როგორ აღადგენს მოწევის შეწყვეტა თქვენს ჯანმრთელობას და რატომ არის ალტერნატივები მნიშვნელოვანი

თამბაქოს მოხმარება მსოფლიოში პრევენციული დაავადებების ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია და საქართველოც არ არის გამონაკლისი. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) ინფორმაციით, მოწევა პასუხისმგებელია ქრონიკული დაავადებების, ნაადრევი სიკვდილისა და ეკონომიკური ზარალის მნიშვნელოვან ნაწილზე ქვეყანაში. მიუხედავად ამისა, მრავალი მწეველი საქართველოში მოწევის შეწყვეტას უდიდეს გამოწვევად მიიჩნევს. მოწევა მხოლოდ ჩვევა არ არის — ეს არის ძლიერი დამოკიდებულება, რაც მისგან თავის დაღწევას განსაკუთრებით ართულებს.

მიუხედავად სირთულეებისა, არსებობს მტკიცე ფაქტი და რეალობა: მოწევის სრულად შეწყვეტა ყველაზე ეფექტური ნაბიჯია, რომელიც ადამიანს შეუძლია გადადგას საკუთარი ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად და სიცოცხლის გასახანგრძლივებლად. როგორც კი მოწევას წყვეტთ, თქვენი ორგანიზმი იწყებს აღდგენის  პროცესს. American Heart Association-ის ინფორმაციით, 20 წუთში გულისცემისა და წნევის დონე სტაბილიზდება. CDC-ის მიხედვით, 12 საათში სისხლში ნახშირბადის მონოქსიდის დონე ნორმალურ მდგომარეობას უბრუნდება, რაც სისხლს საშუალებას აძლევს მეტი ჟანგბადი გადაიტანოს. რამდენიმე კვირისა და თვის განმავლობაში ფილტვების ფუნქცია უმჯობესდება, იმუნიტეტი ძლიერდება და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკი მცირდება. გრძელვადიან პერსპექტივაში, WHO-ის ანგარიშის მიხედვით, კიბოს, გულის დაავადებებისა და ქრონიკული რესპირატორული დაავადებების რისკი მნიშვნელოვნად ქვეითდება.

თუმცა, საქართველოში არსებული კულტურული, სოციალური და სტრესული ფატქორების გათვალისწინებით, ბევრი ადამიანისთვის მოწევაზე უარის თქმა, თითქმის დაუძლეველი ბარიერია. მათთვის, ვინც სრულად ვერ წყვეტს მოწევას, ზიანის შემცირების სტრატეგიები პრაქტიკულ ალტერნატივას სთავაზობს. გასახურებელი თამბაქოს სისტემები, ელექტრონული სიგარეტები და ნიკოტინის ბალიშები იპყრობს ყურადღებას, როგორც საშუალებები, რომლითაც შესაძლებელია ტრადიციული სიგარეტის ზიანის შემცირება.

განსხვავებით ტრადიციული სიგარეტებისგან, რომლებიც თუთუნის წვას გულისხმობს და ათასობით მავნე ქიმიკატს გამოყოფს, ალტერნატიული პროდუქტები წვის პროცესს გამორიცხავენ - რაც კუპრისა და ნახშირჟანგის წყაროა.  Public Health England-ის (2015 წლის) კვლევის თანახმად, ელექტრონული სიგარეტის მსგავსი ალტერნატივები 95%-ით ნაკლებად მავნებელია, ვიდრე ტრადიციული სიგარეტის მოწევა. Cancer Research UK და Royal College of Physicians აღნიშნავენ, რომ ასეთი პროდუქტები ზიანის შემცირების ღირებული საშუალებებია იმ მწეველებისთვის, ვინც ვერ ახერხებს მოწევის სრულად შეწყვეტას.

მიუხედავად იმისა, რომ ეს პროდუქტები სრულად უსაფრთხო არ არის, უკვამლო ალტერნატივებზე გადასვლა მნიშვნელოვნად ამცირებს იმ ტოქსინებთან შეხებას, რომლებიც იწვევენ მოწევასთან დაკავშირებულ დაავადებებს. Harm Reduction Journal-ის კვლევამ აჩვენა, რომ მწეველები, რომლებიც გადადიან შემცირებული რისკის პროდუქტებზე, განიცდიან სუნთქვის ფუნქციის გაუმჯობესებას და მათ ორგანიზმში მავნე კარცინოგენების დონის შემცირებას.

საქართველოში, სადაც მოწევის დონე კვლავ მაღალია, ალტერნატიულ პროდუქტებზე გადასვლა კრიტიკული ხიდი შეიძლება გახდეს მათთვის, ვინც შეწყვეტას ვერ ახერხებს. მავნე ჩვევების ნაკლებად მავნე არჩევანის ჩანაცვლებით, მწეველები შეძლებენ ჯანმრთელობის რისკების შემცირებას.

საბოლოოდ, მოწევის შეწყვეტა რჩება იდეალურ მიზნად. თუმცა, მათთვის, ვინც ამ ნაბიჯს ვერ დგამს, მეცნიერულად დადასტურებული ალტერნატივები გამოსავალს გვთავაზობენ - რომელიც არა კომპრომისად, არამედ პრაქტიკულ და მტკიცებულებებზე დამყარებულ გამოსავლებად უნდა განიხილებოდეს, რომელიც ზიანს ამცირებს. საქართველოში, საზოგადოების ინფორმირებულობის, განათლების და პასუხისმგებლიანი რეგულირების პირობებში, შესაძლებელია სრულწლოვანი მწეველებისთვის იმ ხელსაწყოების მიწოდება, რომლებიც მათ უფრო ჯანსაღი არჩევანის გაკეთებაში დაეხმარებათ.

მოწევის შეწყვეტით ან ალტერნატიულ პროდუქტებზე გადასვლით, ადამიანები იბრუნებენ კონტროლს თავიანთ ჯანმრთელობაზე — თითო ნაბიჯით უკეთესი ცხოვრებისკენ. ყოველი პოზიტიური გადაწყვეტილებით, ჩვენ ვამცირებთ თამბაქოს ზემოქმედებას და მივიწევთ ჯანმრთელი, უკვამლო მომავლისკენ ინდივიდებისთვის, ოჯახებისთვის და საქართველოს საზოგადოებისთვის.