1754754420

რომელ ზონაში გაჩენილი თმა რა დაავადებაზე მიუთითებს და რა იწვევს ჭარბთმიანობას - რას ამბობს ენდოკრინოლოგი

რომელ ზონაში გაჩენილი თმა რა დაავადებაზე მიუთითებს და რა იწვევს ჭარბთმიანობას, თემაზე ენდოკრინოლოგი, მედიცინის დოქტორი ნინო ლომთაძე გადაცემაში "დილა მშვიდობისა საქართველო" საუბრობს:„ჭარბთმიანობა მხოლოდ კოსმეტიკური დეფექტი არ არის. ამ ნიშნით ორგანიზმი გვესაუბრება, რომ რაღაც რიგზე არ არის, ნივთიერებათა ცვლა დაირღვა, რის გამოც მამაკაცის სასქესო ჰორმონებმა მოიმატა.ერთ-ერთი მიზეზი ინსულინის მომატებაა. ინსულინის მნიშვნელოვანი ფუნქცია შაქრის სისხლიდან უჯრედებში გადატანაა. ის ასევე მშენებარე ჰორმონია, ცხიმიანი ქსოვილის აშენება ძალიან უყვარს. როდესაც ადამიანი არარაციონალურად იკვებება, წონაში იმატებს, ამას ინსულინის დონის მომატება მოჰყვება. ეს კი გაცხიმოვნებას იწვევს, რაც, ერთი მხრივ, ხელს უშლის სასქესო ჰორმონების გამომუშავებას. მეორე მხრივ, არღვევს საკვერცხეების ნორმალურ ფუნქციონირებას. შესაძლოა, პოლიკისტოზური საკვერცხე განვითარდეს. მას უკვე აღარ შეუძლია, კაცის სასქესო ჰორმონები ქალის სასქესო ჰორმონებად გარდაქმნას. შესაბამისად, სისხლში მამაკაცის სასქესო ჰორმონებს ასინთეზირებს. ასეთ დროს ჭარბ წონას უნდა ვუმკურნალოთ, კვების რაციონს ყურადღება მივაქციოთ. ძალიან ხშირად მხოლოდ ეს მკურნალობა აბსოლუტურად საკმარისია ხოლმე, რომ ადამიანი ჭარბთმიანობისაგან გათავისუფლდეს.ქალებისათვის სახის არეზე თმიანობა, თუნდაც ყვრიმალებზე, თვალის ირგვლივ, ნიკაპზე, კისერზე ნორმა არ არის. თუ ჩვენს ორგანიზმში მამაკაცის სასქესო ჰორმონები ჭარბადაა, აღნიშნულ არეებში ჭარბთმიანობა ვითარდება. ასეთ დროს აუცილებელია, ენდოკრინოლოგს მიმართოთ.მაგრამ, არის ისეთი მდგომარეობები, რომლის დროსაც სისხლში ტესტოსტერონი აბსოლუტური ნორმაა, მაგრამ ჭარბთმიანობა მაინცაა გამოხატული. რა ხდება ასეთ დროს? არსებობს გენეტიკური მდგომარეობები, რომლის დროსაც თმის ბოლქვი მამაკაცის სასქესო ჰორმონების მიმართ ძალიან მგრძნობიარეა. როდესაც თმის ბოლქვს ერთი ტესტოსტერონი უკავშირდება, ის აღიქვამს, თითქოს მას 10 ტესტოსტერონი დაუკავშირდა. იწყება მისი აქტივაცია და ჭარბთმიანობა. ამიტომ, ჭარბთმიანობა შეიძლება, გენეტიკურიც იყოს".ვრცლად: 

1754598386

დაბერება გადამდებია? - მიაგნეს ცილას, რომელიც სიბერეს „ავრცელებს"

 ახალი კვლევის თანახმად, შესაძლებელია, სიბერე გადამდები მდგომარეობა იყოს. სამხრეთკორეელმა და ამერიკელმა მეცნიერებმა ადამიანის უჯრედებსა და თაგვებზე ჩატარებული კვლევისას გამოავლინეს ცილა, რომელიც ხნიერიდან ახალგაზრდა ორგანიზმში მოხვედრისას დაბერებასთან ასოცირებულ პროცესებს ააქტიურებს.ესაა დნმ-ის გადამტანი ცილა HMGB1, რომელიც ძირითადად უჯრედის ბირთვში გვხვდება და დნმ-ს "აწესრიგებს". ამის მიუხედავად, ზოგჯერ იგი გარეთ გამოიდევნება, რის გამოც უჯრედული დაყოფა წყდება და მისი განადგურება იწყება — ამ პროცესს დაბერება ჰქვია.HMGB1 ახალ გარემოში სხვაგვარად მოქმედებს და ფორმის შეცვლა იმის მიხედვით შეუძლია, თუ რა ოდენობის ჟანგბადია მის ირგვლივ. მაგალითად, დაბალ დონეში ის მცირდება და იმ უჯრედებს აბერებს, რომლებსაც ებმება. მაღალ დონეში მას იგივე ეფექტი არ აქვს. შემცირებული HMGB1-ის გავლენა მეცნიერებმა ადამიანის თირკმლის, კუნთისა და კანის ქსოვილებზე გამოცადეს. შედეგად, უჯრედებში დაბერების ნიშნებმა იჩინა თავი და ანთებასთან ასოცირებული მოლეკულებიც გამომუშავდა. როგორც ვარაუდობდნენ, ჟანგბადით გაჯერებულ ცილას ასეთი ზემოქმედება არ ჰქონია.იგივე მექანიზმი გამოვლინდა თაგვებშიც. მაშინ, როცა მეცნიერებმა ახალგაზრდა ჯანმრთელი მღრღნელების ორგანიზმში შემცირებული HMGB1 დაბალი დოზებით გადაიტანეს, ნაადრევი დაბერებისა და ანთების ნიშნები ერთი კვირის განმავლობაში დაფიქსირდა. ასევე, 70-80 წლის ასაკის ადამიანთა სისხლის ნიმუშებში მკვლევრებმა შემცირებული HMGB1 ცილის მაღალ დონეს მიაგნეს იმ პირებთან შედარებით, რომლებიც 50 წლამდე იყვნენ. ანალოგიური რამ დაფიქსირდა ლაბორატორიის თაგვებშიც.„ეს კვლევა აჩვენებს, რომ დაბერების თანამდევი ბიოლოგიური სიგნალები ინდივიდუალურ უჯრედებში არაა მოქცეული, არამედ სისხლის მეშვეობით სისტემურად შეიძლება გავრცელდეს“, - აცხადებენ მეცნიერები.ეს ნიშნავს, რომ, შესაძლოა, სიბერე უჯრედიდან უჯრედს გადაედოს არა მხოლოდ ერთ ორგანიზმში, არამედ სხვა სხეულში მოხვედრის შემთხვევაშიც.

1754598335

ხასიათის გემო: რას ამბობს საყვარელი სოუსი თქვენზე

  ექსპერტები ირწმუნებიან: ის, რასაც ვამატებთ საკვებში, ბევრს ამბობს ჩვენს ხასიათსა და ჩვევებზე. კერძში კეტჩუპის, მაიონეზის ან მდოგვის დამატება საუბრობს იმაზე, რა დამოკიდებულება გვაქვს სხვების და, ზოგადად, ცხოვრების მიმართ. 1. კეტჩუპი: გულკეთილი რბილი ხასიათის ადამიანი ხართ, ძალიან დატვირთული სოციალური ცხოვრებით. თქვენში დუღს სიცოცხლის დაუოკებელი წყურვილი, შესაძლებლობებს ხელიდან არ უშვებთ. მომხიბვლელი ხართ. წვრილმანები გახარებთ. მხიარული ხასიათის წყალობით კომპანიის სული და გული ხართ. თქვენი სიკეთე, როგორც კეტჩუპი, სასიამოვნო არომატებს მატებს თქვენს ყველა მოქმედებას. 2. მაიონეზი: მოაზროვნე ზოგჯერ ფიქრობთ, რომ მორცხვი ხართ, მაგრამ სინამდვილეში ღრმად მოაზროვნე ადამიანი ხართ. თქვენი მოკრძალება მიუთითებს იმაზე, რომ ბრბოდან გამოყოფა არ გჭირდებათ. სიმშვიდის და თავშეკავებულობის მიუხედავად თქვენი ნიჭი თქვენს ნაცვლად საუბრობს სამსახურშიც და პირად ცხოვრებაშიც. გარშემომყოფები თქვენით აღფრთოვანებულნი არიან, რადგან მუდმივად აჭარბებთ ყოველგვარ მოლოდინს.  3. ბარბექიუს სოუსი: რისკის მოყვარული მეგობრული ხასიათის მიუხედავად კონკურენტული სულისკვეთება გაქვთ. ლიდერის ხასიათი გაქვთ, ადრენალინი და მხიარული ნაკლებად მოძრავი დასვენება მოგწონთ. გარშემომყოფები გენდობიან და მათგან ერთგულებას ითხოვთ. მკაცრი მორალური პრინციპები გაქვთ, ამიტომ სწრაფად წყვეტთ კომუნიკაციას მათთან, ვინც თქვენს სტანდარტებს არ აკმაყოფილებს.  4. სალათის მაიონეზი: მშვიდიმუზეუმში, სამხატვრო გალერეაში ან გამოფენაზე თქვენი ნახვა უფრო ადვილია, ვიდრე ლუდის ბარში. ბუნების და ხელოვნების სილამაზით ტკბებით. ცოტა, მაგრამ ძალიან ახლო მეგობარი გყავთ. განმარტოება, ხელსაქმე, ფოტოგრაფია გიყვართ. კრიტიკულ სიტუაციებში ყოველთვის მშვიდი, თავშეკავებული და ცივსისხლიანი ხართ. 5. პიტნის სოუსი: ენერგიული სპონტანურობა თქვენი მეორე სახელია. დიდი გული გაქვთ და ყველაზე ჩვეულებრივ სიტუაციებშიც ნათელ მომენტებს ხედავთ. მეგობრების სახლში სასურველი სტუმარი ხართ თქვენი ენერგიულობის გამო. სხვისი გულის მოგების სურვილი თქვენი საჭიროებების უგულებელყოფას იწვევს.

1754584082

რამდენად სახიფათო შეიძლება იყოს ხელოვნური ინტელექტი ჩვენი ციფრული უსაფრთხოებისთვის

 Open AI-ს აღმასრულებელი დირექტორი, სემ ალტმანი შიშობს, რომ საბანკო (და სხვა) ინსტიტუტები ხელოვნური ინტელექტისგან თავის დასაცავად არ არის აღჭურვილი. ალტმანი განსაკუთრებით ხმოვან ავთენტიფიკაციას აკრიტიკებს, რომლის გვერდის ავლა ხელოვნურ ინტელექტს ადვილად შეუძლია.ხელოვნურ ინტელექტს ძალიან დიდი პოტენციალი აქვს და მას ბევრი მიმართულებით რევოლუციის მოხდენა შეუძლია — მათ შორის ონლაინ თაღლითობის მხრივაც. ხელოვნურ ინტელექტს უკვე იყენებენ WhatsApp-სა და Facebook Messenger-ზე ტექსტური თაღლითობისთვის და სხვადასხვა ფიშინგ კამპანიებისთვის.სემ ალტმანი პროგნოზირებს, რომ ხელოვნური ინტელექტის ხმის გენერაცია ფუნდამენტურად შეცვლის ჩვენს შეხედულებას თაღლითობაზე, მის ამოცნობასა და მისგან თავის დაცვაზე.ალტმანმა გასულ კვირას ვაშინგტონში გამართულ კონფერენციაზე გამოსვლისას ისაუბრა იმაზე, თუ როგორ ვერ ახერხებს საბანკო სისტემა გენერაციული ხელოვნური ინტელექტის განვითარებას."მაშინებს, რომ ჯერ კიდევ არსებობს ფინანსური ინსტიტუტები, რომლებიც, როგორც ჩანს, ხმოვან ანაბეჭდებს ავთენტიფიკაციის საშუალებად იღებენ. სიგიჟეა, რომ ეს ისევ ხდება. ხელოვნური ინტელექტი ადვილად გადალახავს ამ ბარიერს", — თქვა OpenAI-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა.ის იმ ფაქტზე მიანიშნებს, რომ თქვენს საბანკო ანგარიშთან, სადაზღვევო კომპანიასთან ან მობილურ ოპერატორთან დაკავშირებული მრავალი ამოცანის გადაჭრა მხოლოდ ტელეფონის ხაზზე მომუშავე ასისტენტის მეშვეობით არის შესაძლებელი. თქვენ მხოლოდ უნდა დაადასტუროთ, რომ დაინტერესებული ხართ ხელშეკრულების დადებით ან თავად ანგარიშზე წვდომით, შემდეგ კი საკუთარი თავის დადასტურება თქვენი სოციალური დაზღვევის ნომრით ან დაბადების თარიღით შეგიძლიათ. მეორე მხრივ, თუ ვინმე ხელოვნური ინტელექტის საშუალებით თქვენი ხმის გამეორებას შეძლებს, მას საკმაოდ ადვილად შეეძლება ამ მგრძნობიარე მონაცემებზე წვდომა.თავად ალტმანს კვლავ სჯერა პაროლების და რიცხვითი (PIN) კოდების კონცეფციის. რა თქმა უნდა, მათი გატეხა შესაძლებელია, მაგრამ თუ პაროლი მრავალფაქტორიანი ავთენტიფიკაციის ნაწილია, შესაძლოა, ეს დაცულობისთვის საკმარისი იყოს.

1754579119

ChatGPT-სგან ამიერიდან შეხსენებებს მივიღებთ

OpenAI აცხადებს, რომ ChatGPT ამიერიდან შესვენებისკენ მოგვიწოდებს, როცა საუბარი განსაკუთრებით დიდხანს გაგრძელდება. ინიციატივა კომპანიის მცდელობის ნაწილია, რომ მომხმარებლებს ჩატბოტთან უფრო ჯანსაღი ურთიერთობა ჰქონდეთ.კომპანიის ბლოგპოსტის მიხედვით, ჩატებში შეხსენებები ამოხტება, ჩატბოტთან საუბრის გასაგრძელებლად კი ეკრანს უნდა დავაჭიროთ."უბრალოდ ვამოწმებ. რახანია ჩატაობ — შესვენების დრო ხომ არ არის?", — წერია შეტობინებაში.ცნობილია, რომ ChatGPT ზოგჯერ ზედმეტად მაამებლურად გვესაუბრება ანდა ინფორმაციას "იგონებს"; ზოგიერთ მომხმარებელში მან შეიძლება არარეალური აზროვნება ან დამაზიანებელი ქცევაც წაახალისოს. ჩატბოტს ყოველთვის არც ის გამოსდის, რომ არაჯანსაღი საუბრები შეაჩეროს. მსგავს შემთხვევებზე ივნისში გამოცემა The New York Times-მა დაწერა.OpenAI ბლოგპოსტში ამ ხარვეზებს ეხმაურება. კომპანიის განცხადებით, ChatGPT განახლდება და სარისკო გადაწყვეტილებებზე მეტი სიფრთხილით გაგვცემს პასუხებს; ნაცვლად პირდაპირი პასუხისა, ჩატბოტი პრობლემების გააზრებაში დაგვეხმარება — შეკითხვებს დაგვისვამს ან საკითხის დადებითი/უარყოფითი მხარეების სიას შემოგვთავაზებს.ცხადია, OpenAI-ს სურს, რომ ChatGPT ჩვენთვის სასარგებლო და სასიამოვნო ხელსაწყო იყოს, რომელიც მხარს დაგვიჭერს. მეორე მხრივ, ეს მლიქვნელობის რისკებსაც ზრდის. კომპანიას ამის გამო განახლების გაუქმებაც კი დასჭირვებია.ChatGPT-სთან საუბრის დროს შესვენებამ, შესაძლოა, მსგავსი პრობლემები შეამციროს. ეს მინიმუმ დროს მაინც მოგვცემს, რომ ჩატბოტის პასუხები გადავამოწმოთ — ანდა უბრალოდ OpenAI-ს პასუხისმგებლობას შეუმცირებს იმ პოტენციურ ზიანზე, რომელიც ბოტთან არაჯანსაღ კომუნიკაციას ახლავს.

1754576851

მსოფლიო მედია ბარაკ და მიშელ ობამების განშორების ამბავმა მოიცვა – აშშ-ს ყოფილი პირველი ლედის ინტერვიუ

ბოლო პერიოდში, მედიაში არ წყდება დისკუსიები აშშ-ს ექს-პრეზიდენტის, ბარაკ ობამასა და მისი მეუღლის, მიშელ ობამას განშორების შესახებ. წყვილი უფრო იშვიათად ჩნდება ერთად საჯარო სივრცეში. მიშელი მეუღლესთან ერთად არ ესწრებოდა რამდენიმე მნიშვნელოვან ღონისძიებას, რამაც გააჩინა ხმები მათი შესაძლო დაშორების შესახებ. მიშელი არ იმყოფებოდა ჯიმი კარტერის დაკრძალვაზე, სადაც ობამა მარტო მივიდა. მან ბოლო ინტერვიუებსა და პოდკასტებში არაერთხელ ისაუბრა თემაზე, რამდენად რთულია ხანგრძლივი ურთიერთობები და ქორწინება.ყოველივე ამის ფონზე, მიშელ ომაბამ IMO-ს პოდკასტის ერთ-ერთ ეპიზოდში, რომლის თანაწამყვანიც მისი ძმა, კრეიგ რობინსონია, მეუღლესთან გაცნობის პერიოდზე ისაუბრა.„ყველა ბარაკზე საუბრობდა, – ჰარვარდის სტუდენტი, ბრწყინვალე, ჭკვიანი და ფერადკანიანი. როცა მისი რეზიუმე ვნახე, ჩემთვის უცნაური იყო – ვფიქრობდი, რა სახელია ბარაკ ობამა… ძალიან მეუცნაურებოდა ის ფაქტი, რომ ის თეთრკანიანებს ძალიან მოსწონდათ და მეგონა, რომ „ნერდი“ იქნებოდა. ის უბრალოდ სხვა იყო – გაბედული, განსხვავებული, არ ეპუებოდა დადგენილ ჩარჩოებს და ეს მომხიბვლელად მეჩვენა.ბარაკი მალევე გახდა ჩემი ნამდვილი მეგობარი. ერთად დავდიოდით სადილზე, ვხუმრობდით, უამრავი საერთო გვქონდა. თავიდან ვცდილობდი, გრძნობები დამემალა, რადგან სამსახურში ასეთი ურთიერთობები რთულია. მეშინოდა, რომ სამსახურში დაწყებული რომანი კარიერას დამინგრევდა. ძალიან სერიოზულად ვუყურებდი ჩემს მომავალს. ხანგრძლივი ქორწინება მხოლოდ სიყვარულზე არაა დამოკიდებული, მნიშვნელოვანია პარტნიორობაა, ერთგულება, მოთმინება და მუდმივი მუშაობა. ეს რუტინა არ უნდა გახდეს! ყველაფერი რეალურად ძალიან რთულია“, – აცხადებს აშშ-ს ყოფილი პირველი ლედი.აღნიშნული ინტერვიუს შემდეგ, თამამად შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ წყვილს შორის არანაირი დაძაბული ურთიერთობა არ არის და ეს მხოლოდ და მხოლოდ ჭორებია. ცნობისთვის, ბარაკ და მიშელ ობამებმა 1992 წლის 3 ოქტომბერს ჩიკაგოში იქორწინეს. 1998 წყვილს პირველი ქალიშვილი, მალია ენი შეეძინა, 2001 წელს კი მეორე, ნატაშა. ოჯახი ახლა ვაშინგტონში ცხოვრობს. ისინი ამ სახლში 2017 წელს, ბარაკ ობამას პრეზიდენტობის დასრულების შემდეგ გადავიდნენ.

1754575020

ტესტი ვაშლებით გაჩვენებთ, რამდენად ჭკვიანი ხართ - გამოცადეთ საკუთარი თავი 10 წამში

 თვლით თავს ჭკვიან და დაკვირვებულ ადამიანად? ეს მარტივი და უჩვეულო ვიზუალური ტესტი დაგეხმარებათ საკუთარ თავს სხვა  მხრიდან შეხედოთ. უბრალოდ აირჩიეთ ოთხიდან ერთ-ერთი ვაშლი და გაიგეთ, რას ამბობს თქვენი არჩევანი თქვენს ინტელექტზე.ვაშლი №1თქვენ ხართ ფართო თვალსაწიერის მქონე ადამიანითქვენ მუდმივად ისწრაფვით ახალი ცოდნისკენ და ცდილობთ ღრმად გაიგოთ თქვენ გარშემო მიმდინარე მოვლენები. განვითარებული გაქვთ სიბრძნე, განასხვავებთ კარგს ცუდისგან და არ მიდიხართ კომპრომისზე სინდისთან. თქვენ შეგიძლიათ სხვების მოსმენა და საერთო ენის პოვნა - ეს არის მაღალი ემოციური ინტელექტის ნიშანი.ვაშლი №2თქვენ ხართ ანალიტიკოსი მაღალი IQ-ითთქვენი ძლიერი მხარეებია ლოგიკა, სტრატეგია და ობიექტურობა. ადვილად უმკლავდებით რთულ ამოცანებს, ერკვევით დეტალებში და შეგიძლიათ რამდენიმე ნაბიჯით წინ იფიქროთ. ხალხი აფასებს თქვენს აზრს, რადგან ის ყოველთვის დაბალანსებული და არგუმენტირებულია. ვაშლი №3თქვენ ხართ ადამიანი განვითარებული ლოგიკური ინტელექტითთქვენ გიყვართ სისტემურობა, წესრიგი და თანმიმდევრულობა. თქვენთვის ადვილია ორგანიზება და დაგეგმვა, სწრაფად ხვდებით მიზეზშედეგობრივ კავშირებს. ასეთი თვისებები გეხმარებათ წარმატებით მიაღწიოთ მიზნებს ფოკუსის დაკარგვის გარეშე. ვაშლი №4თქვენ ხართ ინტუიციისა და სოციალური ურთიერთობების ოსტატითქვენ ნატიფად გრძნობთ გარშემომყოფთა განწყობას, შეგიძლიათ სიტუაციასთან ადაპტირება და ადვილად პოულობთ მიდგომას სხვადასხვა ადამიანებთან. ეს მიუთითებს მაღალ ემოციურ ინტელექტზე, ადაპტაციის უნარსა და ღრმა ემპათიაზე.

1754572800

მოცეკვავე ენ ჰეთეუეი კამერების წინ პოზირებს - უახლესი კადრები „ეშმაკი ატარებს პრადას" ახალი ნაწილის გადაღებებიდან

ფილმის „ეშმაკი ატარებს პრადას" მეორე ნაწილის გადაღებები გრძელდება. ცოტა ხნის წინ, ინტერნეტსივრცეში ახალი კადრები გავრცელდა, სადაც ენ ჰეთეუეის ვხედავთ. ვარსკვლავი კამერების წინ ლურჯი კაბით პოზირებს.ჰეთუეი ფილმში ენდი სანდერსის როლს ასრულებს. ახალ სცენაში ის მსახიობთან, პატრიკ ბრემალთან ერთად ცეკვავს. ნახეთ უახლესი კადრები:            View this post on Instagram                       A post shared by fortunaplus.fm_103.5 (@fortunaplus.fm_103.5)

1754567940

ძაღლები სტრესთან გამკლავებაში, შესაძლოა, მეგობრებზე უკეთ გვეხმარებოდნენ - რა აჩვენა კვლევამ

 2022 წლის კვლევაში გამოკითხულთა მესამედმა განაცხადა, რომ სტრესის გამო უმეტესად "სრულიად გადაღლილები" არიან. რამდენიმე სხვა კვლევის მიხედვით კი სტრესის მაღალი დონე ჯანმრთელობის მრავალ პრობლემას — მათ შორის კიბოს, დემენციასა და გულის დაავადებებს — უკავშირდება.მიმდინარე დაკვირვებების ფონზე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ საზოგადოებაში სტრესის დონე ბუნებრივად შემცირდეს. ბევრი მეცნიერი მოსახლეობის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მხრივ მნიშვნელოვან უკუსვლასაც კი პროგნოზირებს. ამ მიზეზების გამო, სტრესის დონის დასარეგულირებლად მარტივი და ეფექტიანი მეთოდების შემუშავება ძალიან სასარგებლო იქნებოდა. ერთ-ერთი ასეთი ხერხი ძაღლებთან ურთიერთობას გულისხმობს.დენვერის უნივერსიტეტის მეცნიერები ადამიანებსა და ცხოველებს შორის ურთიერთობას იკვლევენ. ისინი მიიჩნევენ, რომ შინაური ცხოველის ყოლას უამრავი დადებითი მხარე აქვს და მათ შორის ერთ-ერთი სტრესის დონის შემცირებაა.უკანასკნელი 40 წლის განმავლობაში ათობით კვლევამ დაადასტურა, რომ ძაღლები ადამიანების მენტალურ ჯანმრთელობაზე დადებითად ზემოქმედებენ. ბოლო პერიოდში ძაღლების შინაურ ცხოველებად აყვანის გახშირებული ფენომენიც, ალბათ, სწორედ ამ მიზეზით აიხსნება.2024 წლის კვლევის მიხედვით ირკვევა, რომ ძაღლებს ადამიანებზე იმაზე გაცილებით უფრო ღრმა და ბიოლოგიურად რთული გავლენა აქვთ, ვიდრე გვეგონა. ამ ეფექტს, შესაძლოა, ადამიანების ჯანმრთელობაზე ძალიან მნიშვნელოვანი ზემოქმედება ჰქონდეს.ჩვენი ორგანიზმი სტრესზე სხვადასხვა ფიზიოლოგიური პროცესის გამართული და კოორდინირებული მუშაობით რეაგირებს. ძაღლებთან ურთიერთობის შესახებ ბოლო პერიოდში ჩატარებული კვლევები ძირითადად მხოლოდ ერთ ასეთ ფიზიოლოგიურ პროცესზე ფოკუსირდებოდა. ამ ნაშრომში კი მრავალი ბიოლოგიური მაჩვენებლის შეფასების გამო, უფრო ფართო სურათია ნაჩვენები. მეცნიერებმა ორგანიზმის მიერ სტრესზე რეაგირების ორი გზა შეისწავლეს. ესენია: ჰიპოთალამურ-ჰიპოფიზურ-ადრენალური (HPA) და სიმპატოადრენალურ-მედულარული(SAM) სისტემები. მაშინ, როდესაც ადამიანი სტრესის ძლიერ მოზღვავებას გრძნობს, SAM სისტემა სწრაფად იწყებს მოქმედებას. იგი ე.წ. "ბრძოლისა და გაქცევის" რეჟიმს ააქტიურებს, რაც ადრენალინისა და ენერგიის მატებაში ვლინდება. ამ პროცესების დაფიქსირება ალფა-ამილაზას დონის გაზომვით შეიძლება, ამიტომ მას SAM სისტემის ბიომარკერს უწოდებენ.HPA სისტემა კი უფრო ნელა, მაგრამ ხანგრძლივად მოქმედებს და კორტიზოლის გამოყოფას აძლიერებს. ეს ორგანიზმს საათობით ან დღეობით გაგრძელებულ საფრთხეებთან გამკლავებაში ეხმარება. სტრესის დროს გამოყოფილი კორტიზოლი საბოლოოდ ბიოქიმიურ პროცესებში გადადის და ორგანიზმის უკურეაქციას განსაზღვრავს. ამის გამო, მკვლევრები მას ხშირად სტრესის ინდიკატორად ან გასაზომად იყენებენ, ანუ კორტიზოლი HPA სისტემის ბიომარკერია.ადამიანებისთვის სტრესი არასასიამოვნო, მაგრამ საჭირო მექანიზმია. ის ჩვენს წინაპრებს მოულოდნელ საფრთხეებთან გამკლავებაში ეხმარებოდა. ამის მიუხედავად, ორგანიზმის მიერ სტრესზე გადაჭარბებული ან არასაკმარისი რეაქცია საზიანოა და ამ შემთხვევაში ოქროს შუალედის დაცვა აუცილებელია.ბევრმა კვლევამ აჩვენა, რომ ძაღლის თანდასწრებით მომხდარი სტრესული სიტუაციის დროს ადამიანებს კორტიზოლის დონე უფრო ნაკლები აქვთ, ვიდრე მარტო ან სხვა ადამიანთან ყოფნისას ექნებოდათ. საინტერესოა, რომ უმეტეს შემთხვევაში სტრესთან გამკლავებაში დახმარებისას ძაღლები მეგობრებზე უფრო "ეფექტიანები" აღმოჩნდნენ."საინტერესო შედეგის მიუხედავად, ჩვენ ვიფიქრეთ, რომ სურათი არასრული იყო. შესაბამისად, სტრესის სტანდარტულ ლაბორატორიულ ტესტირებებში დამატებით ძაღლის 40 პატრონი ჩავრთეთ. ეს ტესტი საჯარო გამოსვლასა და მათემატიკურ დავალებას მოიცავდა. მონაწილეთა ნაწილს ძაღლი თან ახლდა, ნაწილს კი — არა", — წერენ კვლევის ავტორები.მეცნიერებმა ტესტირებისას ორივე სისტემის ბიომარკერი, ანუ კორტიზოლი და ალფა-ამილაზა, გაზომეს. როგორც მოსალოდნელი იყო, ოთხფეხა მეგობართან მყოფ მონაწილეებს კორტიზოლის დონე ნაკლებად გაეზარდათ, მაგრამ ასევე მათთან ალფა-ამილაზას მკაფიო მატებაც დაფიქსირდა. ეს ფაქტი სტრესულ სიტუაციაში სიფხიზლის შენარჩუნებას ნიშანია. მარტო მყოფ მონაწილეებს ალფა-ამილაზას მატება თითქმის არ აღენიშნათ. ასე გადამეტებული სტრესის განცდის დროსაც ხდება ხოლმე და ეს ფაქტი სტრესზე რეაგირების სისტემის დარღვევაზე მიგვანიშნებს."საბოლოოდ, ძაღლთან მყოფმა ადამიანებმა სტრესზე რეაგირების იდეალური მექანიზმი გამოავლინეს — კორტიზოლი ზომიერად გაიზარდა და ალფა-ამილაზა გააქტიურდა. ამით დასტურდება, რომ ძაღლის პატრონები მოსალოდნელი საფრთხისას კონცენტრირებულნი არიან და ცრუ განგაშის შემთხვევაში დამშვიდებაც სწრაფად შეუძლიათ", — ამბობენ მკვლევრები.ეს შედეგები მიუთითებს, რომ ძაღლი სტრესულ სიტუაციებში გამკლავებაში შეიძლება ერთ-ერთი ყველაზე სანდო კომპანიონი იყოს.წყარო

1754564340

OpenAI-მ უფასო მორგებადი AI მოდელები გამოუშვა

 OpenAI-მ ხელოვნური ინტელექტის (AI) ორი ახალი მოდელი გამოუშვა, რომელთა გადმოწერაც უფასოა. აღსანიშნავია, რომ მათში ცვლილებების შეტანა მომხმარებლებსაც შეუძლიათ."ღია წონის ენობრივ მოდელებს" gpt-oss-120b და gpt-oss-20b ჰქვია. ChatGPT თავიდან არაკომერციული წამოწყება იყო, რომელიც ყველასთვის ხელმისაწვდომი ტექნოლოგიის შექმნას ისახავდა მიზნად. OpenAI-ს თავისი მოდელების მუშაობის პრინციპი უნდა გაესაჯაროებინა, რათა ნებისმიერ მსურველს შესძლებოდა მისი შესწავლა, გამოყენება თუ გაუმჯობესება. "ღია წონის მოდელების" გამოშვება კომპანიის სწორედ ამ თავდაპირველ ხედვას შეესაბამება.ღია წონის მოდელების შემთხვევაში გაწვრთნილი პარამეტრები საჯაროა, რაც მომხმარებლებს მოდელის ზუსტად რეგულირების საშუალებას აძლევს.Meta, ფეისბუკის მშობელი კომპანია, AI-ს მიმართულებით ხშირად ტრაბახობს აღნიშნული ღია მიდგომით; გარდა ამისა, DeepSeek-მა (ჩინური AI სტარტაპი) თავისი დაბალბიუჯეტიანი, გაუმჯობესებული მახასიათებლების მქონე მოდელით ინდუსტრიაში სახელი უკვე გაითქვა."დიდი ხანია, ღია წონის ენობრივი მოდელი აღარ გამოგვიშვია.ეს საოცარი შესაძლებლობაა ყველასთვის", — განაცხადა OpenAI-ს თანადამფუძნებელმა და პრეზიდენტმა გრეგ ბროკმენმა ჟურნალისტებთან ბრიფინგზე.OpenAI-ს ახალი მოდელები მხოლოდტექსტზეა დაფუძნებული — მათ გამოსახულებების, ასევე ხმოვანი ან ვიდეოჩანაწერების დამუშავება არ შეუძლია. ეს მოდელები, მაგალითად, ინტერნეტში ინფორმაციის მოსაძიებლად ან კომპიუტერული კოდის გასაშვებად გამოგვადგება."ამ მოდელებზე დიდ იმედებს ვამყარებთ. ვფიქრობთ, ეს მრავალ კვლევასა და ახალი პროდუქტების შექმნას შეუწყობს ხელს", — აღნიშნა სემ ალტმანმა, OpenAI-ს აღმასრულებელმა დირექტორმა.კომპანია სხვადასხვა პარტნიორთანაც თანამშრომლობს, მათ შორის: ტელეკომუნიკაციების ფრანგულ გიგანტთან Orange და მონაცემთა ღრუბლოვან პლატფორმასთან Snowflake. ამ კოლაბორაციების მიზანია, პრაქტიკული გამოყენებისთვის მოდელები დახვეწონ.როგორც OpenAI განმარტავს, ღია წონის მოდელები ისე შექმნეს, რომ დანაშაულებრივი მიზნებისთვის მათი გამოყენება ძალიან რთული იქნება.წლის დასაწყისში ალტმანმა თქვა, რომ ზემოხსენებული ღიაობის საკითხში თავისი კომპანია "ისტორიის არასწორ მხარეს" იყო. მოგვიანებით თქვა ისიც, რომ OpenAI არსებულ გეგმას გადაუხვევდა და ისევ არაკომერციულ ბიზნესად გააგრძელებდა მუშაობას. სტრუქტურული საკითხი დავის საგანი გახდა, ინვესტორთა დიდი ნაწილი კი მოგების გაზრდას ითხოვდა.თავის დროზე კომერციალიზაციის გეგმასაც მწვავე კრიტიკა მოჰყვა როგორც AI უსაფრთხოების აქტივისტების, ასევე ილონ მასკის, OpenAI-ის თანადამფუძნებლის, მხრიდანაც. მასკმა კომპანია 2018 წელს დატოვა, მოგვიანებით კი მას უჩივლა. როგორც ამტკიცებდა, სერვისების კომერციალიზაცია კომპანიის თავდაპირველ ფილოსოფიას ეწინააღმდეგებოდა. განახლებული გეგმის თანახმად, OpenAI-ის მონეტიზაციის განყოფილება თანხის გამომუშავებას შეძლებს, მაგრამ კვლავაც არაკომერციული საბჭოს ზედამხედველობის ქვეშ დარჩება.

1754562180

2025 წლის 10 აგვისტოს პლანეტების დიდი აღლუმია - რა ცვლილებებს მოუტანს თითოეულ ადამიანს იშვიათი ასტროლოგიური მოვლენა

 2025 წლის 10 აგვისტოს პლანეტების დიდი აღლუმია. ამ დღეს მერკური, იუპიტერი, ვენერა, ურანი, ნეპტუნი და სატურნი ერთ ხაზზე განლაგდებიან. როგორც ასტროლოგები ამბობენ, აღნიშნულ დღეს შეუძლია, ადამიანებს ძლიერი ენერგია მოუტანოს და სასარგებლო ცვლილებები წაახალისოს.პლანეტების აღლუმს ტრანსფორმაციისა და სულიერი ზრდის პერიოდს უწოდებენ. თითოეული ადამიანი 6 პლანეტის დადებით გავლენას იგრძნობს და მოტივაციაც გაიზრდება. შესანიშნავი დღეა იმისათვის, რომ სამომავლო გეგმები დასახოთ, იდეები ჩამოაყალიბოთ და თქვენი მიზნებისკენ კონკრეტული ნაბიჯები გადადგათ. თუკი ამ დღეს რაიმე ახალს წამოიწყებთ, ან არსებულის განვითარებას შეეცდებით, იმაზე გაცილებით მეტ წარმატებას მიიღებთ, ვიდრე შეიძლება იფიქროთ.ასტროლოგები პლანეტების აღლუმს კარმულად დატვირთულ დღეს უწოდებენ. ამიტომ, ამ დღისთვის არსებობს კონკრეტული რეკომენდაციები, რომელთა გათვალისწინებაც აღნიშნული ენერგიის სწორად გამოყენებაში დაგეხმარებათ.პირველ რიგში, ჩამოწერეთ ის, რაც გინდათ, რომ შეცვალოთ. ასევე, დაწერეთ თქვენი გეგმებისა და მიზნების შესახებ.შეეცადეთ, დღე პოზიტიურად გაატაროთ, გამოხატოთ სითბო, სიყვარული, დაეხმაროთ ადამიანებს. დადებითი ენერგია კარმულად უკან დაგიბრუნდებათ.ჩაატარეთ ე.წ. კარმული განწმენდა. შეეცადეთ, ადამიანებს ძველი წყენები აპატიოთ და თქვენი ცხოვრების ახალი ეტაპი დაიწყოთ...ვრცლად

1754493221

როგორი ტანსაცმელი ქმნის პრობლემებს უსაფრთხოების კონტროლზე აეროპორტში

 ტურიზმის ექსპერტები აფრთხილებენ ქალებს, რათა თავიდან აიცილონ აეროპორტში უსაფრთხოების შემოწმების მიზნით დაყოვნება. ზოგიერთი აეროპორტის სკანერი უფრო მგრძნობიარეა ლითონის კომპონენტების მიმართ ბიუსტჰალტერის შიგნით. დამატებითი შემოწმების თავიდან ასაცილებლად, მოგზაურებს ურჩევენ გამოიყენონ სპორტული ბიუსტჰალტერი ან რბილი მავთულის ბიუსტჰალტერი.წინასწარ მოიხსენით შარფი, ქამარი, საათი და ძალიან მასიური სამკაულები, მოათავსეთ ისინი სპეციალურ ყუთში, რომელიც გაიგზავნება სკანირებისთვის;შემოწმების დაწყებამდე მოიშორეთ 100 მლ-ზე მეტი სითხე და არ გაქვთ უფლება თან წაიღოთ ბოთლები;თუ ხელბარგით ატარებთ 100 მლ-მდე მოცულობის თხევად ჰიგიენურ ნივთებს, ისინი წინასწარ უნდა შეფუთოთ დალუქულ ჩანთაში და ამოიღოთ ჩანთიდან/ზურგჩანთიდან;