ალპური პუია ყვავის მთელ მსოფლიოში, რაც მხოლოდ 20 წელიწადში ერთხელ ხდება - რას ეუბნება სამყაროს მცენარე, ამ მოვლენით

პუია

2021 წელს კემბრიჯის უნივერსიტეტის ბოტანიკურმა ბაღმა კარგი ამბავი გააზიარა: იშვიათი კაქტუსი, Selenicereus wittii, აყვავდა. ველურ ბუნებაში ეს მცენარე მხოლოდ ამაზონის ტყეებში იზრდება, მისი ყვავილობა კი მხოლოდ 2-3 საათს გრძელდება. იშვიათი კაქტუსი იზრდება კონტროლირებად პირობებში მხოლოდ ათ ბოტანიკურ ბაღში მთელს მსოფლიოში, ამიტომ ბევრი მცენარის მოყვარული მხოლოდ ოცნებობს მისი ყვავილების ნახვაზე. იმ წელს, ისტორიაში პირველად, ბაღის თანამშრომლებმა მოახერხეს ყვავილობის გადაღება და ეს მოვლენა ყველას აჩვენეს. ცოტა ხნის წინ, კიდევ ერთი მსგავსი მოვლენა მოხდა, რომელიც დააინტერესებს მცენარეების და ყველა სახის იშვიათობის ყველა მოყვარულს. ბრიტანელ ბოტანიკოსებს ჰქონდათ პატივი დაკვირვება მოეხდინათ ალპური პუიას ყვავილობაზე - ეს ხდება მხოლოდ 20 წელიწადში ერთხელ. ზედმეტია იმის თქმა, რომ მათ ამ სილამაზის ფოტოები გაავრცელეს.


ალპური პუია (Puya alpestris) მიეკუთვნება ბრომელიადების ოჯახს, ანუ ის ცნობილი ანანასის შორეული ნათესავია. ეს მცენარე იზრდება მხოლოდ ჩილეს რესპუბლიკის ტერიტორიაზე, რომელიც მდებარეობს სამხრეთ ამერიკის სამხრეთ-დასავლეთით. ადგილობრივები მას თავიანთ ენაზე ჩაგუალს უწოდებენ.

ალპური პუიას სიმაღლე არ აღემატება 30 სანტიმეტრს, ანუ შედარებით პატარა მცენარეა. მას აქვს ძალიან ძლიერი ფესვთა სისტემა და მყარი ფოთლები.
ბევრს არასოდეს უნახავს ალპური პუია. ფაქტია, რომ ის იზრდება ექსკლუზიურად ანდების ფერდობებზე.

ამ მცენარის სანახავად საჭიროა 2 200 მეტრზე მეტ სიმაღლეზე ასვლა. როგორც წესი, ალპური პუია იზრდება იმ ადგილებში, სადაც დიდი ხნის თოვლია. როგორც გესმით, ყველა ტურისტს არ შეუძლია ასეთ სიმაღლეზე ასვლა.



მაგრამ ადამიანებისთვის, რომლებიც ბავშვობიდან ჩილეში ცხოვრობენ, ეს არც ისე რთული ამოცანაა. ხანდახან აგროვებენ ღეროებს და ჭამენ. არსებობს ვარაუდი, რომ ასობით წლის წინ ამერიკის ძირძველი ხალხები ამ მცენარეების ეკლებს სათევზაო კაუჭებად იყენებდნენ. მაგრამ ამის დამაჯერებელი მტკიცებულება არ არსებობს, რადგან მცენარეული მასალისგან დამზადებული ხელსაწყოები სწრაფად იშლება და დღემდე არ არის შემონახული.
ადგილობრივ მწყემსებს არ უყვართ პუია, რადგან ახალგაზრდა ცხვრები მცენარის ეკლიან ღეროებს ეხვევიან. თუ დროზე არ გადარჩნენ, მტკივნეულად კვდებიან. ასე რომ, ამ მცენარის ბუჩქებში სავსებით შესაძლებელია ცხოველების ჩონჩხების დანახვა და ის აშკარად საშინლად გამოიყურება.

იმისთვის, რომ ალპური პუია გაიზარდოს, საჭიროა მკაცრად განსაზღვრული გარემო პირობები. ის შექმნეს ბირმინგემის (ინგლისი) ბოტანიკურ ბაღში, სადაც, ალპური პუიას გარდა, შეგიძლიათ ნახოთ მრავალი სხვა ეგზოტიკური მცენარე.

ალპური პუია მონოკარპიული მცენარეა. ეს ნიშნავს, რომ ის მრავლდება მხოლოდ ერთხელ ცხოვრებაში: ყვავილობის შემდეგ კვდება. ყვავილობით მცენარე სამყაროს ეუბნება, რომ ის უნდა მოკვდეს. ბრიტანეთის ბაღის ბოტანიკოსები იმედოვნებენ, რომ ოდნავ მაინც გააუმჯობესებენ სიტუაციას თესლის ამოღებით და ხელახლა დარგვით.