1745386689

„ამ საკვების მიღება მინიმუმამდე უნდა შევამციროთ!“ - ექიმის გაფრთხილება

ექიმი ირმა უკლება საუბრობს საკვებზე, რომელიც სიმსივნის გაჩენის რისკს მკვეთრად ზრდის.„სიმსივნური პროცესები საქართველოში და მსოფლიოში საგრძნობლად იზრდება, გაახალგაზრდავდა კიდეც. ამას წინ უძღვის სხვადასხვა ანთებითი პროცესი, რომელიც შეიძლება გამოწვეული იყოს საკვებით. ჩვენს ყოველდღიურ რაციონში შედის პურ-ფუნთუშეული, წვნიანები და ა.შ. ეს იწვევს ანთებით პროცესებს და უფრო მავნეა, ვიდრე შაქარი, ზეთში შემწვარი ფრი, ქათმის ან ნებისმიერი ხორცი. ასევე, გაზიანი სასმელი - ესენი ამ ყველაფერთან უცოდველად გამოიყურება. იმიტომ, რომ ეს პროდუქტი მცენარეული ზეთია, ეს მცენარე სიმინდი, სოიო და მზესუმზირა შეიძლება იყოს, რომელიც ისეთი პროდუქტისგან მზადდება, რომ თავიდან როგორც საკვებად გამოსაყენებელი კი არა, მრეწველობაში აპარატების შესაზელად. წარმოიდგინეთ, რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში, შიგნიდან „ჟანგავს“. აქედან გამომდინარე, მას მავნე რადიკალების წარმოქმნა ახასიათებს, ოქსიდაციული სტრესის გამო. შიგნიდან ნელ-ნელა „დაჟანგვა“ ანთებითი პროცესების ტოლფასია, რომელიც ისე გადააგვარებს ქსოვილებსა და უჯრედებს, რომ სიმსივნეებს თავისუფლად იწვევს. ასე რომ, ზეთი ამოვიღოთ ჩვენს რაციონიდან, ან შეიძლება გამოვიყენოთ უსაფრთხო ზეთი - თქვენ აირჩიეთ, იცით კარგად, რომელიც...ასევე, ეცადეთ და საკვების მომზადების წესიც შეცვალეთ. უკვე საგანგაშო კვლევები იდება, რომ ეს ზეთები ონკოლოგიაში წამყვანია. გავითვალისწინოთ და ვიყოთ ჯანმრთელად“, - ამბობს ექიმი.

1744887309

როგორ იღებს ადამიანი გადაწყვეტილებას - მეცნიერებმა "ლოგიკის ცენტრი" აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ტვინის ის რეგიონი, რომელიც პასუხისმგებელია ადამიანის უნარზე, გაუმკლავდეს ახლად გაჩენილ პრობლემებს. მკვლევრებმა ეს ტვინის დაზიანების მქონე პაციენტების შესწავლისას შეძლეს.მეცნიერებმა, ლონდონის ნევროლოგიისა და ნეიროქირურგიის ეროვნული ჰოსპიტლის ექსპერტების ხელმძღვანელობით, 247 პაციენტის ტვინი შეისწავლეს, რომლებსაც დაზიანებები ინსულტისა და სიმსივნის შედეგად ჰქონდათ მიღებული. მათ ეს მონაცემები 81 ისეთი ადამიანის ტვინს შეადარეს, რომლებსაც მსგავსი დაზიანებები არ გააჩნდათ.UCL Queen Square-ის ნევროლოგიის ინსტიტუტის მკვლევრების თქმით, კვლევამ გამოავლინა ტვინის ძირითადი რეგიონები, რომლებიც აუცილებელია ლოგიკური აზროვნებისთვისა და პრობლემების გადასაჭრელად.მკვლევრებმა შეიმუშავეს ახალი ტესტები მსჯელობის უნარების შესაფასებლად. ტესტები მოიცავდა ვერბალური მსჯელობის ამოცანებსა და დედუქციურ მსჯელობას, სადაც ადამიანები იყენებენ სურათებს, ფორმებსა და რიცხვებს დავალებების გადასაჭრელად.ტესტებში შედეგები დაკავშირებული იყო ე.წ. "დაზიანებების დეფიციტის რუკასთან" (lesion-deficit mapping) — ინსტრუმენტთან, რომელიც გამოიყენება იმის დასადგენად, თუ ტვინის რომელი უბანი (დაზიანების მიღების შემთხვევაში) იწვევს კონკრეტულ პრობლემას.ტვინის მარჯვენა შუბლის წილის დაზიანების მქონე ადამიანებს ბევრად უფრო გაუჭირდათ დავალებებისთვის თავის გართმევა, ვიდრე სხვა დაზიანებების მქონე პირებს. მათ დაახლოებით 15%-ით მეტი შეცდომა დაუშვეს. ეს ნიშნავს, რომ ტვინის მარჯვენა შუბლის წილი გადამწყვეტ როლს თამაშობს ახალი და უცნობი პრობლემების გადაჭრისას.კვლევის წამყვანმა ავტორმა, დოქტორ ჯოზეფ მოლმა თქვა, რომ ისინი იკვლევდნენ თუ როგორ ეხმარება ტვინის მარჯვენა შუბლის წილი ადამიანებს იფიქრონ უკეთ და გადაჭრან ახალი პრობლემები. მისი თქმით, ეს კვლევა პაციენტებს შედეგების გაუმჯობესებაშიც დაეხმარება.დასკვნები აჩვენებს მჭიდრო კავშირს მარჯვენა ფრონტალურ ტვინის წილსა და შუბლის ტვინის ქსელს შორის. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ სწორედ ეს უბნები ასრულებს გადამწყვეტ როლს პრობლემების გადაჭრისას — როდესაც ადამიანი რთულ დავალებას უმკლავდება.მკვლევრების თქმით, სწორედ აქ "იბადება გადაწყვეტილება" და ეს ტვინის ერთგვარი "ლოგიკის ცენტრია".წყარო

1744707780

გეგმური ამბულატორიული მომსახურების სახელმწიფო დაფინანსება შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირებისთვის

🔵 100 % -ით ფინანსდება: 🔷 ექიმის მიერ დანიშნული, სახელმწიფო პროგრამით გათვალისწინებული, ქრონიკულ მედიკამენტები 🔷 ეროვნული კალენდრით გათვალისწინებული პროფილაქტიკური აცრები 🔷 ექიმ - სპეციალისტების მომსახურება: ⬛ ენდოკრინოლოგი⬛ გინეკოლოგი⬛ უროლოგი⬛ ოფთალმოლოგი⬛ ნევროლოგი⬛ კარდიოლოგი⬛ ოტორინოლარინგოლოგი⬛ ქირურგი 🔷 კლინიკურ - ლაბორატორიული გამოკვლევები: ⬛ სისხლის საერთო ანალიზი⬛ შარდის საერთო ანალიზი⬛ გლუკოზა პერიფერიულ სისხლში⬛ კრეატინინი⬛ ქოლესტერინი სისხლში⬛ შრატში ლიპიდების განსაზღვრა⬛ განავლის ანალიზი ფარულ სისხლდენაზე⬛ პროთრომბინის დრო⬛ ჰემოგლობინი⬛ ღვიძლის ფუნქციური სინჯები (ALT, AST)⬛ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციური სინჯი (TSH) 🔷 ინსტრუმენტული გამოკვლევები: ⬛ ელექტროკარდიოგრაფია⬛ საჭმლის მომნელებელი სისტემის ექოსკოპია⬛ შარდ-სასქესო სისტემისა და მცირე მენჯის ⬛ ღრუს ორგანოების ექოსკოპია⬛ გულმკერდის რენტგენოსკოპია/რენტგენოგრაფია⬛ ძვლების რენტგენოგრაფია ☑️ 80% - ით ფინანსდება კომპიუტერულიტომოგრაფია🔵 გეგმური ამბულატორიული მომსახურების მისაღებად:🔷 საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამაშიჩართული პირი რეგისტრირებული უნდა იყოს მისმიერ შერჩეულ ნებისმიერ პირველადი ჯანდაცვისცენტრში/პოლიკლინიკაში🔷 მიმართეთ ოჯახის/სოფლის ექიმს. აღნიშნულისამედიცინო სერვისის მისაღებად, მისიდანიშნულება აუცილებელია🔵 ვმართოთ ჯანმრთელობა ერთად!

1744443609

ხანმოკლე ჩაძინება დემენციის რისკს ამცირებს... - კვლევა

ახალი კვლევის მიხედვით, ხანმოკლე ჩაძინება დემენციის რისკს ამცირებს.დღის განმავლობაში, რეგულარული, ხანმოკლე ჩაძინებები ჩვენს თავის ტვინს მოცულობას და შესაბამისად, ახალგაზრდობას უნარჩუნებს, თანაც იმდენად, რომ ეს დაკავშირებულია ჯანმრთელ კოგნიტიურ ფუნქციებთან, დემენციისა და სხვა დაავადებების დაბალ რისკთან.ამერიკელმა, ბრიტანელმა და ურუგვაელმა მეცნიერებმა 40-დან 69 წლამდე 378 932 ადამიანის მონაცემები შეისწავლეს, რათა ენახათ, როგორია რეგულარული ჩათვლემისკენ გენეტიკურად მიდრეკილთა კოგნიტიური მდგომარეობა მათთან შედარებით, ვისაც ასეთი გენები არ აქვს.დაადგინეს, რომ ჩათვლემის მოყვარულებს უფრო დიდი თავის ტვინი აქვთ, ასაკით მათზე 2,6 – 6,5 წლით პატარების ზომის.„ჩვენი კვლევა მიუთითებს მიზეზობრივ კავშირზე ჩათვლემის ჩვევასა და ტვინის უფრო დიდ მოცულობას შორის“, — ამბობს კვლევის ავტორი, ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის (UCL) ნეირომეცნიერი ვალენტინა პასი.65 წელს გადაცილებულ ადამიანებზე ჩატარებული წინა კვლევის მიხედვით, დღისით ძილი აუმჯობესებს მოკლევადიან შემეცნებას და კოგნიტიურ ტესტებში, ჩათვლემის მოყვარულები არამოყვარულებს სჯობნიან. ახალ კვლევაში ჩაძინების ხანგრძლივობა არ აღურიცხავთ, მაგრამ როგორც წინა კვლევები მიუთითებს, საუკეთესო ვარიანტია 30 წუთზე ნაკლები დროით ჩაძინებები; ამავე დროს, დღის უფრო ადრე მონაკვეთში ჩაძინებები გავლენას არ ახდენს ღამის ძილზე.

1744318132

„წითელა დაბრუნდა…” - მაია ბუწაშვილი მოსახლეობას აფრთხილებს

ინფექციონისტი, მაია ბუწაშვილი საზოგადოებას აფრთხილებს და წერს, რომ გაზაფხულზე წითელას შემთხვევების მატებაა მოსალოდნელი. "წითელა დაბრუნდა”, გვაფრთხილებენ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის უწყებები. ეს შეეხება როგორც ევროპის კონტინენტს, ასევე აშშ-ს.ევროპაში წითელას რაოდენობამ ბოლო 25 წლის განმავლობაში ყველაზე მაღალ ნიშნულს მიაღწია. დაფიქსირდა სიკვდილის 38 შემთხვევა. ევროპის დაავადებათა კონტროლის ცენტრის (ECDC) თანახმად, შემთხვევების მნიშვნელოვანი წილი მოდის 15-19 წლის და 30 წელზე მეტი ასაკის ადამიანებზე.წითელას ყველაზე მეტი შემთხვევა ევროპაში  დაფიქსირდა რუმინეთში (30 ათასი).ამ გაზაფხულზე ვარაუდობენ წითელას შემთხვევების მატებას.შემთხვევების უმეტესი ნაწილი აუცრელ ადამიანებზე მოდის.ამიტომ ამჟამად ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანები იყვნენ აცრილნი წითელას საწინააღმდეგო ვაქცინით",-წერს მაია ბუწაშვილი.

1744135809

ხილი, რომელშიც კიბოს საწინააღმდეგო ნივთიერება აღმოაჩინეს - უახლესი კვლევა

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს რამდენიმე ხილი, რომლებიც შეიცავს კიბოს საწინააღმდეგო ნივთიერებებს. ასაი (Açaí) კენკრა: ფლორიდის უნივერსიტეტის კვლევამ აჩვენა, რომ ასაის კენკრის ექსტრაქტები ლეიკემიის უჯრედებში თვითგანადგურების რეაქციას იწვევენ. ​ბროწეული: კვლევებმა აჩვენა, რომ ბროწეულის ექსტრაქტები აფერხებენ კიბოს უჯრედების ზრდას ლაბორატორიულ პირობებში. ​ვაშლი: კორნელის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ვაშლის ფიტოქიმიკატები ხელს უწყობენ კიბოს უჯრედების ზრდის შეჩერებას. ​მარაკუია (პასიფლორა): პეკინის უნივერსიტეტის კიბოს კვლევითმა ინსტიტუტმა აღმოაჩინა, რომ მარაკუიას თესლებში არსებული პიცეატანოლი შეიძლება ეფექტური იყოს კუჭის კიბოს წინააღმდეგ.კივი: კვლევებმა აჩვენა, რომ კივის წვენი შეიცავს იზოკვერცეტინს, რომელიც ხელს უწყობს ფილტვის კიბოს უჯრედების ზრდის შეჩერებას. თეთრი საპოტე (White Sapote): ამ ხილში აღმოჩენილია ზაპოტინი, რომელიც კოლორექტალური კიბოს უჯრედების წინააღმდეგ მოქმედებს. ​ეს კვლევები, ძირითადად, ლაბორატორიულ პირობებში ჩატარდა, და საჭიროა დამატებითი კვლევები, რათა დადგინდეს ამ ხილის ეფექტურობა ადამიანებში.ამასთან, იტალიელთა მეცნიერთა ჯგუფმა აღმოაჩინა, რომ ოლეანოლის მჟავა პრეპარატ კამპტოთეცინთან ერთად გაზრდის მკურნალობის ეფექტურობას. ოლეანოლის მჟავა გვხვდება ყურძენში, ზეითუნის ზეთში და ბევრ სხვა მცენარეულ საკვებში.

1744112691

გარეგნობის რა ცვლილება არ უნდა გამოგვრჩეს - ორი სიმპტომი, რომელიც, შესაძლოა, მძიმე დაავადების მაჩვენებელი იყოს

ჯანმოს სტატისტიკის მიხედვით, მსოფლიოში ადამიანების უმეტესობა გულ-სისხლძარღვთა პათოლოგიების გამწვავებით იღუპება. სისხლძარღვებთან, გულთან და სუნთქვის გაძნელებასთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა შეიძლება მნიშვნელოვნად გაართულოს ახალგაზრდების ცხოვრებაც კი. და ზოგიერთ შემთხვევაში, ფატალური შედეგიც დადგეს.კარდიოლოგი იური პიკშა ხსნის იმ ცვლილებებს, რომელთა დროული გამოვლენა სიცოცხლეს შეგვინარჩუნებს.რაც უფრო ადრე შეძლებთ ამის გაკეთებას, მით უფრო მაღალია თქვენი ხანგრძლივად ცხოვრების შანსები. ეს განსაკუთრებით ეხება მამაკაცებს. ექიმის თქმით, სიკვდილიანობის ერთ-ერთი გავრცელებული მიზეზი სისხლძარღვთა ათეროსკლეროზია. ეს ტერმინი გულისხმობს არტერიების ძლიერ დაზიანებას ქოლესტერინის გამო სისხლძარღვების შიდა გარსებში, მათი სანათურის შევიწროებას და ორგანოს სისხლით მომარაგების დარღვევას.მოსალოდნელი საფრთხის ყველაზე გავრცელებული ნიშნებია: ხშირი თავბრუსხვევა, ენერგიის დაკარგვა და მეხსიერების პრობლემები. თუმცა, თქვენ შეგიძლიათ ეჭვი შეიტანოთ პრობლემაზე ასევე გარეგანი ნიშნებიდან გამომდინარე: ეს ნიშნებია: სწრაფი და მოულოდნელი გამელოტება და ასევე მოულოდნელი და სწრაფი გაჭაღარავება.ექსპერტის აზრით, თმის ფერისა და მდგომარეობის უეცარი ცვლილება ჯანმრთელობის უარყოფითი ცვლილების სერიოზული ნიშანია. თუმცა, როდესაც პირველი ეჭვები გაჩნდება, თმის გადანერგვას კი არ უნდა მიმართოთ,  არამედ თერაპევტს უნდა მიაკითხოთ, რომელიც დაგინიშნავთ დეტალურ გამოკვლევას და მიმართავს უფრო სპეციალიზებულ სპეციალისტს.

1743742440

რა არის აფლატოქსინ M1 და რა საფრთხეს ქმნის რძეში აღმოჩენილი ნივთიერება - ექსპერტთა განმარტებები

ცოტა ხნის წინ, ცნობილი გახდა, რომ რძის ნიმუშებში ჭარბი რაოდენობით ტოქსიკური ნივთიერება, სახელწოდებით აფლატოქსინ M1-ი აღმოაჩინეს.აღნიშნული ინფორმაციის გავრცელების შემდეგ, საზოგადოებაში არაერთი კითხვის ნიშანი გაჩნდა. ამ ამბავს გამოეხმაურნენ სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლებიც.საკითხის აქტუალურობიდან გამომდინარე, გადავწყვიტეთ, ჩვენს მაყურებელს დეტალური და გადამოწმებული ინფორმაცია მივაწოდოთ იმის შესახებ, თუ რა არის აფლატოქსინ M1-ი. სამედიცინო და კვლევითი მონაცემთა ბაზის, „საიენს დაირექთის“ (Science Direct) ინფორმაციით, აფლატოქსინი ერთ-ერთი ძლიერი ტოქსიკური ნივთიერებაა, რომელსაც ასპერგილუსის სახეობის ობის სოკოები გამოყოფენ.აფლატოქსინი, შესაძლოა, შეგვხვდეს თხილში (განსაკუთრებით არაქისში, ნუშსა და ფისტაში), სიმინდში, ხორბალში, ბრინჯსა და სანელებლებში. აფლატოქსინები დროთა განმავლობაში, შესაძლოა, არასწორად შენახულ ჩაისა და სხვა ბალახეულშიც გაჩნდეს. ზოგადად, აფლატოქსინის ოთხი სახეობა არსებობს - B1, B2, G1 და G2. თუმცა, როდესაც ცხოველი აფლატოქსინით დაბინძურებულ საკვებს იღებს (მაგალითად ობიან მარცვლეულს) - მეტაბოლიზმის ანუ საკვების გადამუშავების შემდეგ, რძეში აფლატოქსინის კიდევ ერთი სახეობის M1-ის წარმოშობა ხდება.კიბოს კვლევის საერთაშორისო ცენტრმა აფლატოქსინ B1-ი და M1-ი ერთ-ერთ ყველაზე სახიფათო კარცენოგენად ანუ სიმსივნის გამომწვევ ნივთიერებად დაასახელა. ევროკავშირის სურსათის უვნებლობის ორგანოს განცხადებით, საკვებში აფლატოქსინის გაჩენას ხელს უწყობს ისეთი ფაქტორები, როგორებიცაა - ტენიანობა და მაღალი ტემპერატურა, საკვების შენახვის პირობების დარღვევა, პროდუქტის დაზიანება, მოსავლის აღებისა და დამუშავების პროცესების არასწორად წარმართვა, დაბინძურებული ტექნიკისა და შესანახი კონტეინერების გამოყენება, ბიოლოგიური ფაქტორები. ევროკავშირის მიერ დადგენილი სტანდარტის მიხედვით, 1 ლიტრ რძეში აფლატოქსინ M1-ის შემცველობა 0.05 მიკროგრამს არ უნდა აღემატებოდეს. 1 მიკროგრამი უდრის ნოლ მთელ 1 მილიონ გრამს (0.000001). ჩვილებისა და ბავშვებისთვის განკუთვნილ 1 ლიტრ რძეში კი აფლატოქსინ M1-ის შემცველობა 0.025 მიკროგრამი უნდა იყოს.ყველა სახელმწიფო ვალდებულია აკონტროლოს პროდუქცია და დასაშვებ ნორმაზე მეტის აღმოჩენის შემთხვევაში ის გაყიდვიდან დაუყოვნებლივ ამოიღოს. რატომ არის აფლატოქსინ M1-ი ჯანმრთელობისთვის საზიანო - როგორც უკვე აღვნიშნეთ, კიბოს საერთაშორისო ცენტრმა აფლატოქსინ M1-ი ერთ-ერთ ყველაზე სახიფათო კარცენოგენად ანუ სიმსივნის გამომწვევ ნივთიერებად აღიარა. აშშ-ს საკვებისა და წამლის ადმინისტრაციის განცხადებით, აფლატოქსინ M1-ის ჭარბი რაოდენობით მიღებამ, შესაძლოა, გამოიწვიოს ღვიძლისა და სხვა ორგანოების სიმსივნე. აფლატოქსინ M1-ი ასუსტებს იმუნურ სისტემას, რის შემდეგადაც ორგანიზმი ინფექციების მიმართ მოწყვლადი ხდება. ის განსაკუთრებით სახიფათოა ბავშვების, ხანდაზმულებისა და სუსტი იმუნური სისტემის მქონე ადამიანებისთვის. ორსულების ორგანიზმში აფლატოქსინ M1-ის დიდი რაოდენობით მოხვედრამ, შესაძლოა, ნაყოფის ზრდა-განვითარების პროცესი საგრძნობლად შეაფერხოს.ასევე, აფლატოქსინ M1-ი, შესაძლოა, მოხვდეს დედის რძეშიც და ბავშვის ჯანმრთელობა სერიოზული რისკის ქვეშ დააყენოს. ორგანიზმში აფლატოქსინ M1- ის დიდი რაოდენობით მოხვედრის შედეგად, ვითარდება ისეთი სიმპტომები, როგორებიცაა, გულისრევა, კანისა და ლორწოვანი გარსების ყვითლად შეფერვა, ქავილი, მუცლის ტკივილი, შეშუპება, სისხლდენა, გარე გამღიზიანებლებზე რეაქციის უქონლობა და ა.შ. ასეთ დროს პაციენტის მკურნალობა სიმპტომების შესაბამისად ხდება. საერთაშორისო სამედიცინო ბიბლიოთეკის მიერ , სხვადასხვა დროს ჩატარებული კვლევების მიხედვით, თერმული დამუშავების შედეგად, რძეში აფლატოქსინ M1-ის სრულად (!!) გაუვნელობა არ ხდება. მარტივი სიტყვებით რომ ვთქვათ, რძის ადუღება მასში აფლატოქსინ M1-ს შემცველობას სრულად ვერ ანეიტრალებს.FDA-ის განცხადებით, ეს იმიტომ ხდება, რომ აფლატოქსინ M1-ი საკმაოდ მდგრადი ნივთიერებაა. სამედიცინოს სფეროს წარმომადგენლების თქმით, მაღალი ტემპერატურისა და ტენიანობის დროს, აფლატოქსინის მწარმოებელი სოკოები სწრაფად მრავლდებიან. ამიტომ, მნიშვნელოვანია - მკაცრად იყოს გაკონტროლებული სასოფლო სამეურნეო პროდუქციის როგორც დარგვის, ასევე მოვლის, აღებისა და შენახვის პროცესი. რაც შეეხება საოჯახო პირობებს - საერთაშორისო ექსპერტები გირჩევენ მარცვლეული, თხილი, სიმინდი და მსგავსი პროდუქტები მშრალ და გრილ ადგილებში შეინახოთ და პერიოდულად აკონტროლოთ ისინი. ხოლო, ობის ან უჩვეულო სუნის გაჩენის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ გადაყაროთ.

1743627342

რატომ ავადდებიან ადამიანები კიბოთი და როგორ ჩნდება კიბო ადამიანის ორგანიზმში

ადამიანის ორგანიზმში კიბო შეიძლება მოხდეს სხვადასხვა მიზეზის გამო, მაგალითად, საკვების კანცეროგენების მოხმარების, მოწევის, ალკოჰოლის ბოროტად გამოყენების, ჰაერის დაბინძურების და ა.შ. უკვე ცნობილია, რომ კიბო უძველესი დაავადებაა. შესაძლებელია, რომ დინოზავრებსაც კიბო დაემართათ, ყოველ შემთხვევაში, როგორც გადაშენებული ქვეწარმავლების ზოგიერთი ნამარხი მიუთითებს. მაგრამ რატომ გაჩნდა კიბო თავიდან? სავარაუდოდ, მიზეზი არ არის ევოლუცია, არამედ უძველესი ვირუსები, რომლებითაც ჩვენი წინაპრები ოდესღაც ავადდებოდნენ. როგორ მოქმედებს ვირუსები სხეულზეროდესაც ვირუსულ ინფექციას ვიღებთ, ჩვენი ორგანიზმი მაშინვე იწყებს მასთან ბრძოლას და ანადგურებს ვირუსებს, სანამ ისინი მთლიანად არ გაქრება. თუმცა, არის სიტუაციები, როდესაც გამოჯანმრთელების შემდეგაც კი, ვირუსები ტოვებენ ნაწილაკებს სხეულში დნმ-ის ფრაგმენტების სახით. ისინი არანაირად არ იჩენენ თავს, ამიტომ საერთოდ არ ერევიან ორგანიზმის ფუნქციონირებაში.ამრიგად, ზოგიერთი ვირუსი იმალება ჩვენს გენომებში და მრავალი წლის განმავლობაში გადაეცემა თაობიდან თაობას. დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერები თვლიდნენ, რომ ისინი სრულიად უუნარონი იყვნენ და რაიმე სახის ზემოქმედებას სხეულზე არ ახდენდნენ. ვარაუდობდნენ, რომ „უსარგებლო“ დნმ იყო უბრალოდ ერთგვარი ვირუსული კვალი, რომელიც ჩვენ მემკვიდრეობით მივიღეთ ჩვენი უძველესი წინაპრებისგან.თუმცა, შემდგომში მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ ამ ვირუსების ხელახლა „ჩართვა“ შესაძლებელია და შემდეგ ისინი ორგანიზმში გარკვეულ ცვლილებებს იწვევენ. მაგალითად, ერთ-ერთმა ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ამ უსარგებლო დნმ-მ წარმოქმნა ძუძუმწოვრები, რადგან ენდოგენური რეტროვირუსები, ანუ ERV, ხელს უწყობდნენ პლაცენტის ევოლუციას. ეს ნიშნავს, რომ „ზომბი ვირუსების“ გარეშე ადამიანები არასოდეს გაჩნდებოდნენ. ახლა კვლევამ აჩვენა, რომ ეს ვირუსები შესაძლოა კიბოსთან იყოს დაკავშირებული.რატომ ჩნდება კიბო?კოლორადოს უნივერსიტეტის მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ „ზომბი ვირუსებს“ შეუძლიათ მნიშვნელოვანი გავლენა იქონიონ სხვადასხვა თანამედროვე დაავადებებზე. მაგრამ ყველაზე გასაკვირი ის არის, რომ კიბოს უჯრედებს შეუძლიათ გამოიყენონ ამ ვირუსების ზოგიერთი ნაწილი თავის სასარგებლოდ.მოგეხსენებათ, ავთვისებიანი უჯრედები ორგანიზმში ყოველთვის არის, მაგრამ იმუნური სისტემა თრგუნავს მათ, ამიტომ ისინი არ გადაიქცევიან კიბოდ. ონკოლოგია ხდება მხოლოდ მაშინ, როდესაც ორგანიზმში ხდება გარკვეული ცვლილებები, რაც ხელს უწყობს დაავადებას. კერძოდ, ცნობილია, რომ კიბოს უჯრედები ააქტიურებს ბევრ გენს, რომლებიც არ უნდა იყოს ჩართული.დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერებმა ვერ გაიგეს, კონკრეტულად რა „ანთებს“ გენებს, რომლებიც კიბოს განვითარებას უწყობს ხელს. ახლა მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ მრავალი გენის „აქტივატორი“ ზომბი ვირუსებისგან მოდის.როგორ ეხმარებიან უძველესი ვირუსები კიბოს განვითარებასკვლევაში მკვლევრებმა გააანალიზეს 20-ზე მეტი სხვადასხვა ტიპის კიბოს მონაცემთა ნაკრები და დაადგინეს, რომ ERV-ების ოჯახი სახელწოდებით ხანგრძლივი ტერმინალური გამეორება 10 (LTR10) აქტიური იყო ამ დაავადებებში. ცნობილია, რომ ჩვენი პრიმატების წინაპრები ამ ვირუსით დაახლოებით 30 მილიონი წლის წინ დაინფიცირდნენ.ვირუსის აქტივობის აღმოჩენის შემდეგ, მკვლევრებმა დეტალურად შეისწავლეს პროცესები, რომლებიც ხდება კოლორექტალური კიბოს გენის დონეზე. როგორც გაირკვა, LTR10 არეგულირებს გენების ექსპრესიას, რომლებიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ სიმსივნეების წარმოქმნაში.რატომ იზრდება კიბოს რისკი ასაკთან ერთად?შეგახსენებთ, რომ მეცნიერები რამდენიმე წლის წინ მივიდნენ დასკვნამდე, რომ უძველესი ვირუსები დაკავშირებულია კიბოსთან, მაგრამ ზუსტად არ იცოდნენ, რა გავლენას ახდენდნენ სიმსივნეზე. ახლა ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ კიბოს უჯრედები იყენებენ ზომბების ვირუსებს გენის ექსპრესიის შაბლონების შესაცვლელად და ეს საშუალებას აძლევს სიმსივნეებს განვითარდეს და პროგრესირდეს. კვლევამ აჩვენა, რომ რეტროვირუსების მხოლოდ ერთ ოჯახს შეუძლია კიბოსთან დაკავშირებული 70-მდე გენის რეგულირება. მეცნიერები ვერ იტყვიან, რამდენ ასეთ რეტროვირუსს შეიცავს ადამიანის დნმ.მეცნიერები ასევე ვარაუდობენ, რომ ადამიანის ორგანიზმის ასაკთან ერთად, მასში უფრო და უფრო მეტი ზომბი ვირუსი იღვიძებს, რადგან ბუნებრივი დაცვა სუსტდება. შესაძლოა, ამ მიზეზით, იზრდება კიბოს განვითარების რისკი, ისევე როგორც სხვა ჯანმრთელობის პრობლემები. თუკი მეცნიერთა დასკვნები დადასტურდება, ეს გააუმჯობესებს კიბოს მკურნალობის არსებული მეთოდების ეფექტურობას და შესაძლებელია კიბოს პრევენციის მეთოდების შემუშავებაც კი.

1743605257

ზაზა თელია ასახელებს ჯანმრთელობის 9 პრობლემას, რომელსაც სტრესი იწვევს

რა ჯანმრთელობის პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს სტრესმა - დერმატოლოგმა ზაზა თელიამ, ამის შესახებ "რუსთავი 2-ის" დილის გადაცემაში ისაუბრა.მან აღნიშნა, რომ ორი ტიპის სტრესი არსებობს და განმარტა, თუ რას იწვევს თითოეული მათგანი და როგორ მოქმედებს ეს ადამიანის ორგანიზმზე.სტრესი არსებობს ორი ტიპის - მწვავე და ქრონიკული. მწვავე სტრესი არ გრძელდება დიდი ხნის განმავლობაში, ეს არის ნორმალური, ფიზიოლოგიური, ორგანიზმის ადაპტაციური პასუხი, რომ რაღაც სტრესულ სიტუაციაზე, ჩვენი ორგანიზმი რეაგირებს. ხოლო, თუ ვსაუბრობთ ქრონიკულ სტრესზე, რომელიც მუდმივად მეორდება, ამას მივყავართ თითქმის ყველა ორგანოს და ორგანოთა სისტემის დაზიანებისკენ.აღქმული საფრთხის წინაშე, ორგანიზმი ააქტიურებს სიმპათიკურ ნერვულ სისტემას და ამის კვალდაკვალ გამოიყოფა ჰორმონი - ადრენალინი, ანუ ეპინეფრინი და ე.წ. სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. სწორედ ეს ორი ჰორმონია პასუხისმგებელი იმაზე, რომ სტრესული სიტუაციის დროს, ორგანიზმი რეაგირებს და ეს თუ სისტემატურად გრძელდება, ამას უკვე მივყავართ სხვადასხვა ორგანოს ჩართულობაზე, ანუ დაზიანებაზე.სიმპათიკურ ნერვული სისტემის გააქტიურებით იმატებს გულისცემა, არტერიული წნევა, სუნთქვის სიხშირე. ეს სტრესული სიტუაციაში თანამდევი პროცესია.  სტრესს ყველაფერზე აქვს გავლენა, მაგრამ მათ შორის ყველაზე ყურადსაღებია:1. გულ-სისხლძარღვთა სისტემა - ქრონიკულმა სტრესმა შეიძლება ხელი შეიწყოს გულის სხვადასხვა დაავადებას და ასევე ინსულტის განვითარებას.2. სასუნთქი სისტემა - სუნთქვის გახშირება, ქოშინი. სტრესი ასთმის  გამწვავების ერთ-ერთი მაპროვოცირებელია.3. კუნთოვანი სისტემა - სტრესის დროს კუნთების დაძაბულობა ჩვეულებრივი მომენტია.4. კუჭ-ნაწლავის სისტემა - სტრესმა შეიძლება ხელი შეუშალოს საჭმლის მონელებას, რამაც შესაძლოა გამოიწვიოს კუჭის ტკივილი, გულისრევა, დიარეა ან ყაბზობა. მას ასევე შეუძლია ხელი შეუწყოს ისეთი დაავადებების განვითარებას, როგორიცაა გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი და წყლულები.5. ენდოკრინული სისტემა - ქრონიკულმა სტრესმა შეიძლება დაარღვიოს ჰორმონების ბალანსი. იმოქმედოს რეპროდუქციულ სისტემაზე, მეტაბოლიზმზე და იმუნურ ფუნქციაზე. კორტიზოლის მუდმივმა გამოყოფამ შეიძლება გამოიწვიოს ჯანმრთელობის სხვადასხვა პრობლემა.6. იმუნური სისტემა - სტრესმა შეიძლება ზეგავლენა მოახდინოს იმუნურ სისტემაზე, რაც ორგანიზმს უფრო მგრძნობიარეს გახდის ინფექციების მიმართ7. ნერვული სისტემა  -  სტრესმა შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტკივილი, დაღლილობა და კონცენტრაციის გაძნელება. მას ასევე შეუძლია ხელი შეუწყოს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემებს, როგორიცაა- შფოთვა და დეპრესია.8. რეპროდუქციული სისტემა -  სტრესმა შეიძლება ზეგავლენა მოახდინოს ჰორმონების დონეზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ქალებში მენსტრუაციის დარღვევა და მამაკაცებში სპერმის გამომუშავების შემცირება. მას ასევე შეუძლია შეამციროს სექსუალური სურვილი, მოთხოვნილება.9. კანი - სტრესმა შეიძლება გაამწვავოს კანის დაავადებები - ფსორიაზი, ატოპიური დერმატიტი, სებორეული დერმატიტი.

1743595259

ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტში ნორმატიული აქტების აღსრულების კონტროლის ფარგლებში გაცემული რეკომენდაციების შესრულების თაობაზე შეხვედრა გაიმართა

ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტში ნორმატიული აქტების აღსრულების კონტროლის (ნააკი) ფარგლებში გაცემული რეკომენდაციების შესრულებასთან დაკავშირებით, ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის, განათლების, მეცნიერების და ახალგაზრდობის, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროებისა და სურსათის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენლებთან შეხვედრა გაიმართა.შეხვედრაზე მოისმინეს ინფორმაციები კანონების - „ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ხელოვნური საკვების მოხმარების შესახებ“ და „შვილად აყვანისა და მინდობით აღზრდის შესახებ“ - აღსრულების კონტროლის ფარგლებში გაცემული რეკომენდაციების შესრულების თაობაზე. აღნიშნულის  შესახებ ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრმა მიხეილ სარჯველაძემ ისაუბრა.რეკომენდაციებთან დაკავშირებით სამინისტროების ხედვა და უწყებების მიერ განხორციელებული საქმიანობის შესახებ ინფორმაციები ასევე წარმოადგინეს განათლების, მეცნიერების და ახალგაზრდობის, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროებისა და სურსათის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენლებმა.„აღსანიშნავია, რომ კომიტეტის მიერ გაცემული რეკომენდაციების თითქმის უმეტესობა შესრულების პროცესშია, ნაწილის დასრულება კი უკვე ხდება. არის აგრეთვე  რამდენიმე რეკომენდაცია, რომელთა განხორციელების ვადებთან დაკავშირებით, შევთანხმდით, რომ მსჯელობა გაგრძელდება, ვინაიდან ამ განზრახულობათა სისრულეში მოყვანა დამატებით მუშაობას მოითხოვს“, - განაცხადა ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის პირველმა მოადგილემ ვლადიმერ კახაძემ.მისივე თქმით, შეხვედრაზე ყველა მხრიდან სრული თანხვედრა იყო იმასთან დაკავშირებით, ბავშვთა და დედის უფლებების დაცვის კუთხით  განსაკუთრებული ყურადღება იქნება გამახვილებული. საუბარი იყო ბუნებრივი კვების პოპულარიზაციაზე საზოგადოებაში და ამ მიმართულებით განხორციელებულ თუ განსახორციელებელ სამუშაოებზე, ბავშვების კვების უსაფრთხოებაზე, შვილად და მინდობით აღზრდის საკითხებზე  და ა. შ.როგორც ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარემ ზაზა ლომინაძემ განაცხადა, კომიტეტი, პარლამენტის საზედამხედველო საქმიანობის ფარგლებში, ნორმატიული აქტების აღსრულების კონტროლის დროს გაცემული რეკომენდაციების შესრულების კონტროლს კვლავაც უწყვეტ რეჟიმში გააგრძელებს.

1743537248

საშვილოსნოს ყელის კიბოს 7 „შენიღბული“ სიმპტომი, რომლებსაც ქალთა უმრავლესობა ყურადღებას არ აქცევს

საშვილოსნოს ყელის კიბო არის დაავადების მეოთხე ყველაზე გავრცელებული ტიპი ქალებში დიდ ბრიტანეთში. ამის მიუხედავად, შემაშფოთებელია, რომ ბევრს არ აქვს წარმოდგენა რა არის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომები, რაც იმას ნიშნავს, რომ ის ხშირად ადამიანები დაავადების მკურნალობას გვიან ეტაპზე იწყებენ.ყოველწლიურად თითქმის 10 000 ადამიანს უსვამენ მსგავს დიაგნოზს, დაახლოებით 2 500 კი იღუპება. თუმცა, იმ ადამიანების 90%, ვინც ადრეულ ეტაპზე აღმოაჩენს დაავადებას, მკურნალობის შემდეგ ცხოვრებას აგრძელებს.დაავადების აღმოსაჩენად, აუცილებელია ვიცოდეთ, რა სიმპტომებს უნდა მივაქციოთ ყურადღება და გადავამოწმოთ. ესენია:სისხლდენა სექსის შემდეგ"სისხლიანი" ვაგინალური გამონადენი (რომელიც შეიძლება იყოს ვარდისფერი, წითელი ან ყავისფერი)სისხლი შარდში (ჰემატურია)სისხლდენა პერიოდებს შორის (მენოპაუზის დაწყებამდე)პერიოდები, რომლებიც ჩვეულებრივზე მძიმეა (მენოპაუზის დაწყებამდე)ნებისმიერი ვაგინალური სისხლდენა მენოპაუზის შემდეგ (ლაქების ჩათვლით)მუცლის ტკივილიროგორც კი საშვილოსნოს კიბო უფრო მოწინავე სტადიას მიაღწევს, მან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს:ტკივილი ზურგის, ფეხების ან მენჯის არეშიმადის დაკარგვადაღლილობაგულისრევაეს სიმპტომები შეიძლება იყოს ჯანმრთელობის ბევრად უფრო მსუბუქი პრობლემის ნიშანი, როგორიცაა ესტროგენის დაბალი დონე ან რეაქცია ჰორმონის შემცვლელ თერაპიაზე. მაგრამ მათმა არსებობამ ასევე შეიძლება მიუთითონ რამდენიმე პოტენციურად სერიოზულ მდგომარეობაზეც, როგორიცაა ენდომეტრიოზი, ფიბროიდები ან პოლიპები.მენოპაუზის შემდეგ უჩვეულო ვაგინალური სისხლდენის ყოველი 10 შემთხვევიდან მხოლოდ ერთია გამოწვეული საშვილოსნოს კიბოთი.პროფესორმა ემა კროსბიმ, Peaches Womb Cancer Trust-ის პრეზიდენტმა თქვა: „მიუხედავად იმისა, რომ საშვილოსნოს კიბო ყველაზე გავრცელებული გინეკოლოგიური კიბოა დიდ ბრიტანეთში, ჩვენი გამოკითხვა ცხადყოფს, რომ ბრიტანეთში ყოველი მეოთხე ქალს არასოდეს სმენია ან არ არის დარწმუნებული, აქვს თუ არა. რაიმე სიმპტომი. ადამიანების ძალიან დიდი რაოდენობა არ იცნობს ყველაზე გავრცელებულ „წითელ დროშის“ სიმპტომებს“.ასევე, ათენა ლამნისოსმა, The Eve Appeal-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, დასძინა: „ჩვენ გვინდა, რომ ყველამ თავი განათლებულად და გაძლიერებულად იგრძნოს, როცა საქმე მათ ჯანმრთელობას ეხება და ეს ნიშნავს, რომ მეტი იცოდნენ ყველაზე გავრცელებული გინეკოლოგიური კიბოს, საშვილოსნოს კიბოს შესახებ.თუ რაიმე არანორმალური სისხლდენა გაქვთ, არ შეგეშინდეთ ექიმთან ვიზიტი და პასუხის მიღება საშვილოსნოს კიბოს გამოსარიცხად“.