ხვალ წმინდა მიქაელის ანგელოზის ხსენების დღეა - რა არ უნდა გააკეთოთ

წმინდა მიქაელის ანგელოზის დღეს, ანუ წმინდა მიქაელის სასწაულს, დიდი ხანია განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს საეკლესიო კალენდარში. 19 სექტემბერს აღინიშნება ეს დღესასწაული, რომელიც მთავარანგელოზ მიქაელს - ზეციური ლაშქრის წინამძღოლს, ადამიანებისა და ეკლესიების დამცველს პატივს მიაგებს. ჩვენი წინაპრები მას არა მხოლოდ ძლიერ მეომრად, არამედ უბედურებისა და უბედურებისგან მფარველადაც თვლიდნენ და ამ დღეს ცდილობდნენ განსაკუთრებული ნიშნებისა და ტრადიციების დაცვას, აკრძალვების დაცვას, რათა მისი დაცვა მოეპოვებინათ.

დღესასწაულის ისტორია
წმინდა მიქაელის სასწაულის წარმოშობა უძველესი დროიდან იღებს სათავეს. ლეგენდის თანახმად, ღვთისმოსავმა კაცმა იერაპოლისთან ახლოს მთავარანგელოზ მიქაელის პატივსაცემად ეკლესიის აშენება დაიწყო. ერთ დღეს მან სიზმარი ნახა, რომ მისი მუნჯი ქალიშვილი განიკურნა მას შემდეგ, რაც მან წმინდა წყაროდან წყალი მისცა. სიზმრის სიმართლეში დარწმუნებულმა მამა ისე მოიქცა, როგორც უბრძანა და მართლაც, მისმა ქალიშვილმა ლაპარაკი დაიწყო. მადლიერების ნიშნად, გაზაფხულზე მთელი ოჯახი მოინათლა და იქვე ეკლესია აშენდა, რომელიც მომლოცველთა ადგილად იქცა.
სამკურნალო წყლების შესახებ ჭორები სწრაფად გავრცელდა და მთელი რეგიონიდან ხალხი წყაროსკენ მიემართებოდა. მის წყლებში განბანვის შემდეგ ურწმუნოებმაც კი განიცადეს განმანათლებლობა და განსაკუთრებული სულიერი სიახლოვე ღმერთთან. ეს არ მოეწონათ წარმართებს და მათ გადაწყვიტეს სალოცავის განადგურება ორი მდინარის წყლების ხეობაში ჩაშვებით, რათა ტაძარი და წყარო დატბორილიყო.

მაგრამ არქიპეს ლოცვები შეისმინეს. მთავარანგელოზი მიქაელი გამოჩნდა ტაძრის წინ და თავისი კვერთხის დარტყმით მთაში ბილიკი გააღო, საიდანაც წყალი წარმართებისკენ მიმართა და ტაძარი უვნებელი დატოვა. მას შემდეგ ეს ადგილი ღვთის მფარველობის სიმბოლოდ იქცა, მთავარანგელოზი მიქაელი კი მორწმუნეებისა და ეკლესიების მფარველი გახდა ყოველგვარი საფრთხისგან.

წმინდა მიქაელის სასწაულის დღესასწაულის ტრადიციები
19 სექტემბერს ჩვენი წინაპრები იცავდნენ განსაკუთრებულ წეს-ჩვეულებებს, რომლებიც მიზნად ისახავდა ოჯახში და საზოგადოებაში მშვიდობისა და ჰარმონიის განმტკიცებას. ერთ-ერთი ასეთი ტრადიცია იყო „ამქვეყნიური ძმობა“ - ნათესავებთან და მეზობლებთან შეხვედრები, რომლის დროსაც სიმბოლურად იდგმებოდა მცირე ჩხუბი ან დავა. შემდეგ, შერიგების ტრაპეზი ყოველთვის იმართებოდა საერთო მაგიდასთან. ითვლებოდა, რომ ეს რიტუალი სახლში ჰარმონიასა და ბედნიერებას მომტანი იყო და მთელი წლის განმავლობაში უთანხმოებისგან იცავდა.

ამ დღეს ადამიანები ცდილობდნენ განსაკუთრებით კეთილები და ყურადღებიანები ყოფილიყვნენ მეზობლების მიმართ, დახმარებოდნენ გაჭირვებულებს და გულმოდგინედ ელოცათ. ითვლება, რომ მთავარანგელოზ მიქაელს, გულწრფელი საქმეებისა და ლოცვების დანახვისას, შეეძლო მორწმუნეების დაცვა ზიანისგან, მათი სანუკვარი სურვილების ასრულება და სულიერი კეთილდღეობის მოტანა.

რა არ უნდა გაკეთდეს წმინდა მიქაელის სასწაულზე

ეკლესიური დღესასწაულების უმეტესობის მსგავსად, წმინდა მიქაელის დღესაც აქვს თავისი მკაცრი შეზღუდვები. ამ დღეს მორწმუნეებს ურჩევენ:

არ შეასრულონ რაიმე სახის სამუშაო - საოჯახო ან სასოფლო-სამეურნეო სამუშაოები;

დაავალონ სხვებს პასუხისმგებლობები;
გამოაცხონ პური, ღვეზელები ან სხვა ცომეული;
გადაყარონ ნარჩენები და ნამცეცები;

დაიბანონ თმა; თქვან ტყუილი, დამალონ სიმართლე. 

ეს აკრძალვები ხელს უწყობს დღესასწაულის სულიერ მხარეზე ფოკუსირებას და მისი ტრადიციების პატივისცემას.

ითვლებოდა, რომ წმინდა მიქაელს შეეძლო მოწყალების გამოხატვა მხოლოდ იმ ადამიანების მიმართ, ვინც იძულებული იყო ემუშავა და არა იმ ადამიანების მიმართ, ვინც ამ დღეს შეგნებულად მუშაობდა.

თმის დაბანის აკრძალვა აიხსნებოდა იმ რწმენით, რომ ამ დღეს წყალს შეეძლო გონების „ჩარეცხვა“.

წინაპრები ასევე თავს არიდებდნენ მოცვის კრეფას: ლეგენდის თანახმად, წმინდა მიქაელის სასწაულის დღეს, კენკრაზე შეიძლება ბოროტ სულებს გავლენა მოეხდინათ.