათ შემცირებული. საერთო ჯამში, 30-იდან 19 პაციენტს, რომელთაც თავიდან მწვავე დეპრესია ჰქონდათ, თერაპიის შემდეგ სიმპტომები თითქმის აღარ აღენიშნებოდათ.

CBT-ს ღირსებები დიდი ხანია აღიარებულია. მეორე მხრივ, ეს პირველი შემთხვევაა, როცა ტვინის სტრუქტურაზე ფსიქოთერაპიის გავლენის გაზომვადი და სარწმუნო ბიომარკერები დააფიქსირეს. ცხადია, ამის მიხედვით იმას ვერ ვიტყვით, ეს მიდგომა სხვებზე უკეთესია თუ არა. საქმე ისაა, რომ ახლა მეტი რამ ამტკიცებს: ფსიქოთერაპია უბრალოდ საუბარი არ არის.

"ზოგადად, ეს დიდი ნიშანსვეტია: ფსიქოთერაპია მხოლოდ გონებრივი არ არის, არამედ ჩვენს ტვინზეც ზემოქმედებს, თანაც ძალიან ძლიერად. ფსიქოტროპული მედიკამენტების გავლენასთან პირდაპირ არ შეგვიდარებია, თუმცა მჯერა, რომ ეფექტები, ალბათ, ერთნაირად ძლიერია", — აცხადებს კვლევის ავტორი რონი რედლიჩი, მარტინ ლუთერის უნივერსიტეტის (ჰალე-ვიტენბერგი) პროფესორი.

ნაშრომის ავტორებს იმედი აქვთ, რომ მიგნებები ფსიქოთერაპიასა და CBT-ზე არასწორი წარმოდგენების გაქარწყლებაში დაგვეხმარება.

"ეს მხოლოდ პატარა ნაბიჯია, თუმცა, ვფიქრობ, უზარმაზარი პოტენციალია, რომ მოსახლეობამ ფსიქოთერაპია უფრო შორსმჭვრეტელურად და ობიექტურად აღიქვას: ფსიქოთერაპია არა უბრალოდ საუბარია, არამედ სტრუქტურირებული და ეფექტიანი საშუალებაა ფსიქიკური დაავადებების სამკურნალოდ", — ამბობს რედლიჩი IFLScience-სთან საუბრისას.

კვლევის ავტორი სტიგმის საკითხსაც ეხება:

"ფსიქიკური დაავადებები ადამიანის "სისუსტე" არაა. ისინი შეიძლება ფიზიკურმა ცვლილებებმაც გამოიწვიოს, განსაკუთრებით ტვინში. ფსიქოთერაპიით შესაძლებელია, რომ ტვინში ეს კავშირები "აღვადგინოთ" ისე, რომ საუკეთესო შემთხვევაში პაციენტი თავს უკეთ იგრძნობს. ვფიქრობ, ეს პერსპექტივა ბევრ პაციენტს ეხმარება, პასუხისმგებლობას თავად პიროვნებას არ აკისრებს და სტიგმას ხსნის როგორც ფსიქიკურ დაავადებებს, ასევე ფსიქოთერაპიასაც", — ამბობს ის.