მეცნიერებმა წითელი ზღვის შესახებ სენსაციური აღმოჩენა გააკეთეს

მეფე აბდულას სახელობის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების უნივერსიტეტის მეცნიერებმა დაამტკიცეს, რომ დაახლოებით 6.2 მილიონი წლის წინ  წითელი ზღვა მთლიანად დაშრა და შემდეგ მოულოდნელად ინდოეთის ოკეანის წყლით აივსო.

კვლევის შედეგებმა მათ საშუალება მისცა, ზუსტად დაედგინათ წითელი ზღვის ტრანსფორმაციის დრამატული მოვლენის დრო, იტყობინება  Phys.  სეისმური გამოსახულების, მიკრონამარხების მონაცემებისა და გეოქიმიური დათარიღების მეთოდების გამოყენებით, მკვლევრებმა აჩვენეს, რომ მასიური ცვლილებები დაახლოებით 100 000 წლის განმავლობაში მოხდა - თვალის დახამხამებაში მნიშვნელოვანი გეოლოგიური მოვლენისთვის.

მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ წითელი ზღვა, რომელიც ადრე ხმელთაშუა ზღვასთან იყო დაკავშირებული, ცარიელ, მარილით სავსე აუზად გადაიქცა. შემდეგ ძლიერმა წყალდიდობამ ვულკანური ბარიერები გაარღვია, ბაბ ელ-მანდების სრუტე გახსნა და წითელი ზღვა ოკეანის დანარჩენ ნაწილთან ხელახლა დააკავშირა.

„ჩვენი შედეგები აჩვენებს, რომ წითელი ზღვის აუზმა დედამიწაზე ერთ-ერთი ყველაზე ექსტრემალური გარემო მოვლენა განიცადა: ის მთლიანად დაშრა და შემდეგ მოულოდნელად წყლით ხელახლა შეივსო დაახლოებით 6,2 მილიონი წლის წინ. წარღვნამ აუზი შეცვალა, აღადგინა საზღვაო პირობები და დაამყარა ძლიერი კავშირი წითელ ზღვასა და ინდოეთის ოკეანეს შორის“, - თქვა კვლევის წამყვანმა ავტორმა.

თავდაპირველად წითელი ზღვა ჩრდილოეთით ხმელთაშუა ზღვასთან არაღრმა ზღურბლით იყო დაკავშირებული. ეს კავშირი გაწყდა და წითელი ზღვა უნაყოფო მარილიან უდაბნოდ იქცა. სამხრეთ წითელ ზღვაში, ჰანიშის კუნძულებთან ახლოს, ზღვას ინდოეთის ოკეანისგან ვულკანური ქედი ჰყოფდა.

თუმცა, დაახლოებით 6.2 მილიონი წლის წინ, ინდოეთის ოკეანის წყალმა ეს ბარიერი გადალახა, რამაც კატასტროფული წყალდიდობა გამოიწვია. ნაკადმა 320 კილომეტრის სიგრძის წყალქვეშა კანიონი გამოკვეთა, რომელიც ზღვის ფსკერზე დღემდე ჩანს. წყალდიდობამ სწრაფად შეავსო აუზი, დატბორა მარილიანი ჭაობები და 100 000 წელზე ნაკლებ დროში აღადგინა ნორმალური საზღვაო პირობები. ეს მოვლენა მოხდა თითქმის მილიონი წლით ადრე, სანამ ხმელთაშუა ზღვა ცნობილი ზანკლესის წყალდიდობით აივსებოდა, რამაც წითელ ზღვას ხელახალი დაბადების უნიკალური ისტორია მისცა.

საერთო ჯამში, წითელი ზღვა ბუნებრივი ლაბორატორიაა იმის გასაგებად, თუ როგორ წარმოიქმნება ოკეანეები, როგორ გროვდება მარილის გიგანტები და როგორ ურთიერთქმედებს კლიმატი და ტექტონიკა მილიონობით წლის განმავლობაში. ეს აღმოჩენა ხაზს უსვამს, თუ რამდენად მჭიდრო კავშირშია წითელი ზღვის ისტორია გლობალურ ოკეანის ცვლილებებთან. მეცნიერებმა აღნიშნეს, რომ ეს ასევე აჩვენებს, რომ რეგიონმა ადრე განიცადა ექსტრემალური გარემო მოვლენები, მაგრამ შემდგომში ხელახლა გამოჩნდა, როგორც აყვავებული საზღვაო ეკოსისტემა.

„ეს ნაშრომი აფართოებს ჩვენს ცოდნას იმის შესახებ, თუ როგორ ყალიბდება და ფართოვდება ოკეანეები დედამიწაზე“, - თქვა კვლევის თანაავტორმა.