მეცნიერება • 1715061180

აღმოაჩინეს ჩუტყვავილას ახალი ფორმა, რომელიც შესაძლოა, უფრო საშიში იყოს

კონგო ცდილობს შეაჩეროს ჩუტყვავილას ეპიდემია. მეცნიერთა თქმით, სამთო ქალაქში აღმოჩენილი დაავადების ახალი ფორმა შეიძლება უფრო ადვილად გავრცელდეს ადამიანებში. ამის შესახებ Independent წერს .ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ განაცხადა, რომ კონგოს იანვრიდან მოყოლებული 4500-ზე მეტი საეჭვო შემთხვევა აქვს დაფიქსირებული, აქედან თითქმის 300 დაიღუპა. ასეთი მონაცემები სამჯერ მეტია გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით. კონგომ ასევე გამოაცხადა დაავადება ქვეყნის მასშტაბით ჯანმრთელობის საგანგებო მდგომარეობად.კვლევის წამყვანმა ავტორმა განაცხადა, რომ „ჩუტყვავილას განვითარების ახალ ეტაპზე ვართ“. მისივე თქმით, ამ კვლევის შედეგები მალე ერთ-ერთ ჟურნალში გამოქვეყნდება.ამავდროულად, მკვლევარმა აღნიშნა, რომ პაციენტების უმეტესობის მიერ მოხსენებული დაზიანებები მსუბუქია და განლაგებულია სასქესო ორგანოებზე, რაც ართულებს დაავადების დიაგნოზს. აფრიკაში წინა ეპიდემიების დროს, დაზიანებები ჩვეულებრივ აღმოჩენილი იყო მკერდზე, ხელებსა და ფეხებზე. მან დასძინა, რომ ახალ ფორმას სავარაუდოდ აქვს უფრო დაბალი სიკვდილიანობა.მბალა-კინგბენმა აღნიშნა, რომ კონგოში ჩუტყვავილას მქონე ადამიანების ნახევარზე ნაკლები ტესტირება ხდება.ექსპერტმა აღნიშნა, რომ ადამიანების უმეტესობა ინფიცირდება სქესობრივი კონტაქტით.ცნობილია ჩუტყვავილას ორი სახეობის არსებობა, რომლებიც დაკავშირებულია ჩუტყვავილასთან და ენდემურია ცენტრალური და დასავლეთ აფრიკაში. პირველი ტიპი უფრო მძიმეა და შეიძლება ფატალური იყოს ინფიცირებულთა დაახლოებით 10%-ში. 2022 წელს დაფიქსირდა ტიპი 2 დაავადება, სადაც ინფიცირებულთა 99% გადარჩა.მბალა-კინგბენი და მისი კოლეგები აცხადებენ, რომ მათ აღმოაჩინეს ახალი ტიპის 1 ვარიანტი, რომელიც შეიძლება იყოს პასუხისმგებელი 240-ზე მეტი შემთხვევაზე. ესენი არიან მიგრანტების მნიშვნელოვანი რაოდენობა, რომლებიც მიემგზავრებიან აფრიკის სხვა ქვეყნებში და მის ფარგლებს გარეთ.„ეს მიგვანიშნებს, რომ ვირუსი ადაპტირდება ადამიანებში ეფექტურად გავრცელებისთვის და შეიძლება გამოიწვიოს საკმაოდ სერიოზული ეპიდემიები,” - გააფრთხილა მან.მიუხედავად იმისა, რომ ჩუტყვავილას ეპიდემიები დასავლეთში ვაქცინებისა და მკურნალობის წყალობით იქნა შეკავებული, კონგოში ცოტა რამ იყო ხელმისაწვდომი. ოფიციალური პირები ახლა აწარმოებენ მოლაპარაკებებს დონორ ქვეყნებთან, როგორიცაა იაპონია, რათა შეიძინონ ვაქცინები.

მსოფლიო • 1714757037

იშვიათი ვირუსი მაღალი ლეტალობით გამოვლინდა პარიზში, ოლიმპიადის წინ

პარიზის რეგიონში ლასას ცხელების ვირუსით ინფიცირების შემთხვევა დაფიქსირდა, იუწყება BFMTV საფრანგეთის სანიტარიულ ორგანოებზე დაყრდნობით. ავადმყოფი გადაიყვანეს ბეგინის საავადმყოფოში ვალ-დე-მარნის განყოფილებაში. მისი მდგომარეობა ამჟამად სტაბილურია. ხელისუფლება ატარებს ეპიდემიოლოგიურ გამოკვლევას ინფექციის გამომწვევი მიზეზების გასარკვევად.პასტერის ინსტიტუტის ინფექციური დაავადებების ხელმძღვანელის, სილვენ ბაიზის თქმით, ევროპაში ეს ვირუსი იშვიათად ჩნდება და ითვლება „მივიწყებულ დაავადებად“. ის ძირითადად დასავლეთ აფრიკის მცხოვრებლებს აწუხებს. ჩვენ ვსაუბრობთ წელიწადში 100-300 ათას ადამიანზე. აქედან 5-6 ათასი იღუპება.ლასას ცხელება არის ინფექციური დაავადება, რომელსაც ახასიათებს მძიმე მიმდინარეობა, სიკვდილიანობის მაღალი პროცენტი, სასუნთქი სისტემის, თირკმელების, ცენტრალური ნერვული სისტემის დაზიანება, მიოკარდიტი და ჰემორაგიული სინდრომი. უმეტესად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს. მძიმე შემთხვევებში სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 50%-ზე მეტია.ასევე ნახეთ:პლუტონის რეტროგრადული პერიოდი დაიწყო - რას ნიშნავს ეს თქვენი ზოდიაქოს ნიშნისთვისახალი აღმოჩენა - სისხლის მოძრავმა უჯრედებმა, რომლებიც „ნადირობენ და ანადგურებენ“ კიბოს, შეიძლება შეაჩერონ დაავადების გავრცელება

პოლიტიკა • 1714550714

თბილისის მერიის „დაავადებათა სკრინინგის“ პროგრამის საშვილოსნოს ყელის კიბოს კომპონენტს ადამიანის პაპილომა ვირუსის HPV ტესტირება დაემატა

თბილისის მერიის „დაავადებათა სკრინინგის“ პროგრამის საშვილოსნოს ყელის კიბოს კომპონენტს ადამიანის პაპილომა ვირუსის  (HPV) ტესტირება დაემატა. აღნიშნული სიახლის შესახებ დედაქალაქის მერმა კახა კალაძემ თბილისის მუნიციპალიტეტის მთავრობის სხდომაზე განაცხადა.მისი თქმით, აღნიშნულ მომსახურებას დედაქალაქში რეგისტრირებული 30-დან 60 წლის ქალები უფასოდ მიიღებენ.„ჩვენ ახალი პროგრამის დანერგვა დავიწყეთ. HPV ტესტირება, მერიის პროგრამის ფარგლებში, „ეროვნულ სკრინინგ ცენტრში“ სრულად დაფინანსდება და დედაქალაქში რეგისტრირებული 30-დან 60 წლის ქალები, მომსახურებას უფასოდ მიიღებენ.  საქართველო რეგიონში პირველი ქვეყანაა, რომელიც HPV ტესტირებაზე გადავიდა. HPV მაღალტექნოლოგიური, ინფორმატიული და ზუსტი ტესტია, რომლის საშუალებით, მაღალი რისკის პაპილომა ვირუსის გამოვლენა ხდება. ტესტირების ახალი მოდელი, დაავადების ადრეულ ეტაპზე გამოვლენის საშუალებას იძლევა, რომ სწორად მოხდეს მისი მართვა-მკურნალობა და მეტ ქალს შეუნარჩუნდეს სიცოცხლე. საბოლოო ჯამში კი, ეს საქართველოში კიბოს ავადობის მაჩვენებლებზე აისახება“, - აღნიშნა კახა კალაძემ.მისივე განცხადებით, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) 2020 წელს საშვილოსნოს ყელის კიბოს ელიმინაციის პროცესი დაიწყო, რაც 2030 წლისთვის უნდა დასრულდეს.„აღნიშნული ორგანიზაციის რეკომენდაციით, სკრინინგისა და დიაგნოსტიკის საერთაშორისო გზამკვლევის გათვალისწინებით, 30-დან 60 წლის ქალებში PAP ტესტირება HPV-ით უნდა ჩანაცვლდეს. მინდა, ყველას ჯანმრთელობა გისურვოთ“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

მსოფლიო • 1714384497

კაკაოს მსოფლიო მარაგი საფრთხეშია - მეცნიერები გამოსავალს ეძებენ

მსოფლიო შოკოლადის წარმოება საფრთხის ქვეშაა, რადგან სპილოს ძვლის სანაპიროსა და განაში კაკაოს ხეებს  სწრაფად გავრცელებადი ვირუსი შეეყარათ, რომელიც გამოწვეულია პატარა მწერებით, სახელწოდებით mealybugs. შედეგად, მოსავლის 15-დან 50%-მდე იკარგება, ნათქვამია კვლევაში, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში PLOS One.აღმოჩნდა, რომ პესტიციდები მავნებლებზე ცუდად მოქმედებს, ამიტომ ფერმერები ვირუსის მიმართ მდგრადი ჯიშების მოყვანას ცდილობენ. ამის მიუხედავად, ბოლო წლებში, განაში 254 მილიონზე მეტი კაკაოს ხე დაიღუპა. არსებული ვაქცინა საკმაოდ ძვირი ღირს, ამიტომ ამერიკელმა მეცნიერებმა შესთავაზეს ნამყენი ღეროების დარგვის კონკრეტული სქემა.მისი შედგენისას მხედველობაში იქნა მიღებული მწერების გადაადგილების თავისებურებები და გაკეთდა გათვლები, თუ რა მანძილზე უნდა დაირგოს ხეები ერთმანეთისგან ისე, რომ ნამყენი ტოტები დაცული იყოს. განაში ჩატარებული საპილოტე ექსპერიმენტი წარმატებით დასრულდა. მოდელები ჯერ კიდევ ექსპერიმენტულია, მაგრამ ავტორები იმედოვნებენ, რომ ისინი შეაჩერებენ ვირუსის გავრცელებას და დადებით გავლენას მოახდენენ ფერმერების მოგებაზე და კაკაოს გლობალურ მარაგებზე.ასევე ნახეთ:სკანდალური სასამართლო პროცესი - რა ჩვენება მისცა ნათელმხილველმა, ახალგაზრდა ქალის მკვლელობის საქმეზე„ჩაჭერილი აქვს ჩემზე...“ - სალომე უშხვანის და ანი ყიფშიძის დაპირისპირება პიკს აღწევს

საზოგადოება • 1714069705

VIDEO: „ის შეიძლება გადაგვედოს კოცნით, შეხებით, პირსახოცით, ყოველდღიური ნივთების გაზიარებით...“ - ვირუსი, რომელსაც შეიძლება ჩვენს ორგანიზმში წლობით მიძინებული იყოს

ორთოპედ-ტრავმატოლოგმა გიორგი ლორიამ და ქირურგ-ოფთალმოლოგმა რეზო ომიაძემ გადაცემაში "ნამდვილი ექიმები" ისაუბრეს, რა იწვევს ჰერპესის ვირუსის განვითარებას და როგორ შეგვიძლია, თავიდან ავირიდოთ: 

მეცნიერება • 1713939540

მეცნიერები უნივერსალურ ვაქცინაზე მუშაობენ, რომელიც ვირუსის ყველა შტამისგან დაგვიცავს

როგორც ჩანს, მეცნიერები უნივერსალური ვაქცინის შექმნასთან ახლოს არიან, რომელიც ვირუსების ყველა შტამისგან დაგვიცავს.კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევარმა რონგ ჰაიმ სწორედ ასეთ ვაქცინაზე ისაუბრა და აღფრთოვანება არ დამალა.„რაც ამ ვაქცინაზე შემიძლია ვთქვა ისაა, რომ ის ფართოა და ეფექტურია ვირუსის ნებისმიერი ტიპის წინააღმდეგ. ასევე ის უსაფრთხოა და ეფექტისთვის მხოლოდ ერთი დოზაა საკმარისი. ეს შეიძლება იყოს ის უნივერსალური ვაქცინა, რომელსაც ამდენი ხანი ველოდით", - თქვა ჰაიმ, ვირუსოლოგმა და ახალი ნაშრომის ავტორმა.კლასიკური ვაქცინებისგან განსხვავებით, ახალი ვაქცინა არ იყენებს ტრადიციულ იმუნურ რეაქციას ან იმუნურად აქტიურ ცილებს. ამის ნაცვლად, ის რნმ-ის პატარა მოლეკულებს იყენებს, რომელსაც ჩვენი სხეული ვაქცინის დახმარებით ბუნებრივად ქმნის.„თუ ჩვენ შევქმნით მუტანტ ვირუსს, რომელსაც RNAi-ს დასათრგუნად ცილების წარმოება არ შეუძლია, ამით ვირუსს დავასუსტებთ. ამ გზით დასუსტებული ვირუსის ვაქცინის სახით გამოყენება შეგვიძლია და ასე იმუნურ სისტემასაც გავაძლიერებთ", - ამბობენ მკვლევრები.მკვლევრებმა ექსპერიმენტისთვის გენმოდიფიცირებული თაგვები გამოიყენეს, რომლებსაც B და T უჯრედების ნაკლებობა ჰქონდათ. შემდეგ თაგვებს გაუკეთეს ახალი ვაქცინა და ნოდამურას ვირუსის დოზა შეუყვანეს. ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ თაგვები ვირუსისგან 90 დღის განმავლობაში დაცულები იყვნენ.მიუხედავად იმისა, რომ ვირუსები მუტაციას განიცდიან, მკვლევრებს მიაჩნიათ, რომ პათოგენები უნივერსალურ ვაქცინებს გვერდს ვერ აუვლიან.„ვირუსმა შეიძლება განიცადოს მუტაცია, რის შედეგადაც კლასიკური ვაქცინა მას ვეღარ შეაჩერებს, მაგრამ უნივერსალური ვაქცინის შემთხვევაში ეს ასე არ მოხდება", — აღნიშნულია ნაშრომში.მკვლევრები მიიჩნევენ, რომ ისინი ვაქცინის ყველა ვირუსის წინააღმდეგ გამოყენებას შეძლებენ. ეს მოიცავს გრიპს, COVID-19-ს, SARS-სა და თითქმის ყველა სხვა ვირუსს.„ვირუსებს გააჩნია მსგავსება და ჩვენ მათ ყველას მოვიცავთ", - თქვა ჰაიმ.ჯერჯერობით უცნობია, თუ როდის მოხდება ვაქცინის ადამიანზე გამოცდა.

მსოფლიო • 1713708200

მეცნიერთა აზრით, შემდეგი პანდემია გრიპის ვირუსით იქნება გამოწვეული - The Guardian

წამყვანი მეცნიერების აზრით, გრიპი არის პათოგენი, რომელიც, სავარაუდოდ, უახლოეს მომავალში ახალ პანდემიას გამოიწვევს.საერთაშორისო კვლევის შედეგების მიხედვით, დაავადების წამყვანი ექსპერტების 57%-ს მიაჩნია, რომ მომაკვდინებელი ინფექციური დაავადების შემდეგი გლობალური გავრცელების მიზეზი შტამი იქნება - გრიპის ვირუსი.„ყოველ ზამთარში გრიპი ჩნდება. ამ ეპიდემიებს შეიძლება ეწოდოს მცირე პანდემიები. ისინი მეტ-ნაკლებად კონტროლდება, რადგან სხვადასხვა შტამი, რომლებიც მათ იწვევენ, საკმარისად ვირუსული არ არის - მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ იქნება", - ამბობს ის.ამავდროულად, კვლევაში მონაწილე ექსპერტების 21%-ის აზრით, გრიპის შემდეგ პანდემიის შემდეგი ყველაზე სავარაუდო მიზეზი შეიძლება იყოს მეცნიერებისთვის უცნობი ვირუსი, სახელად დაავადება X. ისინი თვლიან, რომ შემდეგი პანდემია ამით იქნება გამოწვეული. ჯერ კიდევ ამოუცნობი მიკროორგანიზმის მიერ, რომელიც მოულოდნელად გამოჩნდება, როგორიცაა Sars-CoV-2 ვირუსი, რომელმაც გამოიწვია Covid-19, როდესაც მან დაიწყო ადამიანების ინფიცირება 2019 წელს.ზოგიერთი მეცნიერი ჯერ კიდევ თვლის, რომ Sars-CoV-2 ვირუსი რჩება საფრთხედ, კვლევაში მონაწილე მეცნიერთა 15% მას ასახელებს პანდემიის ყველაზე სავარაუდო მიზეზად უახლოეს მომავალში.ამავდროულად, მეცნიერები ასევე აღნიშნავენ, რომ გრიპის მრავალი შტამის, მათ შორის H5N1-ის საწინააღმდეგო ვაქცინები უკვე შემუშავებულია, განსხვავებით Covid-19-ის სიტუაციისგან, როდესაც ვაქცინა თავიდან უნდა შემუშავებულიყო.

მეცნიერება • 1713705728

დეპრესიის მკურნალობისას ვარჯიში 1.5-ჯერ ეფექტიანი აღმოჩნდა, ვიდრე სხვა საშუალებები - მასშტაბური კვლევის შედეგი

სამხრეთ ავსტრალიის უნივერსიტეტის (UniSA) მკვლევრები მიიჩნევენ, რომ დეპრესიისა და სხვა გავრცელებული ფსიქიკური პრობლემების მკურნალობისას უპირატესობა ვარჯიშს უნდა მიენიჭოს. მათი ეს მოსაზრება კვლევების ყველაზე მასშტაბურ მიმოხილვას ემყარება, რომელიც კი აქამდე ჩატარებულა. ნაშრომს გამოცემაში British Journal of Sports Medicine გაეცნობით.თავისთავად, მიგნება ფსიქოთერაპიისა და მედიკამენტური მკურნალობის მნიშვნელობას არ აკნინებს. დადგინდა, რომ ფიზიკურ აქტივობას შეუძლია, დეპრესიის, შფოთვისა და სხვა სახის ფსიქოლოგიური დისტრესის მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის სიმპტომები შეამსუბუქოს.კვლევის თანახმად, სიმპტომები ყველაზე უკეთ 12-კვირიანი ანდა უფრო ხანმოკლე ვარჯიშისას შემცირდა.„...კვლევა აჩვენებს, რომ ფსიქიკური მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად ბევრი ვარჯიში სულაც არაა საჭირო", — აცხადებს ბენ სინგი, ნაშრომის მთავარი ავტორი და UniSA-ს მკვლევარი.ფსიქიკური აშლილობები მსოფლიოში ჯანმრთელობის პრობლემების გამომწვევი წამყვანი მიზეზია. 2019 წელს მენტალური პრობლემები 8-იდან ერთ ადამიანს აწუხებდა. ამასთანავე, ახალი კვლევებით იკვეთება, რომ შუახნის ასაკში ადამიანთა დაახლოებით 20% შედარებით მწვავე ფსიქოლოგიურ დისტრესს განიცდის.წინა კვლევებით დადგენილია ისიც, რომ დეპრესიის, შფოთვისა და სხვა ფსიქიკური პრობლემების მქონე პაციენტებმა ფიზიკური აქტივობისგანაც ისეთივე სარგებელი შეიძლება მიიღონ, როგორიც ფსიქოთერაპიისგან ანდა მედიკამენტური მკურნალობისგან."ცნობილია, რომ ფიზიკური აქტივობა ფსიქიკურ ჯანმრთელობას აუმჯობესებს", — ამბობს სინგი — "თუმცა, არსებული ცოდნის მიუხედავად, იგი მკურნალობის უპირატეს მეთოდად ფართოდ არ დანერგილა".როგორც წესი, ცალკეული კვლევების ფარგლებში სხვადასხვა ტიპისა და ინტენსივობის ფიზიკური აქტივობის მოქმედებას სწავლობენ სხვადასხვა პოპულაციებზე. შესაბამისად, ექიმებისთვის რთულია განსაზღვრონ, თუ რა სარგებელს მოიტანს ვარჯიში ფსიქიკური აშლილობების მკურნალობისას.სწორედ ამიტომ, UniSA-ს მეცნიერებმა გაცილებით მასშტაბურ კვლევას, ე.წ. ქოლგისებრ მიმოხილვას, მიმართეს. მათ ამ გზით შეაფასეს, თუ რა გავლენა აქვს ყოველივე ტიპის ფიზიკურ აქტივობას ზრდასრულებში დეპრესიაზე, შფოთვასა და სხვა ფსიქოლოგიურ სირთულეებზე.ქოლგისებრი მიმოხილვა არა ცალკეული კვლევების განხილვა, არამედ კვლევათა მიმოხილვების მიმოხილვას გულისხმობს, რათა კონკრეტულ საკითხზე არსებული სამეცნიერო ცოდნა შეჯამდეს. მას სხვაგვარად სისტემური მიმოხილვების შეჯამება ანდა მიმოხილვათა სინთეზიც შეგვიძლია ვუწოდოთ.მკვლევრებმა 12 ელექტრონული მონაცემთა ბაზიდან 2022 წლამდე გამოქვეყნებული ყველა შესაფერისი კვლევა მოიპოვეს. ჯამში მათ 97 მიმოხილვა გააანალიზეს, რომლებიც 1039 ცდასა და 128 119-ზე მეტ ცდის პირს აერთიანებდა.ყველა პოპულაციაში ვარჯიშისა და ჩვეულებრივი მკურნალობის შედეგების შედარებით დადგინდა, რომ ვარჯიში დეპრესიის, შფოთვისა და ფსიქოლოგიური დისტრესის სიმპტომებს ფსიქოთერაპიასა და მედიკამენტურ მკურნალობაზე 1.5-ჯერ ეფექტიანად შველოდა."აღმოვაჩინეთ ისიც, რომ ყველა ტიპის ფიზიკური აქტივობა იყო სასარგებლო, მათ შორის: აერობული ვარჯიში, თუნდაც სიარული, ძალისმიერი ვარჯიში, პილატესი და იოგა", — აცხადებს სინგი.მეორე მხრივ, სხვადასხვა ტიპის აქტივობა პაციენტებს სხვადასხვანაირად ეხმარებოდა. მაგალითისთვის, იოგა და გონება-სხეულის სხვა ვარჯიშები ყველაზე უკეთ შფოთვას ამცირებდა, ძალისმიერი ვარჯიში კი დეპრესიას შველოდა ყველაზე ეფექტიანად."უფრო მაღალი ინტენსივობის ვარჯიში შფოთვასა და დეპრესიას უკეთ ამსუბუქებდა, მეტ ხანგრძლივობას კი მცირე და საშუალო დროის ვარჯიშთან შედარებით მცირე გავლენა ჰქონდა", — აზუსტებს სინგი.ერთი შეხედვით, აზრს მოკლებულია, რომ შედარებით ხანმოკლე ვარჯიში ხანგრძლივზე ეფექტიანი აღმოჩნდა. ავტორები ამას იმით ხსნიან, რომ, შესაძლოა, ადამიანებისათვის ხანგრძლივი პროგრამებისათვის მიყოლა დამღლელი ყოფილიყო.ყველაზე დიდი სარგებელი მიიღეს ორსულებმა, ახლად ნამშობიარებმა ქალებმა, ასევე დეპრესიის, HIV ვირუსის, თირკმლის დაავადების მქონე ადამიანებმა და სულაც ჯანმრთელებმა.მკვლევრები მიგნებას იმას უკავშირებენ, რომ ისეთი პოპულაციები შეისწავლეს, რომელთაც დეპრესიისა თუ შფოთვის უფრო მაღალი და ფიზიკური აქტივობის დაბალი მაჩვენებლები შეიძლებოდა ჰქონოდათ. შესაბამისად, არაკლინიკურ პოპულაციებთან შედარებით მათ მეტის გაუმჯობესება შეეძლოთ.გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ცნობების უმეტესობაში მსუბუქი თუ საშუალო სიმძიმის დეპრესია იყო აღწერილი, შფოთვასა და ფსიქოლოგიურ დისტრესს კი შედარებით ცოტა მიმოხილვა ეთმობოდა. შესაბამისად, დასკვნები უფრო მყარი მაშინ იქნება, თუკი ფსიქიკური ჯანმრთელობის განსხვავებულ სფეროებში მეტი კვლევა ჩატარდება.კვლავაც, საგულისხმოა, რომ მიგნებები მედიკამენტური მკურნალობისა და ფსიქოთერაპიის მნიშვნელობას არ აკნინებს — ისინი მხოლოდ მიგვანიშნებს, რომ ვარჯიშიც არანაკლებ სასარგებლოა და საკითხს ცოტა სხვა თვალით უნდა შევხედოთ.

ჯანდაცვა • 1713126089

2 წლის ბავშვი პარაცეტამოლის ჭარბი დოზის გამო გარდაიცვალა (რუსეთი)

2 წლის გოგონა, რომელიც რესპირატორულ ვირუსულ დაავადებას ებრძოდა, შინ მკურნალობის დროს გარდაიცვალა. როგორც აღმოჩნდა, მშობლები მას ორი დღის განმავლობაში პარაცეტამოლის ჭარბ დოზას აძლევდნენ, რამაც ღვიძლი დაუზიანა. ამის შესახებ ინფორმაცია ბურიატიის რეგიონალური ჯანდაცვის სამინისტროს პრესსამსახურმა დაადასტურა.„ექიმებმა ყველაფერი გააკეთეს, რაც შეეძლოთ. მაგრამ ბავშვი ღვიძლის დაზიანებით გარდაიცვალა, სხეულმა გართულებებს ვერ გაუძლო“, - ნათქვამია უწყების ანგარიშში.ექიმები ბავშვისთვის ღვიძლის გადანერგვას გეგმავდნენ, მაგრამ ოპერაცია სხეულმა ვერ გადაიტანა. ზაკამენსკის ცენტრალური რაიონული საავადმყოფოს პრესსამსახურმა 20 მარტს გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ორი წლის ბავშვი პარაცეტამოლით მოიწამლა. ის "უკიდურესად მძიმე მდგომარეობაში" 17-18 მარტის ღამეს სასწრაფო დახმარების სპეციალური რეისით საავადმყოფოში გადაიყვანეს.„გამოკვლევამღვიძლის ფუნქციის ტესტებში კრიტიკული ცვლილებები გამოავლინა. ღვიძლი მთლიანად განადგურდა ჩვენს თვალწინ“, - განმარტეს სამედიცინო დაწესებულებაში.მიზეზი პარაცეტამოლის ჭარბი დოზა იყო. ვირუსით დაავადებული ბავშვი მიიღო თითო კილოგრამ წონაზე 200 მგ პრეპარატს ორი დღის განმავლობაში იღებდა, რაც რამდენჯერმე აღემატება ბავშვებისთვის დასაშვებ მაქსიმალურ დოზას.

რჩევები • 1713082071

ბავშვის რამდენი გაცივებაა წლის განმავლობაში ნორმალური - პედიატრის რეკომენდაცია

​პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „ერთსულოვნების დილა“ ბავშვების სეზონური ვირუსებით ავადობის შესახებ ისაუბრა:„დამოკიდებულება „გაცივდა და მორჩა“ აბსოლუტურად სწორია, თუ მას არ ახლავს ტემპერატურა. ცხვირიდან გამონადენი და სურდო, რა თქმა უნდა, ნაკლები რისკის შემცველია. ამის უკან ძალიან ხშირად დგას ან ძველი კორონავირუსი, ან რინოვირუსი. ეს იმას ნიშნავს, რომ ბავშვი გაციებულია, მაგრამ სხვებისთვის საფრთხეს წარმოადგენს. ნუ გაუშვებთ გაციებულ ბავშვს საბავშვო ბაღში, სკოლაში. ის სხვებისთვის რისკის შემცველია. აუცილებელია ტემპერატურის კონტროლი. რჩევა გვაქვს, რომ ამ დროს ბავშვს დამატებით მისცეთ სითხე, ჩაი, რძე, მინერალური წყალი. სითხის დამატებით მიცემა და ტემპერატურის კონტროლი არის ბავშვის მოვლის აუცილებელი ნაწილი.ბავშვის გამოჯანმრთელების ერთ-ერთი მთავარი ატრიბუტია, ვუვლით თუ არა სწორად მას, გვაქვს თუ არა ფანჯრები ღია, ვანიავებთ თუ არა ოთახს, ვასუფთავებთ თუ არა მის გარშემო საგნებს სველი წესით. რინოვირუსის დროს ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია, მაგრამ ვეცადოთ ბავშვის იზოლირებას. ნუ შევუზღუდავთ მას მოძრაობას, უბრალოდ შეზღუდვა გვაქვს კონტაქტების. ნუ გავუშვებთ ბავშვს ბაღში. შეიძლება ერთი ბავშვისთვის ვირუსი აღმოჩნდეს მსუბუქი და მეორე ბავშვს გაურთულდეს. ბავშვი ბინის პირობებში უნდა იყოს იზოლირებული.ვერცერთი ბავშვი ვერ გაიზრდება რესპირაციული ვირუსების გადატანის გარეშე. ეს წარმოუდგენელია. ჩვენთვის მთავარია არა ავადობის სიხშირე, არამედ მისი სირთულე. წლის განმავლობაში 10 გაციება ნორმალურია. ნუ თვლით გაციების ეპიზოდებს. ნუ ჩათვლით, რომ ეს ბავშვის სუსტი იმუნური პასუხის მიმანიშნებელია, სრულებითაც არა!“- აღნიშნა ივანე ჩხაიძემ.

მსოფლიო • 1712961234

B ვირუსით ინფიცირების პირველი შემთხვევა ჩინეთში დაფიქსირდა: 37 წლის მამაკაცი საავადმყოფოში მძიმე მდგომარეობაშია

ჩინეთი ჯერ კიდევ გვაშინებს. პანდემიის შემდეგ ჰონკონგში მაიმუნების მიერ გადატანილი ახალი ვირუსის პირველი შემთხვევა გამოვლინდა.ეს არის B ვირუსი, რომელმაც 37 წლის მამაკაცი მძიმე მდგომარეობაში დატოვა, ინფექცია მას შემდეგ გავრცელდა, რაც მას პარკში მაიმუნმა უკბინა.Bloomberg ასევე იტყობინება, რომ ადგილობრივი ჯანდაცვის ორგანოები აფასებენ ინვაზიის მასშტაბებს და მოუწოდებენ საზოგადოებას, თავი შეიკავონ გარეულ მაიმუნებთან კონტაქტისგან. ასევე რეკომენდებული იყო, სასწრაფოდ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას, თუ მაიმუნმა დააზიანა.37 წლის მამაკაცი 21 მარტს საავადმყოფოში გადაიყვანეს, მას შემდეგ რაც გონება დაკარგა მაღალი ტემპერატურის გამო.თებერვლის ბოლოს, როგორც მისმა ოჯახმა ექიმებს განუცხადა, მამაკაცი დაიჭრა Cam Shan Country Park-ის მონახულებისას, სალაშქრო ადგილი, რომელიც ცნობილია ველური მაიმუნების ჯარით.ვირუსი B ან Herpesvirus simiae ბუნებრივად გვხვდება მაკაკის ნერწყვში, შარდში და განავალში, განმარტავს ჰონკონგის ჯანდაცვის სამინისტრო.ინფიცირებულ ადამიანებს თავდაპირველად შესაძლოა აღენიშნებოდეთ გრიპის მსგავსი სიმპტომები, რომლებიც შესაძლოა გადაიზარდოს ცენტრალური ნერვული სისტემის ინფექციად.დაავადებამ შეიძლება გამოიწვიოს ტვინის მძიმე დაზიანება ან სიკვდილი, თუ დაუყოვნებლივ არ იმკურნალებს. წარსულში B ვირუსით ინფიცირების შემთხვევები ასევე დაფიქსირდა შეერთებულ შტატებში, კანადაში, იაპონიასა და ჩინეთში.პათოგენის გადაცემა ადამიანიდან ადამიანზე იშვიათად ხდება. 

მეცნიერება • 1712940999

ჰერპესის ვირუსი შესაძლოა, დემენციის რისკს აორმაგებდეს

 შვედეთში ჩატარებული ახალი კვლევის თანახმად, პირველი ტიპის ჰერპესის (HSV-1) ვირუსის ქონა დემენციის ჩამოყალიბების რისკს აორმაგებს. ეს ასოციაცია ამ კოგნიტიური დარღვევის განმსაზღვრავი უმთავრესი ფაქტორებისგან, ასაკისა და გენეტიკურ ვარიანტ APOE-4-ისგან, დამოუკიდებლად ვლინდება..შვედეთში ზრდასრული მოსახლეობის თითქმის 80%-ში HSV-1-ის ანტისხეულებია, ანუ მათ ორგანიზმში პათოგენია მოხვედრილი. ორალური ჰერპესის მქონე ზოგ ადამიანს სიმპტომები საეროდ არ უვლინდება, ზოგს კი პირის მიდამოში ბუშტუკები უჩნდება. ნებისმიერ შემთხვევაში, როგორც ჩანს, ეს ვირუსი კვალს მაინც ტოვებს.ავტორები ამბობენ, რომ დემენციასთან ჰერპესის კავშირზე უფრო და უფრო მეტი კვლევა მიანიშნებს. მისი ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ფორმა ალცჰაიმერის დაავადებაა, რომლის მქონე პაციენტებსაც ხშირად ტვინში ცილოვანი დანალექი უჩნდებათ. თერაპიების დიდი ნაწილი სწორედ ამ პრობლემის მოგვარებისკენაა მიმართული, რათა კოგნიტიური დარღვევები შეაჩეროს. ასეთი მცდელობები მეტწილად უშედეგოა.სპეციალისტთა ნაწილი ფიქრობს, რომ ზემოხსენებულ დანალექს შესაძლოა, იმუნურ ან ნერვულ სისტემაში საკუთარი როლი ჰქონდეს, როგორიცაა, მაგალითად, პათოგენებთან დაკავშირებული ზიანის თავიდან აცილება. შესაბამისად, არაა გამორიცხული, ალცჰაიმერი სხეულში უცხო და უკონტროლო მიკრობების შემოჭრის ნიშანი იყოს.ადრეულმა კვლევებმა ალცჰაიმერის მქონე პაციენტების ტვინში HSV-1-ის მოულოდნელი რაოდენობა გამოავლინა, თანაც მათი 72% სწორედ ცილოვან დანალექში იყო. ეს მიუთითებს, რომ შესაძლებელია, ჰერპესის ვირუსის მიმართ ორგანიზმის იმუნური რეაქცია კოგნიტიური ფუნქციების დაქვეითებასთან მჭიდრო კავშირში იყოს.ამ საკითხზე მეტის გასაგებად შვედეთში მომუშავე მეცნიერები 1002 ახალგაზრდას 15 წლის განმავლობაში აკვირდებოდნენ. აქედან 82%-ის სხეულში HSV-1-ის ანტისხეულები იყო. დადგინდა, რომ მათ დემენციის ჩამოყალიბების ორჯერ მეტი შანსი ჰქონდათ, ვიდრე ამ ანტისხეულების არმქონე ინდივიდებს. აღმოაჩნდა, რომ გენური ვარიანტი APOE-4, როგორც რისკ-ფაქტორი, სიტუაციას უფრო მეტად არ ამწვავებს.სპეციალისტებს სურთ, რომ ჩატარდეს კვლევები, რომლებითაც დაადგენენ, რამდენად შესაძლებელია, ჰერპესის მკურნალობით დემენცია ავიცილოთ თავიდან.