როგორ იქცა „მშრალი ხიდი“ თბილისის ერთ-ერთ მთავარ სიმბოლოდ

მშრალი ხიდი — თბილისის ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილი ადგილია. ის მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ქალაქის როგორც ისტორიულ, ისე თანამედროვე განვითარებაში. ხიდი განთავსებულია მტკვრის მარჯვენა ნაპირზე, ის არა მხოლოდ თბილისის ურბანული სტრუქტურის ნაწილია, არამედ მისი ისტორიის მნიშვნელოვანი ტვირთის მატარებელია.

მშრალი ხიდის აგება 1830-იან წლებში დაიწყო, როცა ქალაქის მმართველობამ გადაწყვიტა, გადაეჭრათ მტკვრის მარცხენა სანაპიროსთან ახლად განვითარებული უბნებისთვის (ჩუღურეთი, კუკია, გერმანელთა დასახლება) მისასვლელი გზა. მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად კაპიტალური ხიდის აშენებას გეგმავდნენ, ხიდის მშენებლობა ვერ განხორციელდა ფინანსების არარსებობისა და სამხედრო მიზნებისთვის გადანაწილების გამო. ამის შედეგად, დროებით ხის ხიდი აშენდა, რომელიც მტკვრის ადიდების შედეგად რამდენჯერმე დაინგრა.

მეფისნაცვალ მიხეილ ვორონცოვის ინიციატივით, 1840-იან წლებში იტალიელმა არქიტექტორმა ჯოვანი სკუდიერიმ შეიმუშავა ახალი ხიდის პროექტი. ამ პროექტის მიხედვით, ხიდი შედგებოდა ორი ნაწილიდან: დიდი და მცირე ხიდი. მისი მშენებლობა დაიწყო 1848 წელს, თუმცა აღნიშნული პროცესი ხშირად ფერხდებოდა. საბოლოოდ, 1851 წელს მცირე ხიდის მშენებლობა დასრულდა, რომელსაც შემდეგ „მიხეილის მცირე ხიდი“ ეწოდა, მაგრამ მოგვიანებით სახელწოდება შეიცვალა და „ნიკოლოზის ხიდი“ გახდა.

ხიდის მთავარი ნაწილი თლილი ქვით იყო აშენებული , რომლის სიგრძე 32 მეტრს აღწევდა, რაც იმ დროისათვის რუსეთის იმპერიაში ერთ-ერთი უდიდესი იყო. 1930-იან წლებში, როცა მტკვრის ტოტი გაშრა, კუნძული გაქრა, ამიტომ ხიდს სახელი „მშრალი ხიდი“ მიენიჭა. ამ დროს ხიდი გახდა ახალი სივრცის ნაწილი, რომელიც ფართოდ გამოიყენებოდა სავაჭრო დუქნებისთვის, ძველმანებითა და ხელნაკეთი ნივთებით მოვაჭრეებისთვის.

მშრალი ხიდი თბილისის არქიტექტურული ნაგებობების მნიშვნელოვან ნაწილს წარმოადგენს. მისი სავალი ნაწილის სიგანე 11 მეტრია, ხოლო ინჟინრული და არქიტექტურული მახასიათებლები ამ ტერიტორიაზე განლაგებულ სხვა შენობებთან ერთად ქმნის თბილისის კულტურული იდენტობის სიმბოლოებს. განსაკუთრებით აღსანიშნავია ხიდის თავში განლაგებული ორი ისტორიული სასტუმრო: „გრანდ-ოტელი“ და „ლონდონი“, რომელთა არქიტექტურული სტილი კლასიცისტური ელემენტებითაა გაწყობილი. ამ სასტუმროების არქიტექტურა და არქიტექტურული მორთულობა, მათ შორის ხის და რკინის აივნები, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ქალაქის ვიზუალურ განახლებაში... სრულად